Kwarc dymny

(c) Eurico Zimbres, CC BY-SA 2.5

Kwarc dymny

Kwarc dymny

Kwarc dymny – minerał, odmiana kwarcu. Nazwa pochodzi od dymnej barwy. Tworzy dobrze wykształcone kryształy o zabarwieniu od bladobeżowego przez barwę brązową do ciemnobrunatnej lub prawie czarnej. Ciemna barwa jest wynikiem oddziaływania na kwarc naturalnego promieniowania radioaktywnego. Podobny efekt można uzyskać sztucznie poprzez umieszczenie kryształu górskiego w pobliżu źródła promieniowania radioaktywnego (najczęściej pod wodą).

Kwarc dymny poddany ogrzewaniu ulega odbarwieniu; przy umiejętnym ogrzewaniu może przybrać żółtą barwę cytrynu. Handlowe określenie "topaz dymny" jest niedopuszczalne.

Właściwości

• Wzór chemiczny: SiO₂
• barwa: brązowy do niemal czarnego, ciemnoszary
• Rysa: biała
• gęstość: 2,65
• twardość Mohsa: 7
• łupliwość: brak
• przełam: muszlowy; bardzo kruchy
• układ krystalograficzny: (trygonalny)sześcioboczne słupki

Istnieje możliwość pomyłki z andaluzytem, aksynitem, sanidynem, turmalinem, wezuwianem.

Często w kryształach występują inkluzje igieł rutylu.

Występowanie i zastosowanie

Identyczne jak kryształu górskiego i morionu.

Zobacz też

• Kwarc

Bibliografia

• W.Szumann- „Kamienie szlachetne i ozdobne”;
• N.Sobczak – „Mała encyklopedia kamieni szlachetnych i ozdobnych”;
• R. Hochleitner – „Minerały i kryształy”;
• Leksykon Przyrodniczy – „Minerały”;
• Podręczny Leksykon Przyrodniczy – „Minerały i kamienie szlachetne”;
• K. Maślankiewicz – „Kamienie szlachetne”;
• C. Hall – „Klejnoty kamienie szlachetne i ozdobne”;
• G.G. Gormaz i J.J.Casanovas – „Atlas mineralogii”.