Kurt von Tippelskirch
Kurt Oskar Heinrich Ludwig Wilhelm von Tippelskirch (ur. 9 października 1891 w Charlottenburgu, zm. 10 maja 1957 w Lüneburgu) – niemiecki wojskowy, generał piechoty Wehrmachtu, historyk wojskowy.
Życiorys
Był synem pruskiego generała. Ukończył pruską wyższą szkołę kadetów w Gross-Lichterfeld, a następnie szkołę wojskową w Danzigu w stopniu sierżanta podchorążego armii pruskiej.
3 marca 1910 roku wstąpił do 3 gwardyjskiego pułku grenadierów Królowej Elżbiety, jako kandydat na oficera. W tym też pułku otrzymał stopień oficerski.
Wraz z tym pułkiem po wybuchu I wojny światowej wyruszył na front, ale już we wrześniu 1914 roku został ranny i dostał się do niewoli francuskiej, gdzie przebywał do 1919 roku.
Po opuszczeniu obozu jenieckiego powrócił do Niemiec i wstąpił do Reichswehry, gdzie pobyt w niewoli potraktowano jako służbę czynną i awansowano go o dwa stopnie wojskowe. Na początku został dowódcą kompanii w 29 pułku piechoty. Po zmniejszeniu w 1920 roku liczebności Reichswehry został dowódcą 4 kompanii w 9 pułku piechoty. 1 kwietnia 1924 roku został oddelegowany do Ministerstwa Obrony Republiki Weimarskiej, gdzie pracował w Departamencie Statystyku Urzędu Wojska. W dniu 1 października 1926 roku wrócił do służby liniowej do 14 pułku kawalerii, gdzie służył do 1 kwietnia 1927, gdy został przeniesiony do sztabu 3 Dywizji Reichswehry w Berlinie. 1 lutego 1933 roku ponownie został oddelegowany do Ministerstwa Obrony do Departamentu Statystyki, jednak już 1 października 1933 roku powrócił do służby liniowej i został dowódcą III batalionu 5 pułku piechoty, funkcję tę pełnił do czasu przekształcenia Reichswehry w Wehrmacht.
W Wehrmachcie w dniu 1 października 1934 roku został dowódcą pułku piechoty Rostock i funkcję tę pełnił do 6 października 1936 roku, w tym czasie pułk został przemianowany na 27 pułk piechoty. Ponownie wtedy został oddelegowany do Ministerstwa Obrony III Rzeszy, gdzie został szefem oddziału „Fremde Heere” (pol. Armie Zagraniczne). W 1938 roku został przeniesiony na szefa takiego samego oddziału w dowództwie sił lądowych. 10 listopada 1938 roku został mianowany IV kwatermistrzem w OKW, gdzie podlegały mu wszystkie oddziały zajmujące się wywiadem wojskowym.
W chwili wybuchu II wojny światowej pełnił nadal funkcję IV kwatermistrza w dowództwie Wehrmachtu. W dniu 1 stycznia 1941 roku powrócił do służby liniowej i został mianowany dowódcą 30 Dywizji Piechoty walczącej na froncie wschodnim, a stanowisko to objął 5 stycznia 1941 roku. Dywizją tą dowodził do sierpnia 1942 roku, gdy został przedstawicielem Wehrmachtu przy włoskiej 8 Armii walczącej na froncie wschodnim i funkcję tę pełnił w czasie bitwy stalingradzkiej, w której uczestniczyła włoska 8 Armia.
Po zakończeniu bitwy stalingradzkiej w dniu 18 lutego 1943 roku został dowódcą XII Korpusu Armijnego, który walczył na froncie wschodnim i korpusem tym dowodził do 4 czerwca 1944 roku. Został wtedy dowódcą 4 Armii, lecz w dniu 18 lipca 1944 roku uczestniczył on w katastrofie lotniczej, w której został ranny i odwołany ze stanowiska dowódcy. Od tego momentu pozostawał w dyspozycji OKH, a w dniu 31 października 1944 został dowódcą walczącej na froncie zachodnim 1 Armii. 12 grudnia 1944 roku został dowódcą 14 Armii, która walczyła w tym czasie na froncie włoskim i dowodził tą armią do 22 lutego 1945 roku, po czym przeszedł do rezerwy OKH. W dniach 27–28 kwietnia 1945 roku pełnił obowiązki dowódcy Grupy Armii Weichsel, a potem został dowódcą 21 Armii, która powstała z resztek sztabu 4 Armii oraz oddziałów tej armii ewakuowanych z Prus Wschodnich. Funkcję tę sprawował do 2 maja 1945 roku, gdy armia skapitulowała przed wojskami angielskimi w Meklemburgii.
