László Bódi (muzyk)

László Bódi
Ilustracja
Pseudonim

Cipő

Data i miejsce urodzenia

3 maja 1965
Użhorod

Data i miejsce śmierci

11 marca 2013
Budapeszt

Gatunki

rock, pop rock

Aktywność

1980–2013

Zespoły
Cipőfűző
Republic
Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Węgierskiego Zasługi (cywilny)

László Bódi, ps. „Cipő” (ur. 3 maja 1965 w Użhorodzie, zm. 11 marca 2013 w Budapeszcie) – węgierski wokalista, kompozytor, autor tekstów, współzałożyciel grupy Republic.

Życiorys

Dzieciństwo i młodość

Bódi urodził się 3 maja 1965 roku w Użhorodzie w ZSRR (obecnie Ukraina)[1]. Do pierwszego roku życia wraz z rodzicami mieszkał w miejscowości Mali Hejiwci[2]. W 1966 roku rodzina Bódich przeprowadziła się do Kisvárdy, gdzie następnie László Bódi uczęszczał do Weiner Leó Zeneiskola (Szkoły Muzycznej im. Leó Weinera)[3]. W dzieciństwie grał na pianinie oraz grał w lokalnej drużynie piłkarskiej[3], natomiast w wieku 14 lat zaczął pisać teksty piosenek[4].

Gdy uczęszczał do Bessenyei György Gimnázium, założył zespół o nazwie Cipőfűző (Sznurowadła), którą wywiódł z własnego pseudonimu – „Cipő” (Buty). Zespół ten grał piosenki ludowe w stylu popowym i dokonał nagrań w radio w Nyíregyházie. Zespół Cipőfűző istniał pięć lat, po czym Bódi został wcielony do służby wojskowej[5][6]. W 1983 roku zdobył nagrody w konkursie wierszy i piosenek w Sárvárze, gdzie poznał także Jánosa Bródyego. W wieku 18 lat przeprowadził się do Budapesztu, gdzie pracował na kolei i na poczcie[5][6]. Następnie wraz z Ferencem Szigetim założył duet o nazwie Krokodil, który istniał przez krótki czas[7].

Okres Republic

23 lutego 1990 roku wraz z Csabą Borosem, Zoltánem Tóthem, Imre Balim, László Szilágyim założył zespół o nazwie Republic. Latem zespół stanowił support przed Beatrice[8], natomiast jeszcze w 1990 roku nagrał debiutancki album Indul a mandula!!!. W 1995 roku wraz z Renátą Rajcs nagrał album A Cipő és a Lány – Amsterdam[4]. Ogółem wraz z Republic Bódi nagrał ponad 240 piosenek, współpracował także z takimi wykonawczyniami jak Zsuzsa Koncz czy Judit Halász[5].

23 stycznia 2010 roku, z okazji 30-lecia powstania zespołu Cipőfűző, udzielił wraz z tą grupą koncertu w Kisvárdzie[9]. 15 marca, wraz z innymi członkami Republic – Csabą Borosem, László Attilą Nagyem, Tamásem Patai i Zoltánem Tóthem – został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej[10].

Choroba i śmierć

W 2009 roku Bódi był operowany z powodu choroby wieńcowej, przeszedł również zawał serca. W ostatnim okresie życia cierpiał również na ciężkie zapalenie płuc, złamał także rękę[11]. 15 lutego 2013 roku przeszedł kolejny zawał serca, na skutek którego został przewieziony do szpitala na oddział intensywnej terapii. Tam znajdował się w stanie śpiączki, z której mimo wielokrotnych prób lekarze nie zdołali go wybudzić[1]. 9 oraz 10 marca Bódi poruszył się oraz otworzył oczy, ale lekarze stwierdzili, że są to jedynie odruchy padaczkowe[12]. Muzyk zmarł 11 marca o świcie w wieku 48 lat[1].

