Kurt Russell

Kurt Russell

(c) Gage Skidmore, CC BY-SA 3.0 Kurt Russell (2016)
Imię i nazwisko	Kurt Vogel Russell
Data i miejsce urodzenia	17 marca 1951 Springfield, Massachusetts, USA
Zawód	aktor, scenarzysta, producent filmowy
Współmałżonek	Season Hubley (1979–1983; rozwód) Goldie Hawn (od 1983, związek partnerski)
Lata aktywności	od 1957

Kurt Vogel Russell^[1][2] (ur. 17 marca 1951 w Springfield) – amerykański aktor, scenarzysta i producent filmowy.

W 2003 został uhonorowany Nagrodą Saturna za karierę życiową^[3]. W 2017 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6201 Hollywood Boulevard^[4][5].

Życiorys

Wczesne lata

Kurt Russell i Robert Vaughn w Kryptonimie U.N.C.L.E. (1964)

Urodził się w Springfield^[6] w stanie Massachusetts jako syn Louise Julii (z domu Craine), tancerki, i Binga Russella, aktora i właściciela klubu baseballowego^[7][8][9]. Jego rodzina miała pochodzenie angielskie, niemieckie, szkockie i irlandzkie^[10]. Jego siostra Jill to matka byłego zawodowego zawodnika baseball Matthew Neila Franco^[11][12][13].

Zaczynał jako dziesięciolatek w serialach telewizyjnych i filmach wytwórni Disneya^[14], m.in. sitcomie ABC Latający detektyw (Our Man Higgins, 1963) i Podróże Jaimie’ego McPheetersa (The Travels of Jaimie McPheeters, 1963–64). W debiutanckim musicalu przygodowym Co się zdarzyło na Targach Światowych (It Happened at the World's Fair, 1963) wystąpił wraz z Elvisem Presleyem^[15]. W 1969 ukończył Thousand Oaks High School w Thousand Oaks, w stanie Kalifornia^[16][17].

Kariera

W latach 70. stał się rozpoznawalny z małego ekranu^[18]. Był jednym z kandydatów do roli Hana Solo w Gwiezdnych wojnach (1977)^[19]. Za rolę Elvisa Presleya w telewizyjnym biograficznym dramacie muzycznym ABC Elvis (1979) w reż. Johna Carpentera był nominowany do nagrody Emmy. Był przesłuchany do roli tytułowej w filmie Flash Gordon (1980), którą ostatecznie zagrał Sam J. Jones^[19].

Po udziale w komedii Roberta Zemeckisa Używane samochody (Used Cars, 1980), prawdziwą popularność przyniosła mu rola jednookiego, sprawiedliwego przestępcy Snake’a Plisskena w sensacyjno-przygodowym dreszczowcu fantastycznonaukowym Johna Carpentera Ucieczka z Nowego Jorku (Escape from New York, 1981)^[20]. Do postaci wrócił po piętnastu latach w filmie Ucieczka z Los Angeles (Escape from L.A., 1996)^[21]. Jego długoletnia współpraca z Johnem Carpenterem na planie takich produkcji jak Coś (The Thing, 1982) i Wielka draka w chińskiej dzielnicy (Big Trouble in Little China, 1986) realizowanych dla Walt Disney Studios została uhonorowana w 2003 roku nagrodą Akademii Filmowej Science Fiction, Fantasy i Horroru.

(c) Gage Skidmore, CC BY-SA 3.0

Kurt Russell (2015)

Kreacja przyjaciela działaczki związkowej w opartym na autentycznej historii dramacie Mike’a Nicholsa Silkwood (1983) została doceniona przez krytyków i zdobyła nominację do nagrody Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego^[22]. Jednak za rolę najlepszego policjanta w mieście Gabriela Casha w kasowej komedii sensacyjnej Tango i Cash (Tango & Cash, 1989) i postać Michaela Zane w komedii kryminalnej o grupie przestępców organizującej duży skok na kasyno podczas dorocznego Święta Elvisa 3000 mil do Graceland (3000 Miles to Graceland, 2001) otrzymał nominację do Złotej Maliny.

W westernie Tombstone (1993) wystąpił w roli szeryfa Wyatta Earpa^[23]. W filmie scifi Gwiezdne wrota (Stargate, 1994) Rolanda Emmericha zagrał postać pułkownika Jonathana Jacka O’Neila biorącego udział w wyprawie na inną planetę przy pomocy gwiezdnych wrót. Odniósł sukces w roli konsultanta pomocniczego przeciwnika przywódcy terrorystów przebywającego na pokładzie samolotu w thrillerze sensacyjnym Krytyczna decyzja (Executive Decision, 1996), zdobywając nagrodę Blockbuster Entertainment. Wystąpił również w futurystycznym dramacie Żołnierz przyszłości (Soldier, 1998)^[24]. Do galerii „łajdaków doskonałych”, których stworzył na ekranie, dorzucił kolejnego – postać psychopatycznego kaskadera-maniaka w filmie Quentina Tarantino Grindhouse Vol. 1: Death Proof (2007)^[25]. Kilka lat później pojawił się także w Nienawistnej ósemce – jednym z kolejnych filmów tego reżysera. W 2019 roku z kolei swoją premierę miał dziewiąty film Tarantino pt. Pewnego razu... w Hollywood opowiadający historię morderstw Charlesa Mansona, w którym Russell zagrał jedną z ról^[26].

Życie prywatne

17 marca 1979 ożenił się z aktorką Season Hubley, z którą wystąpił w dwóch produkcjach Johna Carpentera: Elvis (1979) i Ucieczka z Nowego Jorku (Escape from New York, 1981)^[27][28]. Mają syna Bostona Olivera Granta (ur. 16 lutego 1980)^[29][30]. Jednak 16 maja 1983 doszło do rozwodu^[31].

Od 15 lutego 1983 związał się z aktorką Goldie Hawn^[32], z którą zagrał w filmach: Szybka zmiana (Swing Shift, 1984) i Dama za burtą (Overboard, 1986). Z nieformalnego związku mają syna Wyatta (ur. 10 lipca 1986), który został zawodowym hokeistą^[33]. W lutym 2003 roku Russell i Hawn przenieśli się do Vancouver, w Kolumbii Brytyjskiej, gdzie ich syn mógł grać w hokeja. Russell dostał licencję prywatnego pilota FAA i został honorowym członkiem zarządu humanitarnej organizacji lotnictwa Wings of Hope (Skrzydła Nadziei)^[34][35].

Russell to libertarianin^[36][37][38]. W 1996 roku w 'Toronto Sun' powiedział: „Wychowałem się jako republikanin, ale kiedy zdałem sobie sprawę, że na koniec dnia nie było zbyt dużej różnicy pomiędzy demokratami i republikanami, stałem się libertarianinem”^[39].

Filmografia

Przypisy

Bibliografia

• Kurt Russell w bazie IMDb (ang.)
• Kurt Russell w bazie Filmweb
• Kurt Russell w bazie Notable Names Database (ang.)