Kwota wolna od podatku

Kwota wolna od podatku, a ściślej kwota dochodu wolnego od podatku – kwota dochodu niepowodującego obowiązku zapłaty podatku dochodowego. Kwota wolna od podatku to jeden z elementów systemu podatkowego.

Kwota wolna od podatku w Polsce

2022

  • Podatku nie płacą osoby na zasadach ogólnych zarabiające mniej niż 30000 zł rocznie, dla pozostałych form opodatkowania kwota wolna od podatku wynosi 0 zł.[1][2][3].

2018 - 2021

  • Podatku nie płacą osoby na zasadach ogólnych zarabiające mniej niż 30000 zł rocznie, dla pozostałych form opodatkowania kwota wolna od podatku wynosi 0 zł.
  • Dochody w przedziale 8000 zł do 13000 zł – kwota degresywna od 8000 zł do 3091 zł
  • Dochody od 13000 zł do 85528 zł rocznie – 3091 zł wolne od podatku
  • Dochody od 85528 zł do 127000 zł – kwota degresywna od 3091 zł do 0 zł[4].
  • Dochody powyżej 127000 – Brak kwoty wolnej od podatku

Dochód poniżej progu kwoty wolnej od podatku nie zwalnia w Polsce z obowiązku złożenia zeznania rocznego PIT przez podatnika.

1992 – 2009 – 2016

W 1992 roku (w pierwszym roku, za który podatnicy składali zeznania podatkowe) kwota wolna od podatku wynosiła 4 320 000 ówczesnych złotych[5]. Od 2009 do 2016 r. włącznie kwota wolna od podatku wynosiła 3091,00 zł[6]. Wysokość kwoty wolnej od podatku wynosiła w latach:

  • 2009–2016 – 3091,00 zł
  • 2008 – 3089,00 zł
  • 2007 – 3013,37 zł
  • 2003–2006 – 2789,89 zł
  • 2002 – 2727,16 zł
  • 2001 – 2596,43 zł
  • 2000 – 2295,79 zł.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje szereg zwolnień przedmiotowych, przyznawanych poszczególnym grupom zawodowym na zasadach szczególnych. Na przykład w przypadku diet parlamentarnych zwolnienie z podatku w skali roku wynosi ok. 27 000 zł (2280 zł miesięcznie)[7].

Podstawy prawne kwoty wolnej od podatku w Polsce

Kwota wolna od podatku określona jest przez art. 27 ust. 1a Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1128). Definiuje on, że podatek dochodowy pobiera się od podstawy jego obliczenia według określonej skali podatkowej.

W 2017 r. przepis ten brzmiał:

Kwota zmniejszająca podatek, o której mowa w ust. 1, odliczana w rocznym obliczeniu podatku, o którym mowa w art. 34 ust. 7 albo art. 37 ust. 1 lub w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, wynosi:
1) 1 188 zł - dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 6 600 zł;
2) 1 188 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 631 zł 98 gr × (podstawa obliczenia podatku - 6 600 zł) ÷ 4 400 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 6 600 zł i nieprzekraczającej kwoty 11 000 zł;
3) 556 zł 02 gr - dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 11 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 85 528 zł;
4) 556 zł 02 gr pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 556 zł 02 gr × (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 85 528 zł i nieprzekraczającej kwoty 127 000 zł.

Od 2018 r. przepis ten stanowi, że:

Kwota zmniejszająca podatek, o której mowa w ust. 1, odliczana w rocznym obliczeniu podatku, o którym mowa w art. 34 ust. 7 albo art. 37 ust. 1 lub w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, wynosi:
1) 1 440 zł - dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 8 000 zł;
2) 1 440 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 883 zł 98 gr × (podstawa obliczenia podatku - 8 000 zł) ÷ 5 000 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 8 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 13 000 zł;
3) 556 zł 02 gr - dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 13 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 85 528 zł;
4) 556 zł 02 gr pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 556 zł 02 gr × (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 85 528 zł i nieprzekraczającej kwoty 127 000 zł.

Wysokość kwoty zmniejszającej podatek podlega corocznie weryfikacji przez Ministra Finansów.

Od 2009 do 2016 r. włącznie gdy podstawa opodatkowania nie przekraczała 85528 zł rocznie, podatek wynosił 18% minus kwota zmniejszająca podatek 556,02 zł. Wynikało z tego, że dopiero powyżej kwoty 3091,49 zł dochodu podatek był większy od zera. Po jej zaokrągleniu do pełnych złotych, a więc do kwoty 3091 zł oraz obliczeniu podatku (18% * 3091 zł – 556,02 zł) otrzymywało się 0,36 zł podatku, co po ponownym zaokrągleniu do pełnego złotego dawało kwotę podatku do zapłacenia w wysokości 0 zł. Gdyby jednak wziąć kwotę o 1 grosz wyższą, tj. 3091,50 zł, po zaokrągleniu do pełnych złotych wychodziło 3092 zł, a po wyliczeniu podatku (18% * 3092 zł – 556,02 zł) otrzymywało się kwotę podatku 0,54 zł, co, po ponownym zaokrągleniu, dawało 1 zł podatku do zapłacenia[8].

Kwota wolna od podatku w Unii Europejskiej

Należy pamiętać, że porównywanie systemów podatkowych na podstawie pojedynczych parametrów może być mylące. Na przykład w zdecydowanej większości krajów oprócz podatku dochodowego na klin podatkowy składają się również obowiązkowe składki ubezpieczeniowe, których kwoty wolne mogą nie obejmować. Tak jest m.in. w Polsce, gdzie z kolei opłacone składki ubezpieczeniowe zmniejszają dochód do opodatkowania oraz należny podatek. Dodatkowo w wielu krajach kwota wolna jest wyższa dla podatników wychowujących dzieci.