Upamiętnienie

Bódi został pochowany 22 marca na cmentarzu w Kistarcsy, w pobliżu grobu ojca[13]. W pogrzebie, na którym przemawiał basista Republic, Csaba Boros, uczestniczyło 1500 osób, w tym muzycy i politycy: István Antall, Gyula Thürmer, Gábor Bochkor, Andrea Várkonyi, Feró Nagy, Győző Gáspár, Judit Halász, Zsuzsa Koncz, Fecó Balázs, Gábor Leskovics, Károly Horváth, Ferenc Szigeti, Lajos D. Nagy, László Benkő i Csaba Horváth[14]. Po pogrzebie odegrano hymn ZSRR ze względu na to, iż Bódi był obywatelem ZSRR oraz miał komunistyczne poglądy[15].

Były gitarzysta Republic, Zoltán Tóth, napisał piosenkę ku pamięci Bódiego pt. „Akkor kéne lóra szállni”[16].

Pośmiertnie Bódi otrzymał nagrody Artisjus oraz Fonogram[17][18]. Został również pośmiertnie honorowym obywatelem miasta Kisvárda[19].

Podczas Festiwalu Sziget 5 sierpnia 2013 roku odbył się koncert poświęcony Bódiemu zatytułowany „Őrizz engem ezen a világon”. Podczas tego koncertu takie zespoły i wykonawcy jak Omega, Ildikó Keresztes, ByeAlex, Péter Gerendás, Fegya Jávori, Zsuzsa Koncz, Barna Pély i United, Első Emelet, Compact Disco, Bikini i Péter Sipos, Republic i Tamás Sípos, Edit Balázsovits, Péter Sziámi Müller, Nemadomfel, Hooligans, Pál Utcai Fiúk, Miklós Fenyő, Feró Nagy, Charlie, János Bródy i Magna Cum Laude śpiewali piosenki Republic[20].

Życie prywatne

Jego ojciec, László, urodził się w 1933 roku w Nyírtass[21][22]. Jego matką była Gizella Hadar, miał także siostrę Márię[3][22]. Jego żoną była Zsuzsa, miał także dwie córki bliźniaczki Petrę i Rékę[23][24]. Do swoich przyjaciół Bódi zaliczał Jánosa Bródyego, Tamása Cseha i Zsuzsę Koncz[1]. Cenił poezję László Nagya, natomiast znaczny wpływ na tematykę jego utworów wywarła twórczość Bohumila Hrabala[1].

Bódi przyznał w wywiadzie, że jego ulubioną wokalistką jest Zsuzsa Koncz, lubił słuchać także Illés, Johna Lennona i The Beatles[25]. Interesował się architekturą[1].

Nagrody i odznaczenia

Dyskografia

Republic

  • Indul a mandula!!! (1990, studyjny)
  • Hoppá, Hoppá!!! (1991, studyjny)
  • Én vagyok a világ (1992, studyjny)
  • Hahó Öcsi!!! (1993, studyjny)
  • Disco (1994, studyjny)
  • Tüzet viszek (1995, studyjny)
  • A Cipő és a Lány – Amsterdam (1995, studyjny z Renátą Rajcs)
  • Október 67 (1995, koncertowy)
  • Igen (1996, studyjny)
  • Zászlók a szélben (1997, studyjny)
  • A rózsa vére (1998, soundtrack)
  • Üzenet (1998, studyjny)
  • Boldogság.hu (1999, studyjny)
  • Az évtized dalai – Szerelmes dalok (1999, kompilacja)
  • Az évtized dalai – Népi zenei dalok (1999, kompilacja)
  • Az évtized dalai – Közérzeti dalok (1999, kompilacja)
  • Só és cukor (2000, studyjny)
  • Levélváltás (2000, studyjny z Tamásem Csehem)
  • Aranyalbum 1990-2000 (2000, kompilacja)
  • A reklám után (2001, studyjny)
  • Mennyi még, Béla? (2002, studyjny)
  • Aki hallja, adja át!!! (2003, studyjny)
  • Törmelék (2003, kompilacja)
  • Mohikán (2004, studyjny)
  • 1 Magyarország 1 Mennyország (2005, studyjny)
  • Kenyér vagy igazság (2006, studyjny)
  • Győri Kex (2006, koncertowy)
  • Fényes utakon (2007, studyjny)
  • Tiszta udvar, rendes ház (2008, studyjny)
  • Aranyalbum 2. 2000-2010 (2009, kompilacja)
  • Köztársaság (2010, studyjny)
  • 20 éves ünnepi koncert (2010, koncertowy)
  • Miért, maga bohóc? (2011, studyjny)
  • Bólints Tibi! (2012, studyjny)

