Lądek-Zdrój

Lądek-Zdrój
miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Ratusz w Lądku-Zdroju
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

kłodzki

Gmina

Lądek-Zdrój

Data założenia

1 poł. XIII wieku

Prawa miejskie

1282

Burmistrz

Roman Kaczmarczyk

Powierzchnia

20,32[1] km²

Wysokość

440–480 m n.p.m.

Populacja (2022)
• liczba ludności
• gęstość


5115[1]
252[1] os./km²

Strefa numeracyjna

74

Kod pocztowy

57-540

Tablice rejestracyjne

DKL

Położenie na mapie gminy Lądek-Zdrój
Mapa konturowa gminy Lądek-Zdrój, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Lądek-Zdrój”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Lądek-Zdrój”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Lądek-Zdrój”
Ziemia50°20′35″N 16°52′46″E/50,343056 16,879444
TERC (TERYT)

0208084

SIMC

0984203

Urząd miejski
Rynek 31
57-540 Lądek-Zdrój
Strona internetowa

Lądek-Zdrój (niem. Landeck, od 1935 r. Bad Landeck[2], cz. Landek) – miasto w Polsce położone w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Lądek-Zdrój. Położone w Sudetach Wschodnich, w dolinie rzeki Białej Lądeckiej.

Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. miasto miało 5557 mieszkańców[3].

Położenie

Lądek-Zdrój położony jest na wysokości od 440 do 500 m n.p.m.[4]

Teren miasta jest zaliczany do mezoregionu Góry Złote[5]. Położone jest pomiędzy pasmem Gór Złotych a Krowiarek w dolinie rzeki Białej Lądeckiej, 25 km na południowy wschód od Kłodzka.

Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia miasta wynosiła 20,32 km²[6].

latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa wałbrzyskiego.

Symbole miasta

Herb Lądka-Zdroju

Głównym symbolem gminy jest jej herb. Obecny został ustanowiony 27 lipca 2015 roku[7]. Zastąpił on herb obowiązujący od 1989 roku, który przedstawiał kłody z dawnego herbu Hrabstwa Kłodzkiego oraz inicjał „L”. Herb przyjęty w 2015 przedstawia czeskiego lwa, motyw ten zaczerpnięty został z najstarszych pieczęci miejskich Lądka-Zdroju. Godło z kłodami i „L” było miastu przypisane błędnie, należało w rzeczywistości do sądu w Lądku-Zdroju.

Flaga Lądka-Zdroju

Flaga miejska Lądka-Zdroju została ustanowiona 27 lipca 2015 roku i przedstawia na czerwonym płacie godło herbowe miasta oraz wąski żółty pas u dołu[7]. Flaga zastąpiła wcześniej używaną, która przedstawiała stylizowane bijące źródło na tle kłodzkich skosów.

Hejnał Lądka-Zdroju

Hejnałem Lądka-Zdroju jest utwór zatytułowany Hejnał Lądka-Zdroju, autorstwa Grzegorza Helcyka. Powstał on w 2004 roku i został ustanowiony przez Radę Miejską w wyniku konkursu. Został wybrany spośród czterech propozycji[8].

Patron Lądka-Zdroju

Patronem Lądka-Zdroju w drodze konkursu z 2004 roku został wybrany św. Jerzy. Propozycja ta została zgłoszona poza trybem konkursowym przez radnego Lechosława Siarkiewicza, miłośnika historii regionalnej. Wybór św. Jerzego wiązał się z tym, iż jest on patronem najstarszego zdroju w mieście[8][9].

Historia

Lądek-Zdrój w XIX w.
Zakład przyrodoleczniczy „Wojciech” z 1678

Prawa miejskie uzyskał w 1282 roku z nadania księcia wrocławskiego Henryka IV Probusa. Jest jednym z najbardziej znanych oraz najstarszych uzdrowisk polskich – jako uzdrowisko był znany już pod koniec XV w. Uważany jest za najstarsze uzdrowisko w Polsce, gdyż według źródeł historycznych już w 1241 roku istniały tu urządzenia kąpielowe zniszczone przez Mongołów wracających z pola bitwy pod Legnicą. Najstarszy zakład przyrodoleczniczy „Jerzy” z basenem zbudowanym na źródle o tej samej nazwie został wzniesiony w 1498 r[10]. W 1678 rozpoczęto budowę tzw. Nowego Zakładu, który był wzorowany na łaźniach tureckich (po licznych przebudowach m.in. w latach 1878–1880, 1936 i po 1945 powstał obecny zdrój Wojciech)[11].