PaństwoKwota wolnaKwota wolna w EUR[9]Uwagi
 Austria[10]11 000 EUR11 000
 Belgia[10]8680 EUR8680
 Bułgaria[10]0 BGN0
 Chorwacja[10]26 400 HRK3423,50
 Cypr[10]19 500 EUR19 500
 Czechy[11]165 699 CZK6464,17W Czechach obowiązuje ulga podatkowa (zniżka) wynosząca 24 840 CZK (na każdego podatnika). Kwota ta odliczana jest od należnego podatku i można z niej skorzystać zawsze. Pracownik etatowy (bez dalszych zniżek) podatek dochodowy zacznie płacić od dochodu równego 165 700 CZK.
 Dania[10]46 630 DKK6200,40
 Estonia[12]1728 EUR1728
 Finlandia[10]16 100 EUR16 100
 Francja[10]5963 EUR5963
 Grecja[10]5000 EUR5000
 Hiszpania[13]5550 EUR5550
 Holandia[10]2103 EUR2103
 Irlandia[14]
  • 8250 EUR (personal tax Credit)
  • 8250 EUR (paye Credit)
16500W Irlandii obowiązuje ulga podatkowa wynosząca 1650 EUR + 1650 (jednoosobowe gospodarstwo domowe). Kwota ta odliczana jest od należnego podatku.
 Litwa[15]0 – 166 EUR0 – 166Kwota wolna obowiązuje dla podatników z dochodem maksymalnie 928 EUR. Od 2016 planowane podwyższenie kwoty wolnej do 200 EUR.
 Luksemburg[10]11 265 EUR11 265
 Łotwa[16]540 LVL760,26
 Malta[17]11 900 EUR11 900
 Niemcy[10]8130 EUR8130
 Polska (od 2009 do 2016 r. włącznie)[18]30000 PLN lub 0 PLN660030000 PLN dla płatników na zasadach ogólnych, 0 PLN dla wszystkich pozostałych form opodatkowania [2][3].
 Portugalia[19]4104 EUR4104
 Rumunia[20]0 – 3000 RON0 – 653,70Brak kwoty wolnej powyżej dochodu brutto 3000 RON (653,70 EUR) miesięcznie.
 Słowacja[21]0 – 19 458 EUR0 – 19 458Brak kwoty wolnej powyżej 2867 EUR dochodu miesięcznie brutto.
 Słowenia[22]3302 – 6519 EUR3302 – 6519
 Szwecja[10]18 800 SEK2023
 Węgry[10]0 HUF0
 Wielka Brytania[18]11 500 GBP13 425,90Kwota wolna maleje aż do zera o 1 GBP za każde dodatkowe 2 GBP dochodu powyżej 100 000 GBP. Składki na ubezpieczenia społeczne nie pomniejszają podstawy opodatkowania.
 Włochy[10]4800 EUR4800
PaństwoKwota wolnaKwota wolna w EUR[9]Uwagi

Przypisy

  1. Ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2105)
  2. a b Podatek liniowy jako forma opodatkowania - czy to się opłaca?, Poradnik Przedsiębiorcy [dostęp 2022-04-19] (pol.).
  3. a b Kwota wolna od podatku 2022 – czy skorzysta z niej każdy przedsiębiorca? - Nobleconcierge, 14 lutego 2022 [dostęp 2022-04-19] (pol.).
  4. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 200).. Sejm RP, 20 lipca 2018. [dostęp 2018-10-05].
  5. Historia PIT od 1991 do 2015. [dostęp 2015-02-08].
  6. Kwota wolna od podatku 2014. [dostęp 2014-03-14].
  7. Uposażenie poselskie i dieta parlamentarna. Kancelaria Sejmu RP.
  8. Co to jest kwota wolna od podatku?
  9. a b Kurs na dzień 01-05-2016.
  10. a b c d e f g h i j k l m n o Polacy bardzo wcześnie zaczynają płacić podatki. [dostęp 2014-10-25].
  11. O podatku: Znizka od podatku dla podatnika na rok 2014. [dostęp 2015-02-09].
  12. Riigi Teataja: Income Tax Act. [dostęp 2014-10-25].
  13. Mínimo del contribuyente - Agencia Tributaria, www.agenciatributaria.es [dostęp 2016-05-10].
  14. Tax Ireland. [dostęp 2015-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-14)].
  15. Lithuania to raise Income Tax Threshold. [dostęp 2015-11-14].
  16. Tax Guides | EY - Global, www.ey.com [dostęp 2020-07-09] (ang.).
  17. Low Tax: Malta: Personal Taxation. [dostęp 2014-10-25].
  18. a b Kwota wolna od podatku w Polsce i na świecie. [dostęp 2015-08-27].
  19. Insights | KPMG | GLOBAL.
  20. Tax Guides | EY - Global, www.ey.com [dostęp 2020-07-09] (ang.).
  21. Tax Guides | EY - Global, www.ey.com [dostęp 2020-07-09] (ang.).
  22. Tax Guides | EY - Global, www.ey.com [dostęp 2020-07-09] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Flag of Croatia.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Flag of Finland.svg
Flaga Finlandii
Flag of Portugal.svg
Flag of Portugal, created by Columbano Bordalo Pinheiro (1857-1929), officially adopted by Portuguese government in June 30th 1911 (in use since about November 1910). Color shades matching the RGB values officially reccomended here. (PMS values should be used for direct ink or textile; CMYK for 4-color offset printing on paper; this is an image for screen display, RGB should be used.)