Kutry torpedowe typu Aja

Kutry torpedowe typu Aja
Ilustracja
Kraj budowy Izrael
UżytkownicyIzraelski Korpus Morski
StoczniaChantiers de Meulan
Wejście do służby1952
Zbudowane okręty6
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność62 t standardowa
Długość26 m
Szerokość6,3 m
Zanurzenie1,5 m
Napęd4 silniki benzynowe Arsenal-Marine-Otto (łącznie 4600 KM)
Prędkość42 węzły
Zasięg600 Mm przy 29 w.
300 Mm przy 42 w.
Załoga14
Uzbrojenie2 wyrzutnie torped 450 mm,
1 x działo 40 mm,
4 x działko 20 mm

Kutry torpedowe typu Ajaizraelskie kutry torpedowe, zbudowane w latach 1951-1952 we Francji. Jednostki tego typu wzięły udział w wojnie sześciodniowej i wojnie na wyczerpanie; wycofane zostały w latach 1972-1974.

W latach 1951-1952 Izrael kupił od Wielkiej Brytanii kutry torpedowe typu Vosper, pochodzące z nadwyżek Royal Navy; do tych używanych jednostek zamówiono też w stoczni Chantiers Naval de Meulan nieco większe, choć zbliżone uzbrojeniem nowe kutry, później nazwane typem Aja[1]. Zamówione w 1949, dostarczono je w latach 1951-1952[2] lub 1950-56[3].

Były to niewielkie jednostki o drewnianych kadłubach, o wyporności standardowej 62 t, długości 26 m, szerokości 6,3 m i zanurzeniu 1,5 m. Cztery dwunastocylindrowe silniki benzynowe Arsenal-Marine-Otto o łącznej mocy 4600 KM rozpędzały je do maksymalnej prędkości 42 węzłów. Zasięg przy prędkości maksymalnej wynosił 300 mil morskich (Mm), przy zmniejszonej do 29 węzłów – 600 Mm[2].

Początkowo uzbrojone były w armatę 40 mm i cztery działka 20 mm oraz dwie wyrzutnie torped kalibru 450 mm (choć często służyły jako jednostki artyleryjskie, bez uzbrojenia torpedowego). W latach sześćdziesiątych przeszły modernizację, podczas której wymieniono silniki benzynowe na dwa diesle Napier Deltic o łącznej mocy 5000 KM[2] (wg Johna Moore'a 4600 KM[3]), co m.in. poprawiło bezpieczeństwo. Zmieniono też kształt nadbudówki i dodano maszt z radarem. Uzbrojenie zmniejszono na ogół o dwa działka 20 mm; w późniejszych latach zdjęto kolejne działko 20 mm i wyrzutnie torped[2], a z początkiem lat 70. co najmniej dwa kutry miały działka 20 mm zamontowane i na dziobie i rufie. Po modernizacji załoga zwiększyła się z pierwotnych 14 do 15 osób[2].

Jednostki te nosiły numery zaczynające się od 200[2] i nazwy[3]:

  • „Aja” (T-207)
  • „Baz” (T-201)
  • „Daja” (T-202)
  • „Jasur” (T-205)
  • „Peres” (T-203)
  • „Tachmas” (T-204)

Brały udział w wojnie sześciodniowej (m.in. w ataku na USS „Liberty”[4]) i wojnie na wyczerpanie (m.in. w bitwie u wybrzeży Rumany).

Wycofano je ze służby w latach 1972-1974[2], aczkolwiek mogły zostać reaktywowane do pełnienia ograniczonej służby patrolowej w czasie wojny Jom Kipur (1973)[5].

Przypisy

  1. Mommsen 2011 ↓, s. 52.
  2. a b c d e f g Robert Gardiner: Conway’s all the world’s fighting ships, 1947-1995. Annapolis, Md: Naval Institute Press, 1995, s. 194. ISBN 1-55750-132-7. (ang.)
  3. a b c John E. Moore: Jane’s fighting ships, 1973-1974. London: Jane's Yearbooks, 1973, s. 174.
  4. William D. Gerhard, Henry W. Millington: Attack on a Sigint Collector, the U.S.S. Liberty. National Security Agency, 1981, s. 28-30.
  5. Mommsen 2011 ↓, s. 182.

Bibliografia

  • Klaus Mommsen: 60 Years Israel Navy Chel Ha’Yam Ha’Yisraeli. Norderstedt: Books on Demand, 2011. ISBN 3-8423-4906-8. (ang.)

Media użyte na tej stronie

Flag of Israel.svg
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
T207ShootTorpedoToulon.jpg
Autor: תא"ל ניר מאור מוזיאון ההעפלה וחיל הים, Licencja: CC BY-SA 3.0
טרפדת ט-207 יורה טורפדו בסדרת אימונים בצרפת אוגוסט 1951
MTB2031958.jpg
Autor: ניר מאור מוזיאון ההעפלה וחיל הים, Licencja: CC BY-SA 3.0
טרפדת ט-203 עם תותח 40 מ"מ בחרטום, 1958.
Str203.jpg
Autor: קודקוד צהוב, Licencja: CC BY-SA 4.0
טרפדת ט-203 בעמדות ייצוג לאחר מלחמת ששת הימים
40mmGunT204.JPG
Autor: קודקוד צהוב, Licencja: CC BY-SA 4.0
צוות תותח 40 מ"מ בופורס המופעל על ידי 3 אנשים.
T205.jpg
Autor: תא"ל ניר מאור מוזיאון ההעפלה וחיל הים חיפה, Licencja: CC BY-SA 3.0
טרפדת חיל הים ט-205 תוצרת מאולן צרפת מברכת את המשחתות בטכס הגעתן לנמל חיפה