Dostał się wtedy do niewoli angielskiej, początkowo przebywał w obozie jenieckim nr 11 w Bridgend, a potem w obozie w Stadtallendorf/Neustadt. W czasie pobytu w obozie podjął współpracę z amerykańskim biurem historii wojen armii amerykańskiej uczestnicząc w pracach nad historią ataku na Polskę we wrześniu 1939 roku. Zwolniony został z obozu jenieckiego w 1947 roku.
Po zwolnieniu z obozu jenieckiego zamieszkał w Lüneburgu. Zajął się wtedy pisaniem historii II wojny światowej w Europie, którą wydał pod tytułem Geschichte des zweiten Weltkriegs (pol. Historia drugiej wojny światowej) w 1951 roku; było to pierwsze takie niemieckie opracowanie historyczne. W 1956 roku wydano II edycję tej książki, wydanie uzupełnione i poprawione. W tym też roku został on przewodniczącym Verband deutscher Soldaten (pol. Związku Niemieckich Żołnierzy) i Arbeitskreis für Wehrforschung (pol. Grupa robocza ds. badań nad obronnością). Zmarł nagle w 1957 roku na atak serca.
Awanse
Armia Cesarstwa Niemieckiego
- sierżant podchorąży (Fähnrich) (03.03.1910)
- podporucznik (Leutnant) (23.03.1911)
Reichswehra
- porucznik (Oberleutnant) (03.08.1919, ze starszeństwem od 18.06.1915))
- kapitan (Hauptmann) (03.08.1919, ze starszeństwem od 20.06.1919)
- major (Major) (01.02.1930, ze starszeństwem od 01.04.1928)
- podpułkownik (Oberstleutnant) (01.02.1933)
Wehrmacht
- pułkownik (Oberst) (01.03.1935)
- generał major (Generalmajor) (01.04.1938)
- generał porucznik (Generalleutnant) (01.06.1940)
- generał piechoty (General der Infanterie) (27.08.1942)
Odznaczenia
- Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego z Liśćmi Dębu (30.07.1944)
- Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego (23.11.1941)
- Krzyż Żelazny kl. I (20.12.1919)
- Okucia do Krzyża Żelaznego kl. I (31.05.1940)
- Krzyż Żelazny kl. II (18.11.1914)
- Okucia do Krzyża Żelaznego kl. II (30.09.1939)
- Medal za Kampanię Zimową na Wschodzie 1941/1942
- Medal Pamiątkowy 13 marca 1938
- Medal Pamiątkowy 1 października 1938
- Okucie Zamek Praga do Medalu Pamiątkowego 1 października 1938
Bibliografia
- Константин Залесский: Железный крест. Самая известная военная награда Второй мировой войны. Moskwa: Эксмо, 2007. ISBN 978-5-903339-37-2. (ros.)
- von Tippelskirch, Kurt Oskar Heinrich Ludwig Wilhelm (niem.). Lexikon-der-Wehrmacht. [dostęp 2019-09-09].
Media użyte na tej stronie
Autor: F l a n k e r, Licencja: CC BY 3.0
Rank insignia of the German Wehrmacht, here “General of the branch” – Army, shoulder strap until 1945.
(c) Bundesarchiv, Bild 146-2005-0164 / CC-BY-SA 3.0
Baretka: Krzyż Żelazny II Klasy (1914) z okuciem ponownego nadania 1939 (III Rzesza).
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 3.0
Baretka Medalu Pamiątkowego 1 października 1938 z nakładką Zamek Praski
.svg)
Standarte seiner Majestät des Deutschen Kaisers
„Die Standarte, 4 m im Quadrat, besteht aus goldgelber Seide und zeigt das eiserne Kreuz, belegt mit dem kleineren Wappen Sr. Majestät. In den Winkeln des Kreuzes erscheinen je eine Kaiserkrone und drei rotbewehrte, schwarze Adler. Auf dem Kreuz steht "GO TT MIT UNS 18 70". Sobald Se. Majestät sich an Bord eines Schiffes begibt, wird die Kaiserstandarte am Topp des Grossmastes gehisst und alle anderen Kommando- und Unterscheidungszeichen gestrichen“.(Ströhl: Deutsche Wappenrolle, S. 80)
.png){kind=link}
Baretka: Krzyż Żelazny I Klasy (1914) z okuciem ponownego nadania 1939 (III Rzesza).
Baretka: Medal za Kampanię Zimową na Wschodzie 1941/42 – III Rzesza.
Insignia of the German Armed Forces in WWII.
Autor: Realismadder, Licencja: CC-BY-SA-3.0
The ribbon bar for the Anschluss medal, awarded to German military personnel, German officials, Austrian members of the NSDAP and other austrians who participated in the annexation (Anschluss) of Austria in March 1938.
Baretka: Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego z Liśćmi Dębu (III Rzesza).
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 3.0
Baretka Medalu Pamiątkowego 1 października 1938