Kurt Daluege

Kurt Daluege
ilustracja
(c) Bundesarchiv, Bild 183-2007-1010-502 / CC-BY-SA 3.0
SS-Oberstgruppenführer SS-Oberstgruppenführer
Data i miejsce urodzenia

15 września 1897
Kreuzburg, Cesarstwo Niemieckie

Data i miejsce śmierci

24 października 1946
Praga, Czechosłowacja

Przebieg służby
Formacja

Kaiserstandarte.svg Armia Cesarstwa Niemieckiego
Freikorps
Ordnungspolizei flag.svg Ordnungspolizei
Flag of the Schutzstaffel.svg Schutzstaffel

Stanowiska

dowódca Ordnungspolizei,
zastępca protektora Czech i Moraw

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
III powstanie śląskie,
II wojna światowa

Odznaczenia
Odznaka Złota Partii (III Rzesza)
Krzyż Rycerski Krzyża Zasługi Wojennej z mieczami (III Rzesza) Krzyż Zasługi Wojennej I klasy z mieczami (III Rzesza) Krzyż Zasługi Wojennej II klasy z mieczami (III Rzesza) Krzyż Gdański II Klasy (III Rzesza) Krzyż Honorowy dla Walczących na Froncie (III Rzesza) Medal upamiętniający 9 listopada 1923 (III Rzesza) Srebrny Krzyż Niemiecki (III Rzesza) Odznaka Honorowa Olimpijska (III Rzesza) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Korony Włoch Medal Pamiątkowy 13 marca 1938 Medal Pamiątkowy 1 października 1938 z okuciem Zamek Praga
[1]
(c) Bundesarchiv, Bild 121-0393 / CC-BY-SA 3.0
Kurt Daluege w towarzystwie Wilhelma Fuchsa i Otto Wilkenmanna (1940)

Kurt Daluege (ur. 15 września 1897 w Kreuzburgu, zm. 24 października 1946 w Pradze) – SS-Oberstgruppenführer, hitlerowski zbrodniarz wojenny, dowódca niemieckiej Policji Porządkowej (OrPo) w latach 1936–1942 i zastępca Protektora Czech i Moraw w latach 1942–1945.

Życiorys

Urodził się w niemieckim wówczas Kluczborku (Kreuzburgu). Jako ochotnik wstąpił do armii niemieckiej i w stopniu porucznika walczył w trakcie I wojny światowej. Po wojnie ukończył studia w Berlinie i przez pewien czas pracował jako inżynier. Jako oficer freikorpsu wyróżnił się w bitwie o Górę św. Anny stoczonej w 1921 z powstańcami śląskimi[2]. W 1922 należał do Freikorpsu Rossbach[3]. W tym samym roku wstąpił do NSDAP (nr NSDAP 31981), a następnie do SA. 22 marca 1926 tworzył pierwszy oddział SA w Berlinie i został jego dowódcą w randze SA-Gruppenführera.

Od 1928, kiedy to przeniósł się do SS, ścisłe współpracował z Heinrichem Himmlerem. W latach 1928–1933 był dowódcą SS w Niemczech Wschodnich (SS-Gruppe Ost). 30 sierpnia 1930 jego oddziały spacyfikowały bunt berlińskich bojówek SA, dowodzonych przez SA-Gruppenführera Waltera Stennesa. Był to pierwszy przypadek użycia SS przez partię w celu tłumienia żądań SA. W 1932 został posłem do pruskiego Landtagu, zaś od 1933, już jako SS-Gruppenführer, był posłem do Reichstagu oraz komendantem skoszarowanych oddziałów pruskiej policji krajowej (Landspolizei). Przekształcił wtedy tę formację w posłuszne narzędzie realizacji polityki nazistów. Przez Hermanna Göringa mianowany został komisarzem państwowym do spraw szczególnej wagi przy rządzie pruskim[4].

W 1934 był aktywnym uczestnikiem „nocy długich noży”, a po niej tymczasowo dowodził SA-Gruppe Berlin-Brandenburg, Mitte, Grenzmark, Pommern i Schlesien. W latach 1936–1942 Daluege stał na czele Głównego Urzędu Policji Porządkowej (Orpo), która w tym czasie została podporządkowana SS. Jako szef Ordnungspolizei w 1938 był z wizytą w Polsce[5]. Był w tym czasie drugą po Himmlerze najbardziej wpływową personą w szeregach SS. W 1942 Daluege jako pierwszy otrzymał nowo wprowadzony stopień SS-Oberstgruppenführera i został wysłany do Czech, gdzie nadzorował śledztwo w sprawie zamachu na Reinharda Heydricha, a następnie został jego następcą na stanowisku zastępcy Protektora Czech i Moraw (de iure protektorem był Konstantin von Neurath, od jesieni 1941 urlopowany). Stanowisko to zajmował do 20 sierpnia 1943, gdy urząd protektora objął były minister spraw wewnętrznych Rzeszy Wilhelm Frick.

Po wojnie został ujęty przez Brytyjczyków i wydany władzom Czechosłowacji. Był sądzony za zbrodnie wojenne (między innymi za zmasakrowanie miejscowości Lidice, gdzie zamordowano 173 osoby cywilne) i skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano przez powieszenie w Pradze 24 października 1946.