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Hétfő hajnalban elhunyt Cipő. [w:] borsonline.hu [on-line]. 2013-03-11. [dostęp 2016-03-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-12)]. (węg.).
  2. ↑ Gyertyagyújtással emlékeztek Cipőre. [w:] hvg.hu [on-line]. 2013-03-12. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  3. ↑ a b c Cipő a zenét választotta a futball helyett. [w:] blikk.hu [on-line]. 2013-03-18. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  4. ↑ a b Meghalt Cipő. [w:] origo.hu [on-line]. 2013-03-11. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  5. ↑ a b c Bódi László (Cipő). [w:] zene.hu [on-line]. 2013-03-11. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  6. ↑ a b Újságkihordóból lett rocksztár Cipő. [w:] blikk.hu [on-line]. 2013-03-20. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  7. ↑ Szigeti Ferenc: A Karthago az életünk hobbija. [w:] blikk.hu [on-line]. 2013-03-25. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  8. ↑ Nagy Feró is gyászolja Cipőt. [w:] valasz.hu [on-line]. 2013-03-11. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  9. ↑ Zoltán D. Zajácz: A részeg ló álma, avagy a Cipőfűző-sztori. [w:] avorospostakocsi.hu [on-line]. 2010-07-23. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  10. ↑ A MAGYAR KÖZTÁRSASÁG HIVATALOS LAPJA 2010. március 15., hétfõ. [w:] kozlonyok.hu [on-line]. 2010-03-15. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  11. ↑ Meghalt Cipő. [w:] metropol.hu [on-line]. 2013-03-11. [dostęp 2016-03-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-13)]. (węg.).
  12. ↑ Edina Losonci: Cipő kinyitotta a szemét. [w:] 24.hu [on-line]. 2013-03-09. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  13. ↑ Megvan Cipő temetésének időpontja. [w:] hvg.hu [on-line]. 2013-03-13. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  14. ↑ Eltemették Cipőt. [w:] origo.hu [on-line]. 2013-03-22. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  15. ↑ Szovjet himnusz szólt Cipő sírjánál. [w:] blikk.hu [on-line]. 2013-03-25. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  16. ↑ Dalt írt Cipőről a Republic exgitárosa. [w:] blikk.hu [on-line]. 2013-04-28. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  17. ↑ Cipő özvegye elsírta magát a díjátadón. [w:] blikk.hu [on-line]. 2013-03-25. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  18. ↑ István Balla: Életműdíjat kap Cipő. [w:] 24.hu [on-line]. 2013-05-21. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  19. ↑ CIPŐ KISVÁRDA POSZTUMUSZ DÍSZPOLGÁRA. [w:] kisvarda.hu [on-line]. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  20. ↑ Sziget Fesztivál: „Őrizz engem ezen a világon!”. [w:] vajma.info [on-line]. 2013-08-06. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  21. ↑ Cipő: Jövök én is, édesapám!. [w:] blikk.hu [on-line]. 2013-03-15. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  22. ↑ a b Cipő elkényeztetett gyerek volt. [w:] blikk.hu [on-line]. 2013-03-17. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  23. ↑ Savanyú a Cipő. [w:] velvet.hu [on-line]. 2006-03-16. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).
  24. ↑ Lányai ébresztgetik a kómából Cipőt. [w:] borsonline.hu [on-line]. 2013-02-27. [dostęp 2016-03-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-02)]. (węg.).
  25. ↑ Zsolt Bíró, Anna Katalin Havassy: Cipő: „A veszély mindig leselkedik”. [w:] zene.hu [on-line]. 2007-07-05. [dostęp 2016-03-31]. (węg.).

Media użyte na tej stronie

Bódi László.jpg
Autor: Fauvirt z węgierskiej Wikipedii, Licencja: CC BY-SA 3.0
László Bódi (1965–2013) in 2010
HUN Order of Merit of the Hungarian Rep (civil) 4class BAR.svg
Baretka: Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej (Orderu Zasługi Węgier) – odmiana cywilna.