W połowie XIX wieku na terenie wschodniej części ziemi kłodzkiej (klucz stroński) działała księżna Marianna Orańska. Także Lądek wiele jej zawdzięcza, dzięki jej inicjatywie wybudowano drogę łączącą miasto z Kamieńcem i Ziębicami, Bolesławowem oraz morawskim Starym Mĕstem[10]. Jej imieniem nazwano jeden ze zdrojów, obecna Dąbrówka. W 1829 odkryto nowe źródło, obecny Chrobry. W 1838 powstało inhalatorium, bardzo nowoczesne jak na ówczesne czasy.

Od 1871 miasto leżało w granicach Niemiec. Na fali przydawania uzdrowiskom predykatu Bad, 15 lutego 1935 r. zmieniono również i nazwę Landeck na Bad Landeck. Zmiana ta wynikała z promocji miasta i nie miała związku z germanizacją nazw przeprowadzoną również na ziemi kłodzkiej[12].

W czasie II wojny miasto nie odniosło żadnych strat. 9 maja 1945 r. zostało zajęte bez walk przez oddział zwiadowców Armii Czerwonej. Niemiecka administracja działała do 15 czerwca 1945 roku; ostatnim urzędującym niemieckim burmistrzem był dr Hänsch. Natomiast pierwszym polskim był Stanisław Latos, który rozpoczął urzędowanie 15 czerwca 1945 r. W budynku przy ulicy Orlej 4 umieściła się radziecka komendantura miasta. Polscy osadnicy zaczęli napływać od sierpnia 1945 roku. Początkowo mieszkali razem z Niemcami. W kwietniu oraz wrześniu 1946 roku przeprowadzono akcję wysiedlenia niemieckich mieszkańców miasta. W latach 1945–1953 oraz 1956–1991 działało sanatorium Armii Radzieckiej. W 1950 roku liczba mieszkańców zrównała się z przedwojenną liczbą mieszkańców miasta. Wśród mieszkańców przeważali przesiedleńcy zza nowo utworzonej granicy wschodniej (około 52%)[13]. W 1948 r. pisarz śląski Zbyszko Bednorz został uhonorowany nagrodą „Tygodnika Powszechnego” za nowelę Decyzja, czyli rzecz o człowieku odzyskanym, której akcja dzieje się w pierwszych powojennych latach w Lądku-Zdroju.

W 1946 roku wprowadzono urzędowo nazwę Lądek Zdrój, zastępując poprzednią niemiecką nazwę Bad Landeck[14].

Szybownictwo w Lądku-Zdroju

W okresie po I wojnie światowej w Niemczech, w tym na ziemi kłodzkiej, rozwijano szybownictwo. Powodem były ograniczenia rozwoju lotnictwa wojskowego narzucone Niemcom przez traktat wersalski oraz kryzys ekonomiczny. Szybownictwo pozwalało tanio i bez konfliktu z postanowieniami traktatowymi szkolić pilotów. Rozwijało się ono także spontanicznie, gdyż po wojnie do rezerwy trafiło wielu zdemobilizowanych pilotów oraz żołnierzy z personelu obsługi naziemnej lotnisk[15].

Jednym z pierwszych miejsc był ośrodek budowy szybowców i szybownictwa w Lądku-Zdroju w budynku Związku Strzeleckiego (Schützenhaus) przy ul. Widok (wówczas Reichensteinerstrasse, pol. Złotostocka). Działali tu m.in. stolarz Sterz, Oswald Rösner, Hans Wagner, Walter Gottschalk. Naciągi wykonywano własnoręcznie, później stosowano stalowe druty i liny. Pierwsze loty miały miejsce na wiosnę 1928 r. w pobliżu stacji kolejowej Stójków. W latach 1930–1933 zbudowano dwa szybowce: Der Alte Fritz i Bad Landeck[16].

Demografia

Piramida wieku mieszkańców Lądka-Zdroju w 2014 roku[17].
Piramida wieku Ladek Zdroj.png

Zabytki

Kaplica św. Jerzego
Rezydencja „Proharmonia”, dawna Villa Barbara z 1906 roku
Pręgierz, pomnik, kościół ewang.
Pręgierz w Lądku Zdroju
Pręgierz w Lądku Zdroju
Pomnik Marianny w Lądku Zdroju
Kościół ewang. w Lądku Zdroju (fragm.)

