Kwas fluorooctowy
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny | C2H3FO2 | ||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Inne wzory | CH2FCOOH | ||||||||||||||||||||||||||
Masa molowa | 78,04 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||
Wygląd | bezbarwne kryształy | ||||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
Podobne związki | |||||||||||||||||||||||||||
Podobne związki | kwas chlorooctowy, Kwas dichlorooctowy, kwas trifluorooctowy | ||||||||||||||||||||||||||
Pochodne | fluorooctan sodu, fluorooctan etylu | ||||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) |
Kwas fluorooctowy, CH
2FCOOH – organiczny związek chemiczny, mocny kwas karboksylowy, pochodna fluorowa kwasu octowego, dywersyjny bojowy środek trujący z grupy fluorooctanów.
Tworzy bezbarwne kryształy w formie igieł o temperaturze topnienia 31 °C, łatwo rozpuszczalne w wodzie i etanolu. Sole kwasu fluorooctowego występują naturalnie w przynajmniej 40 roślinach w Afryce, Australii i Ameryce Południowej, m.in. w afrykańskiej Dichapetalum cymosum, której liście i nasiona były używane przez krajowców do sporządzania zatrutych strzał i zatruwania źródeł wody oraz Chailletia toxicaria stosowanej do trutek na szczury.
Dzięki efektowi indukcyjnemu atomu fluoru kwas fluorooctowy jest ok. 100 razy mocniejszy od kwasu octowego, a jednocześnie ok. 100 razy słabszy od kwasu trifluorooctowego.
Kwas fluorooctowy działa na organizm w formie cieczy i par. Mogą wnikać przez drogi oddechowe, układ pokarmowy i skórę. Objawy zatrucia podobne jak w przypadku paralityczno-drgawkowych bojowych środków trujących. Obserwuje się ślinotok, wymioty, bezwolne oddawanie moczu i kału oraz drgawki i utratę przytomności, poprzedzające zgon. Objawy występują po okresie utajenia (od 30 minut do 6 godzin). Śmierć następuje w czasie od kilku godzin do kilku dni (w zależności od dawki) na skutek zahamowania procesów oddychania komórkowego.
Silnie toksyczne są także estry kwasu fluorooctowego, np. fluorooctan etylu.
Przypisy
- ↑ a b c d e f CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M. Haynes (red.), wyd. 95, Boca Raton: CRC Press, 2014, s. 3-274, 5-94, ISBN 978-1-4822-0867-2 (ang.).
- ↑ a b Fluoroacetic acid, karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, Merck KGaA, 1 sierpnia 2021, numer katalogowy: 796875 [dostęp 2022-10-28] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
Bibliografia
- 1000 słów o chemii i broni chemicznej, Zygfryd Witkiewicz (red.), Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987, ISBN 83-11-07396-1, OCLC 19360683 .
Media użyte na tej stronie
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for corrosive substances
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for toxic substances
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for environmentally hazardous substances