László Tőkés

László Tőkés
Data i miejsce urodzenia	1 kwietnia 1952 Kluż-Napoka
Zawód, zajęcie	duchowny, polityk

László Tőkés (ur. 1 kwietnia 1952 w Klużu-Napoce) – rumuński duchowny i polityk narodowości węgierskiej, biskup Kościoła Ewangelicko-Reformowanego z Siedmiogrodu, represjonowany jako opozycjonista w czasach rządów Nicolae Ceaușescu w Rumuńskiej Republice Ludowej. Poseł do Parlamentu Europejskiego VI, VII i VIII kadencji.

Życiorys

Działalność do 1990

Z wykształcenia teolog protestancki, ukończył w 1975 studia w Institutul Teologic Protestant w Klużu. Początkowo pracował jako duchowny w Braszowie i Dej. W 1986 jako pastor rozpoczął pracę w Timișoarze.

W 1989 był jedną z pierwszych osób, które wypowiadały się przeciw likwidacji siedmiogrodzkich wsi, w przeważającej mierze zamieszkałych przez Węgrów. Spotkało się to z reakcją władz kościelnych i państwowych. W jego obronie wystąpił wówczas Lech Wałęsa, publikując specjalny list. Po stronie László Tőkésa opowiedzieli się również wierni. Od 1 grudnia mieszkanie i kościół pastora znajdowały się pod ścisłym nadzorem wojska i funkcjonariuszy Securitate.

W okolicy rozpoczęły się demonstracje niezadowolonej ludności. 15 grudnia zebrało się ok. 1500 osób. Przybyła również delegacja władz, pastorowi obiecano wsparcie materialne i pomoc w opiece nad ciężarną żoną. 16 grudnia rosnąca grupa manifestantów zażądała pisemnej gwarancji o nieprzenoszeniu László Tőkésa. Jednocześnie wzrastała liczba demonstrantów rumuńskich, głoszących hasła antykomunistyczne. W rezultacie doszło do interwencji ze strony funkcjonariuszy milicji, 17 grudnia duchownego aresztowano i wywieziono do miejscowości Menyő. Wydarzenia te stały się jednym z pierwszych elementów rewolucji w Rumunii.

Działalność od 1990

W 1990 László Tőkés został biskupem diecezji Oradea Mare i wszedł w skład Tymczasowego Komitetu Ocalenia Narodowego. Wybrano go także na jednego z przewodniczących Synodu Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Rumunii. Od 1992 pełni funkcję członka honorowego Senatu Europejskiego, a od 1997 członka prezydium Światowego Kongresu Węgierskich Ewangelików.

W 2007 László Tőkés jako niezależny kandydat wziął udział w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Po uzyskaniu mandatu zasiadał we frakcji zielonych i regionalistów. W wyborach w 2009 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję z ramienia centroprawicowej Węgierskiej Unii Demokratycznej w Rumunii. W VII kadencji PE przystąpił do grupy Europejskiej Partii Ludowej, Komisji Kultury i Edukacji, Podkomisji Praw Człowieka oraz Delegacji do spraw stosunków z Albanią, Bośnią i Hercegowiną, Serbią, Czarnogórą i Kosowem. W 2014 przyjął propozycję kandydowania w wyborach europejskich na Węgrzech z listy koalicji Fidesz-KDNP, uzyskując mandat eurodeputowanego VIII kadencji^[1].

Przypisy

Bibliografia

• Zbigniew Gluza. Koniec Jałty. „Karta”. Nr 27, 1999. Warszawa: Ośrodek Karta. 
• Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2014-05-31].