W wojewódzkim rejestrze zabytków na liście zabytków wpisane są obiekty:[18]:

  • ośrodek historyczny miasta
  • kościół parafialny Narodzenia NMP, barokowy z l. 1688–92 z rzeźbami Michaela Klahra
  • kościół cmentarny pw. św. Rocha, ul. Śnieżna 10, z drugiej poł. XVII w.
  • kaplica zdrojowa NMP „Na Pustkowiu”, ul. Lipowa 2, z 1679
  • park centralny, z k. XVIII w.-XIX w.
  • park Moniuszki, z pocz. XIX w.
  • kaplica św. Jerzego z dzwonnicą, z 1658 r., pocz. XIX w.
  • park 1000-lecia, z drugiej poł. XIX w.
  • ratusz, neorenesansowy z l. 1537, 1739, 1872
  • zespół budynków zdrojowych w parku zdrojowym:
    • pijalnia wód mineralnych, z 1842 r., 1905 r.
    • sala do spotkań towarzyskich (kawiarnia), ul. Orla, z l. 1782, 1852, 1900
    • muszla koncertowa, z 1905 r.
    • wieża zegarowa, z XIX w.
  • zakład przyrodoleczniczy „Jerzy”, ul. Ostrowicza 1/2, z XVIII w.-XX w.
  • zakład przyrodoleczniczy „Wojciech”, z 1678
  • dom, ul. Kłodzka 3, 4, 6, 8, 10 z XVIII w.
  • dom, ul. Kłodzka 8, z XIX w.
  • dom, ul. Kościelna 16, z 1739 r., pocz. XX w.
  • dom, ul. Kościelna 18, z 1800 r.
  • pensjonat „Villa Barbara” obecnie Rezydencja Wellness „Proharmonia”, ul. Leśna 4, z 1906 r.
  • willa, ul. Miła 3, z 1910 r.
  • dom, ul. Pstrowskiego 1, z 1739 r., drugiej poł. XIX w.
  • barokowe i renesansowe kamienice w Rynku:
    • domy, Rynek 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 13 z XVIII w.
    • domy, Rynek 10, 14, 17, z XIX w.
    • domy, jedenaście budynków: Rynek 18–24, 26–29, z XVIII w., XIX w., XX w.
    • dom, Rynek 25, z XVII w., XIX w.
  • dawna słodownia, ul. Słodowa 41 (d. Nowotki 1), z 1567 r., po 1920 r.
  • willa, ul. Spacerowa 10, z 1860 r.
  • Katolickie Seminarium Nauczycielskie, ob. centrum kultury, pl. Staromłyński 5, z 1886 r.
  • dom, ul. Zamenhofa 5, z XIX w./XX w.
  • dom, ul. Zdrojowa (d.1 Maja) 11, z poł. XVI w., XVIII w., pocz. XX w.
  • most św. Jana na rz. Białej Lądeckiej, gotycki z figurą św. Jana Nepomucena z XVI w., XVIII w.

Inne:

Uzdrowisko

Zakład przyrodoleczniczy „Jerzy”

Występują tu radoczynne (zawierające radon) cieplice siarczkowe i fluorkowe. Przyjeżdżają tu przede wszystkim osoby z chorobami reumatycznymi, chorobami ortopedycznymi i chorobami neurologicznymi. Wody radonowe powodują wzrost poziomu hormonów płciowych. Najbardziej reprezentacyjnym sanatorium jest zakład przyrodoleczniczy „Wojciech” (dawny Marienbad). Wyróżnia się neobarokowymi zdobieniami, marmurowymi misami z ujęciami wód leczniczych. Zakład posiada również okrągły basen z wodą ze źródła termalnego, wokół którego rozmieszczone są marmurowe XIX-wieczne wanny do kąpieli perełkowych[10].

Podczas I wojny światowej lekarzem naczelnym sanatorium gruźliczego był Kazimierz Filip Wize (1873–1953) – lekarz psychiatra, filozof i filozof medycyny, mikrobiolog, lepidopterolog, poeta i tłumacz poezji, działacz społeczny.

W uzdrowisku leczyli się m.in. Goethe, cesarzowa Katarzyna II, cesarz Aleksander I, królowie pruscy, John Quincy Adams – późniejszy prezydent USA[20][10].

