László Paskai
| Kardynał prezbiter Prymas Węgier | |||
 | |||
| |||
| Kraj działania | |||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |||
| Data i miejsce śmierci | |||
| Miejsce pochówku | |||
| Arcybiskup Ostrzyhomia i Budapesztu | |||
| Okres sprawowania | 1987–2002 | ||
| Wyznanie | |||
| Kościół | |||
| Inkardynacja | |||
| Śluby zakonne | 4 października 1949[1] | ||
| Prezbiterat | 3 marca 1951 | ||
| Nominacja biskupia | 2 marca 1978 | ||
| Sakra biskupia | 5 kwietnia 1978 | ||
| Kreacja kardynalska | 28 czerwca 1988 | ||
| Kościół tytularny | S. Teresa al Corso d’Italia | ||
 | |||
| Data konsekracji | 5 kwietnia 1978 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Konsekrator | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Współkonsekratorzy | László Kádár | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
László Paskai OFM (ur. 8 maja 1927 w Segedynie zm. 17 sierpnia 2015 w Ostrzyhomiu) − węgierski duchowny rzymskokatolicki, franciszkanin[2], arcybiskup Ostrzyhomia-Budapesztu, Prymas Węgier, kardynał prezbiter.
Życiorys
Urodził się w rodzinie konwertytów z judaizmu. Oboje rodzice − Ádám i Mária Ördögh[1] − byli żydami, którzy przeszli na katolicyzm jeszcze przed jego narodzeniem. Zginęli jako ofiary Holokaustu niemieckiego w czasie II wojny światowej[3].
Do Zakonu Braci Mniejszych wstąpił 29 sierpnia 1945, przyjmując imię Pacifik. Kształcił się we franciszkańskich domach studiów (m.in. w Gyöngyös), a także w Centralnym Seminarium w Budapeszcie i Akademii w Budapeszcie, gdzie obronił doktorat z teologii. Pierwsze śluby złożył 30 sierpnia 1946, śluby wieczyste 4 października 1949. Święcenia kapłańskie otrzymał 3 marca 1951. Pracował jako duszpasterz w diecezji Oradea (po węgiersku: Nagyvárad), w Segedynie był mistrzem ceremonii biskupich, wykładowcą i bibliotekarzem miejscowego seminarium, później także prefektem i dyrektorem duchowym tej uczelni. W latach 1973−1978 pełnił funkcję rektora Centralnego Seminarium w Budapeszcie[1]. Według historyka Krisztiána Ungváry'ego w latach 1965-1974 współpracował z policją bezpieczeństwa AVH pod pseudonimem "Nauczyciel". Jego raporty miały jednak łagodny charakter i nie posiadały większego znaczenia dla służb komunistycznych[4].
W marcu 1978 został mianowany administratorem apostolskim archidiecezji Veszprem i biskupem tytularnym Bavagaliany. Sakrę biskupią przyjął 5 kwietnia 1978 z rąk prymasa Lászla Lékaia. Od marca 1979 był pełnoprawnym biskupem Veszprém, ale już w kwietniu 1982 został mianowany arcybiskupem koadiutorem archidiecezji Kalocsa. Nie objął jednak tej archidiecezji, gdyż wcześniej Jan Paweł II przeniósł go na stolicę arcybiskupią i prymasowską w Ostrzyhomiu (3 marca 1987), zwolnioną po śmierci kardynała Lékaia. W latach 1986−1989 pełnił (niezależnie od godności prymasa Węgier) funkcję przewodniczącego Konferencji Episkopatu Węgier. W maju 1993, po zmianach administracyjnych, nazwa metropolii uległa zmianie na Ostrzyhom-Budapeszt.
28 czerwca 1988 został mianowany kardynałem prezbiterem z tytułem S. Teresa al Corso d’Italia. Brał udział w sesjach Światowego Synodu Biskupów w Watykanie (w tym w II sesji specjalnej, poświęconej Kościołowi europejskiemu w październiku 1999). W grudniu 2002, w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego 75 lat, złożył rezygnację z rządów archidiecezją i został zastąpiony przez biskupa Pétera Erdő. Był kapelanem konwentualnym Wielkiego Krzyża i emerytowanym kapelanem generalnym lazarytów.
Brał udział w konklawe 2005, które wybrało papieża Benedykta XVI. 8 maja 2007 w związku z osiągnięciem 80 roku życia utracił czynne prawo wyboru papieża. Zmarł 17 sierpnia 2015[5].
Przypisy
- ↑ a b c Schematismus Ordinis Fratrum Minorum. Roma: Curia Generalis, 2009, s. 480.
- ↑ Paskai Card. László, O.F.M. (wł.). www.vatican.va, 2007-05-09. [dostęp 2013-03-02].
- ↑ Antal Paskal: Menekülésünk története 1944-1945. Budapeszt: Kármelita Rendház, 2009. ISBN 978-963-06-8270-1. (węg.)
- ↑ Łukasz Adamski, Prymas współpracował z SB, w: Gazeta Wyborcza, 4-5.2.2006, s.7
- ↑ Budapeszt: zmarł kard. Laszlo Paskai – emerytowany arcybiskup i Prymas Węgier. niedziela.pl. [dostęp 2015-08-17].
Bibliografia
- Nota biograficzna Lászla Paskaia w słowniku biograficznym kardynałów Salvadora Mirandy
- László Paskai w bazie catholic-hierarchy.org (ang.)
Media użyte na tej stronie
(c) I, SajoR, CC BY-SA 2.5
Coat of Arms of the Hungarian Cardinal László Paskai, Archbishop Emeritus of Esztergom-Budapest.
signature of László Paskai, archbishop of Esztergom.
Autor: Janez Jelen, Licencja: CC BY 3.0
László Paskai, Hungarian cardinal in Budapest