Kwasy żółciowe

Kwas cholanowy
Kwas cholowy
Kwas 7-deoksycholowy

Kwasy żółcioweorganiczne kwasy syntetyzowane w wątrobie, będące końcowymi produktami degradacji (rozkładu) endogennego (wewnątrzustrojowego) cholesterolu. Wśród związków steroidowych są one najlepiej rozpuszczalne w wodzie, ze względu na obecność kilku hydrofilowych grup –OH oraz polarnej grupy karboksylowej. Ułatwiają rozpuszczanie się zawartego w żółci cholesterolu.

Główne rodzaje kwasów żółciowych

W żółci występują głównie następujące pochodne kwasu cholanowego:

I-rzędowe

  • kwas cholowy (3,7,12-trihydroksycholanowy)
  • kwas chenodeoksycholowy (3,7-dihydroksycholanowy)

II-rzędowe

  • kwas deoksycholowy (3,12-dihydroksycholanowy)
  • kwas litocholowy (3-hydroksycholanowy).

Sole żółciowe

Kwasy żółciowe mogą koniugować z tauryną lub glicyną przez wiązanie amidowe aby utworzyć sole żółciowe (żółciany), które zjonizowane tworzą sole z kationami sodowymi. Koniugacja ta zwiększa amfipatyczność[1], dzięki czemu żółciany są substancjami powierzchniowo czynnymi[2]. W fazie wodnej tworzą one micele, dzięki czemu mają zdolność emulgowania kwasów tłuszczowych i tłuszczów[2]. Zjawisko to nosi nazwę solubilizacji[3]. Powstanie emulsji jest równoznaczne ze zwiększeniem powierzchni dostępnej dla lipazy trzustkowej, dzięki czemu może ona skutecznie hydrolizować tłuszcze[4][5]enzymu odpowiedzialnego za trawienie tłuszczów w jelicie (ponadto aktywują one ten enzym).

Zobacz też

Przypisy

  1. Denise R. Ferrier, Biochemia, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2021, ISBN 978-83-66067-02-8, OCLC 1310309123 [dostęp 2022-04-24].
  2. a b A.F. Hofmann, The function of bile salts in fat absorption. The solvent properties of dilute micellar solutions of conjugated bile salts, „The Biochemical Journal”, 89, 1963, s. 57–68, DOI10.1042/bj0890057, PMID14097367, PMCIDPMC1202272 [dostęp 2022-04-27] (ang.).
  3. Bengt Borgström, Göran Lundh, Alan Hofmann, The Site of Absorption of Conjugated Bile Salts in Man, „Gastroenterology”, 45 (2), 1963, s. 229–238, DOI10.1016/S0016-5085(19)34901-7, PMID14054317 [dostęp 2022-04-27] (ang.).
  4. Rycina 41.14. Wchłanianie tłuszczów, [w:] Jane B. Reece i inni, Biologia Campbella, wyd. 2, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 2016, s. 905, ISBN 978-83-7818-716-5, OCLC 946317178.
  5. Isaac Chen, Sebastiano Cassaro, Physiology, Bile Acids, „NIH Bookshelf”, Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, 2022, PMID31747172, Bookshelf ID: NBK549765 [dostęp 2022-04-27] (ang.).

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Deoxycholic acid.svg
Chemical diagram for deoxycholic acid
Cholsäure.svg
Structure of cholic acid
Cholansäure.svg
Structure of cholanic acid