Atrakcje turystyczne

Panorama miejskiej części Lądka z Trojaka

Okolice

  • Ruiny średniowiecznego zamku Karpień oraz położony w lesie kościółek Matki Bożej od zagubionych
  • Jaskinia Radochowska i kalwaria na szczycie Cierniaka w pobliżu Radochowa
  • Stołowe Skały w pobliżu Stójkowa, atrakcyjne widokowo i dobre do uprawiania wspinaczki skałkowej
  • Kilkunastometrowy krzyż na stoku Iglicznej z dobrą panoramą
  • Skalna Brama, Skalny Mur, Trzy Baszty, Trojan – skupiska malowniczych skał na szczycie Trojaka z punktem widokowym
  • Czarne Urwisko koło Lutyni – obszar Natura 2000 chroniący cenne ekosystemy

Piesze szlaki turystyczne

Kultura

Cykliczne imprezy:

  • Diecezjalny Przegląd Piosenki Pielgrzymkowej na początku czerwca
  • Lądeckie Lato Baletowe obecnie Międzynarodowy Festiwal Tańca im. Olgi Sawickiej na początku lipca
  • Lądeckie Lato Muzyczne w lipcu i sierpniu
  • Przegląd Filmów Górskich im. Andrzeja Zawady – najstarszy i największy festiwal filmów górskich w Polsce. Odbywa się co roku we wrześniu.

Wspólnoty wyznaniowe

Kościół pomocniczy św. Rocha

Współpraca międzynarodowa

Miasta partnerskie[22]:

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2022 roku, Główny Urząd Statystyczny, 7 grudnia 2022 [dostęp 2022-12-08].
  2. Zarządzenie ministerstwa spraw wewnętrznych Prus z 15 lutego 1935 r. Zob. Kreisblatt des Kreises Habelschwerdt 1935, nr 14, s. 59.
  3. Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-07-13].
  4. Strona Gminy Lądek-Zdrój – położenie.
  5. Jerzy Kondracki, Andrzej Richling: Atlas Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Centralny Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej, 1994.
  6. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. „Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym”, 2013-07-26. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1505-5507. 
  7. a b Uchwała Rady Miejskiej Lądka-Zdroju z dnia 27 lipca 2015 w sprawie przyjęcia projektów: herbu, flagi, baneru, flagi stolikowej, pieczęci, łańcuchów i sztandaru Gminy Lądek-Zdrój. edzienniki.duw.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-01)]..
  8. a b Uchwała nr XXIII/275/04 Rady Miejskiej w Lądku-Zdroju z dnia 24 czerwca 2004 r. w sprawie ustanowienia hejnału i patrona Lądka Zdroju.
  9. V Obchody Dnia Patrona Miasta św. Jerzego (23 kwietnia 2009 r. i 2 maja 2009 r.). – oficjalny serwis internetowy gm. Lądek-Zdrój [data dostępu: 2010-03-21].
  10. a b c d Wojciech Ciężkowski Lądek Zdrój, Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, Wrocław 1998, ISBN 83-7125-044-4.
  11. Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas: Dolny Śląsk – przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka, 1977 s. 137.
  12. Henryk Grzybowski. Zagadka nazwy Altheide/Polanica. „Ziemia Kłodzka”. 2013 (231), s. 16–17, 2013-10-01. Wydawnictwo Ziemia Kłodzka, OKiS Wrocław. ISSN 1234-9208. OCLC 499751393. (pol.). 
  13. Historia miasta. ladekzdroj.w.interia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-28)]..
  14. Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
  15. Henryk Grzybowski. Tradycje lotnicze ziemi kłodzkiej. Cz. 1. Balony, sterowce i szybowce do 1945 roku. „Rocznik Ziemi Kłodzkiej”. 2021 (t. XXVI), s. 90–91, 2021-12-01. Adam Łącki. Towarzystwo Miłośników Ziemi Kłodzkiej. ISSN 0137-4141. (pol.). 
  16. Henryk Grzybowski. Tradycje lotnicze ziemi kłodzkiej. Cz. 1. Balony, sterowce i szybowce do 1945 roku. „Rocznik Ziemi Kłodzkiej”. 2021 (t. XXVI), s. 91–92, 2021-12-01. Adam Łącki. Towarzystwo Miłośników Ziemi Kłodzkiej. ISSN 0137-4141. (pol.). 
  17. Lądek-Zdrój w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-06] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  18. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 73–75. [dostęp 2012-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].
  19. Obelisk Księżnej Marianny Orańskiej.
  20. Położenie i klimat. uzdrowisko-ladek.pl [dostęp 2019-06-16].
  21. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2016-11-02].
  22. Miasta partnerskie. Urząd Miasta i Gminy Lądek-Zdrój. [dostęp 2015-11-26].

