László Bitó

László Bitó

László Bitó (2007)
Państwo działania

 Węgry

Data i miejsce urodzenia

7 września 1934
Budapeszt

Data i miejsce śmierci

14 listopada 2021
Budapeszt

doktor nauk fizjologia
Specjalność: okulistyka
Alma Mater

Bard College

László Bitó na targach książki (2007)

László Z. Bitó (ur. 7 września 1934 w Budapeszcie, zm. 14 listopada 2021 tamże[1]) – węgierski fizjolog, powieściopisarz i eseista[2].

Życiorys

Młodość i wykształcenie

Urodził się w Budapeszcie[3]. Jego rodzina została zmuszona do opuszczenia stolicy kraju w 1951 roku[4]. Pracował w kopalni w Komló i był lokalnym przywódcą strajków podczas rewolucji w 1956 roku[4][2]. Po tym, jak rewolucja została stłumiona przez interwencyjne wojska radzieckie, uciekł do Stanów Zjednoczonych, gdzie zdobył stypendium i został fizjologiem. Otrzymał tam azyl. W latach 1956–1960 studiował na Bard College. W 1963 roku uzyskał tytuł doktora na Uniwersytecie Columbia w dziedzinie biologii[4].

Kariera naukowa

Przez większość kariery akademickiej związany był z Uniwersytetem Columbia (gdzie był później emerytowanym profesorem fizjologii okulistycznej[2]) i Uniwersytetem Portoryko. Opublikował ponad 150 artykułów naukowych. Otrzymał m.in. Order Zasługi Republiki Węgierskiej w 2004 roku, Medal Proctora w 2000 roku oraz nagrodę fundacji Helen Keller[4].

Pisarstwo

W 1994 roku opublikowano na Węgrzech jego pierwszą powieść pt. Chód Boży (Istenjárás). Po przejściu na emeryturę uniwersytecką, powrócił na Węgry i poświęcił się pisarstwu[3]. Pierwsze powieści oparte są na jego wczesnych osobistych wspomnieniach z historii Węgier. Dwie pierwsze zostały napisane w języku angielskim, ale zostały opublikowane wyłącznie w węgierskim tłumaczeniu. Jego trzecia powieść pt. Abraham i Izaak (Ábrahám és Izsák), oparta na motywach biblijnych, została przetłumaczona na kilka języków[3].

Musimy być naszymi wybawcami (Nekünk kell megváltanunk magunkat) to wybór jego artykułów i wywiadów z gazet i czasopism[3][4]. Błogie życie – spokojna śmierć: Eutelia – Eutanazja (Boldogabb élet – jó halál: Eutelia – Eutanázia), zawiera rozważania na temat życia, śmierci, przemijania, eutanazji[5].

Wybrana twórczość literacka

Dotychczas (stan na sierpień 2022 roku) żaden z utworów autora nie został wydany w języku polskim[6].

Powieści

  • Chód Boży (Istenjárás, 1994)
  • Abraham i Izaak (Ábrahám és Izsák, 1998)
  • Nauki Izaaka (Izsák tanítása, 2000)
  • Izaak z Nazaretu (Názáreti Izsák, 2002)
  • Błogosławiony Kain (Áldott vagy Káin, 2006)

Eseje

  • Musimy być naszymi wybawcami (Nekünk kell megváltanunk magunkat, 2004)
  • Błogie życie – spokojna śmierć: Eutelia – Eutanazja (Boldogabb élet – jó halál: Eutelia – Eutanázia, 2007[6])

Przypisy

  1. ↑ Meghalt Bitó László (węg.)
  2. ↑ a b c László Bitó – László Bitó's official website Biographical Timeline », laszlobito.com [dostęp 2018-04-03] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-21].
  3. ↑ a b c d László Bitó – László Bitó's official website, laszlobito.com [dostęp 2018-04-03].
  4. ↑ a b c d e László Bitó – Helen Keller Foundation, helenkellerfoundation.org [dostęp 2018-04-03] (ang.).
  5. ↑ Boldogabb élet – jó halál (2007) – Bitó László [dostęp 2022-08-24] (węg.).
  6. ↑ a b Books – László Bitó [dostęp 2022-08-24] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Bitó László dedikál, 2007. június 3 -án.jpg
(c) Derzsi Elekes Andor (Derzsi Elekes Andor z węgierskiej Wikipedii), CC BY-SA 3.0
Bitó László dedikál a 78. Ünnepi Könyvhéten 2007. június 3-án a budapesti Vörösmarty téren. A fénykép megjelent Creative Commons alatt a Metapolisz DVD sorozatban.
Bitó László a 78. Ünnepi Könyvhéten, 2007 június 4-én.jpg
(c) Derzsi Elekes Andor (Derzsi Elekes Andor z węgierskiej Wikipedii), CC BY-SA 3.0
Bitó László a 78. Ünnepi Könyvhéten, 2007. június 4-én a budapesti Vörösmarty téren. A felvétel megjelent Creative Commons alatt a Metapolisz DVD sorozatban.