Awanse

Przypisy

  1. Daluege, Kurt - TracesOfWar.com, tracesofwar.com [dostęp 2021-06-09] (ang.).
  2. Karol Grünberg, SS – czarna gwardia Hitlera. Książka i Wiedza 1984, s. 32.
  3. Karol Grünberg, SS – czarna gwardia Hitlera. Książka i Wiedza 1984, s. 459.
  4. Karol Grünberg, SS – czarna gwardia Hitlera. Książka i Wiedza 1984, s. 40.
  5. Karol Grünberg, SS – czarna gwardia Hitlera. Książka i Wiedza 1984, s. 233.

Media użyte na tej stronie

Планка Золотой партийный знак НСДАП.svg
Планка Золотой партийный знак НСДАП
DEU KVK 1 Klasse swords BAR.svg
Baretka: Wojenny Krzyż Zasługi z Mieczami I Klasy (III Rzesza).
DEU KVK 2 Klasse swords BAR.svg
Baretka: Wojenny Krzyż Zasługi z Mieczami II Klasy (III Rzesza).
DEU Ehrenkreuz des Weltkrieges Frontkaempfer BAR.svg
Baretka: "Krzyż Honoru za Wojnę 1914/1918" (Niemcy, III Rzesza) – dla Frontowców (z mieczami).
Anschluss Medal Bar.PNG
Autor: Realismadder, Licencja: CC-BY-SA-3.0
The ribbon bar for the Anschluss medal, awarded to German military personnel, German officials, Austrian members of the NSDAP and other austrians who participated in the annexation (Anschluss) of Austria in March 1938.
DEU Sudetenland Medal Praga.jpg
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 3.0
Baretka Medalu Pamiątkowego 1 października 1938 z nakładką Zamek Praski
DEU KVK Ritter swords BAR.svg
Umowna baretka: Krzyż Rycerski Wojennego Krzyża Zasługi z Mieczami (III Rzesza).
Bundesarchiv Bild 183-2007-1010-502, Kurt Daluege.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 183-2007-1010-502 / CC-BY-SA 3.0
Dla celów dokumentacyjnych Niemieckie Archiwum Federalne często zachowywało oryginalny opis fotografii, który może być błędny, tendencyjny, przestarzały bądź politycznie skrajny. Info non-talk.svg
Kurt Daluege

Scherl Bilderdienst Daluege, Kurt, Polizeigeneral 8. März 1936 [Herausgabedatum] 3435-36

[Porträt Kurt Daluege, SS-Gruppenführer und General der Polizei]

Abgebildete Personen:

  • Daluege, Kurt Max Franz: Polizeigeneral, SS-Gruppenführer, 1946 in Prag hingerichtet, Deutschland
GER German Olympic Decoration (1936) ribbon.svg
Autor: Boroduntalk, Licencja: CC BY 4.0
German Olympic Decoration ribbon bar. Nazi Germany, 1936.
SS-Oberst-Gruppenführer collar.svg
Autor: Mintz l, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rang insignia of the SS/Waffen-SS, here universal collar patches to the general’s rank “SS-Oberst-Gruppenfuehrer” until 1945.
Kaiserstandarte.svg

Standarte seiner Majestät des Deutschen Kaisers
„Die Standarte, 4 m im Quadrat, besteht aus goldgelber Seide und zeigt das eiserne Kreuz, belegt mit dem kleineren Wappen Sr. Majestät. In den Winkeln des Kreuzes erscheinen je eine Kaiserkrone und drei rotbewehrte, schwarze Adler. Auf dem Kreuz steht "GO TT MIT UNS 18 70". Sobald Se. Majestät sich an Bord eines Schiffes begibt, wird die Kaiserstandarte am Topp des Grossmastes gehisst und alle anderen Kommando- und Unterscheidungszeichen gestrichen“.(Ströhl: Deutsche Wappenrolle, S. 80)
Bundesarchiv Bild 121-0393, Kurt Daluege, Fuchs und Winkelmann.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 121-0393 / CC-BY-SA 3.0
Dla celów dokumentacyjnych Niemieckie Archiwum Federalne często zachowywało oryginalny opis fotografii, który może być błędny, tendencyjny, przestarzały bądź politycznie skrajny. Info non-talk.svg
Major d. Sch. Fuchs, General der Polizei Daluege, Oberst d. Sch. Winkelmann
Ordnungspolizei flag.svg
Flag of the Ordnungspolizei (Orpo), "order police" or "the green police" in Nazi Germany 1936–1945; Command flag of the Chief of the Order Police; Flag with a wreathed golden "police eagle" (Polizeiadler), the police version of the "eagle-and-swastika" of the Nazi Party and the Third Reich.
Flag of the Nazi Ordnungspolizei (Orpo) "Order Police", the name for the uniformed regular German police force in existence during the period of Nazi Germany 1936–1945. Based on image at [1] and the [Image:Ordnungspolizei_Flag.jpg] on wikipedia
DEU DK Silber BAR.png
Autor: Mboro, Licencja: CC BY 3.0
Umowna baretka: Krzyż Niemiecki w Srebrze (III Rzesza).
Ribbon of Danzig Cross.svg
Gdański Krzyż, baretka Krzyża II Klasy.
GER Blood Order (1934) ribbon.svg
Autor: Boroduntalk, Licencja: CC BY 4.0
Decoration in Memory of 9 November 1923 (unofficial – 'Blood Order') ribbon bar. Nazi Germany, 1934.