Bibliografia

  • Wojciech Ciężkowski Lądek Zdrój, Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, Wrocław 1998, ISBN 83-7125-044-4.
  • Zbigniew Piotrowicz i Jerzy Bielecki Skałki Lądeckie. Przewodnik wspinaczkowy, wydano nakładem własnym autorów, Konradów – Lądek Zdrój 1996, ISBN 83-905765-0-3.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Powiat kłodzki location map.jpg
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of powiat kłodzki, Poland.
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
POL Szlak czerwony.svg
Czerwony szlak turystyczny.
POL Szlak niebieski.svg
Niebieski szlak turystyczny.
POL powiat kłodzki COA.svg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to WarX (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Author

  • real name: Artur Jan Fijałkowski
  • pl.wiki: WarX
  • commons: WarX
  • mail: [1]
  • jabber: WarX@jabber.org
  • irc: [2]
2016 Most św. Jana w Lądku-Zdroju 1.jpg
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY 3.0
Lądek-Zdrój, most na Białej Lądeckiej, XVI, XVIII
Piramida wieku Ladek Zdroj.png
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców Lądka-Zdroju, 2014
2014 Lądek-Zdrój, kościół Narodzenia NMP 02.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Lądek-Zdrój, kościół par. p.w. Narodzenia NMP, XVII
2016 Ruina kościoła ewangelickiego w Lądku-Zdroju 2.jpg
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ruina kościoła ewangelickiego w Lądku-Zdroju
2014 Lądek-Zdrój, park zdrojowy 02.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Lądek-Zdrój, d. park Centralny,ob. Park Zdrojowy im. Jana Pawła II, k. XVIII-XIX
2014 Lądek-Zdrój, pręgierz 02.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Lądek-Zdrój, historyczny układ urbanistyczny miasta, pręgierz
POL Lądek-Zdrój COA.svg
Herb Lądka-Zdroju
Pomnik Marianny w Ladku Zdroju.jpg
Autor: Magen, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik Marianny w Lądku Zdroju
Lądek-Zdrój panorama z Trojaka PL.jpg
Autor: Marek Tomaszewski, Barlinek, Licencja: CC BY-SA 2.5
Panorama Lądka-Zdroju ze szczytu Trojaka (Góry Złote, Sudety)
POL Lądek-Zdrój flag.svg
Flaga Lądka-Zdroju
POL Polkowice COA 2022.svg
Zgodnie z uchwałą nr LII/561/22 RM w Polkowicach § 3. 1.: "Herb gminy Polkowice przedstawia na tarczy typu hiszpańskiego w czerwonym polu dwie białe (srebrne) wieże z czterema czarnymi otworami okiennymi na każdej z nich. Wieże zwieńczone są spiczastymi dachami błękitnej barwy z białymi (srebrnymi) kulami na szczytach. Między wieżami u ich podstawy widnieje biały (srebrny) fragment muru, ponad którym osadzony został biały (srebrny) hełm garnczkowy zwieńczony żółtą (złotą) płytką z wizerunkiem czarnego półorła z białą przepaską w kształcie półksiężyca otoczoną wieńcem pawich piór żółtej (złotej) barwy z czarnymi oczkami. Ponad hełmem, między wieżami widnieje biały (srebrny) łuk gotycki zwieńczony kwiatonem w kształcie lilii".
2014 Lądek-Zdrój, kościół św. Rocha 01.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Lądek-Zdrój, kościół cmentarny p.w. św. Rocha, XVII
POL Stronie Śląskie COA.svg
Herb gminy miasta Stronie Śląskie
2016 Ratusz w Lądku-Zdroju.jpg
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY 3.0
Lądek-Zdrój, ratusz, 1537, 1739, 1872
POL województwo dolnośląskie COA.svg
Herb województwa dolnośląskiego (od 2009)
POL gmina Sobotka COA.svg
Herb gminy Sobótka
2015 Villa Barbara w Lądku-Zdroju 01.jpg
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Lądek-Zdrój, pensjonat "Villa Barbara", obecnie ProHarmonia Rezydencja Wellness, 1906
POL Kamieniec Ząbkowicki COA.svg
Herb gminy Kamieniec Ząbkowicki
2014 Lądek-Zdrój, pręgierz 01.jpg
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Lądek-Zdrój, historyczny układ urbanistyczny miasta, pręgierz
2014 Lądek-Zdrój, ul. Ostrowicza 1-2, Nowy Jerzy 01.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Lądek-Zdrój, zakład przyrodoleczniczy Jerzy, XVIII, XX
Die Gartenlaube (1885) b 401.jpg
caption: "Bad Landeck in Schlesien."