L-16

L-16
Klasa	podwodny stawiacz min
Typ	Leniniec
Projekt	seria XIII
Historia
Stocznia	Dalzawod
Położenie stępki	5 listopada 1935
Wodowanie	9 lipca 1937
MW ZSRR
Wejście do służby	9 grudnia 1938
Zatopiony	11 października 1942
Dane taktyczno-techniczne
Napęd
2 silniki diesla, 2 silniki elektryczne 2 wały napędowe, 2 śruby
Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu	18 węzłów 10 węzłów
Uzbrojenie
14 torped, 20 min, 1 działo 100 mm 1 plot. 45 mm, 2 km 7,62 mm
Wyrzutnie torpedowe	6 × 533 mm (dziób) 2 × 533 mm rufa

L-16 – radziecki podwodny stawiacz min typu Leniniec serii XIII. Jednostka zwodowana została 9 lipca 1937 roku w zakładzie Nr 202 we Władywostoku (Dalzawod), do służby w radzieckiej Flocie Oceanu Spokojnego wszedł 9 grudnia 1938 roku. 11 października 1942 roku okręt został omyłkowo zatopiony przez japoński okręt podwodny I-25 u wybrzeży Stanów Zjednoczonych.

Historia

Początek budowy L-16^[1] miał miejsce w stoczni zakład 198 w Mikołajowie na Ukrainie^[2], jednostka została jednak w częściach przetransportowana na radziecki Daleki Wschód, gdzie 5 listopada 1935 roku położono oficjalnie stępkę pod jednostkę w zakładzie Nr 202 we Władywostoku (Dalzawod). Wodowanie okrętu nastąpiło 9 lipca 1937 roku, zaś do służby w WMF ZSRR L-16 wszedł 9 grudnia 1938 roku^[2].

Zimą 1942/1943 roku wobec trwającej na zachodzie ZSRR wojny z Niemcami i nieangażowania się ZSRR w działania wojenne wojny na Pacyfiku, radzieckie dowództwo podjęło decyzję o transferze części jednostek z Dalekiego Wschodu do europejskiego teatru wojny^[3]. Do Europy przepłynąć miała 1. Brygada Okrętów Podwodnych w składzie L-15, L-16, S-51, S-54, S-55 i S-56. Po opuszczeniu Władywostoku, okręty te skierować się miały do zachodniego wybrzeża USA przez Aleuty, następnie wzdłuż amerykańskiego wybrzeża płynąć miały w kierunku Kanału Panamskiego, przez Karaiby na Północny Atlantyk do Wielkiej Brytanii^[3]. Stamtąd udać się miały następnie na północ do Floty Północnej.

Jednostka L-16 płynąć miała do Europy w parze z L-15. 11 października 1942 roku płynące na powierzeni okręty zostały wykryte przez japoński okręt podwodny I-25, około 800 km na zachód od Seattle. I-25 wracał właśnie do Japonii z patrolu na amerykańskim zachodnim wybrzeżu, podczas którego za pomocą samolotu pokładowego wzniecał pożary lasów w stanie Oregon^[4] oraz zaatakował kilka amerykańskich statków handlowych^[3]. W drodze powrotnej w wyrzutniach okrętu znajdowała się już jedynie jedna torpeda^[3].

Japoński dowódca Meiji Tagami sądził początkowo, że wykrył dwa amerykańskie pancerniki, dopiero po chwili poprawnie zidentyfikował klasę jednostek, wciąż jednak uważał że trafił na okręty Stanów Zjednoczonych^[4]. W efekcie postanowił zaatakować jedną z nich ostatnią pozostałą pod pokładem torpedą. Wystrzelona japońska torpeda trafiła w L-16 około 30 sekund po opuszczeniu wyrzutni^[4], wywołując kilka ciężkich eksplozji w radzieckim okręcie. L-16 zaczął tonąć rufą, z dziobem uniesionym pod kątem 45 stopni. W ślad za pierwszą eksplozją nastąpiła kolejna, a po rozwianiu dymu na powierzchni morza pozostała jedynie plama oleju. Radziecki okręt zatonął wraz z 56 członkami załogi, w tym naturalizowanym Amerykaninem rosyjskiego pochodzenia – pełniącym podczas rejsu funkcje tłumacza i oficera łącznikowego, który wszedł na pokład okrętu w Unalasce^[4].

Według relacji obserwatora z mostku drugiego radzieckiego okrętu, L-15, wyraźnie słyszalne były jednak trzy eksplozje trafionej jednostki, zaś z pokładu L-16 przed zatonięciem zdążono jeszcze nadać fragment komunikatu radiowego o treści „Toniemy od...”^[3]. Okręt zatonął na pozycji 45-41N, 138-56E^[4]. Obserwator na mostku L-15 dostrzegł w morzu peryskop, wobec czego L-15 otworzył w tym kierunku ogień z pokładowego działa 100 mm^[3], bądź 45 mm według niektórych źródeł^[4] – strzały nie wyrządziły jednak szkody I-25, który bezpiecznie powrócił do Japonii.

Przypisy

Bibliografia

• Norman Polmar: Submarines Of The Russian and Soviet Navies, 1718-1990. Jurrien Noot. Wyd. I. Annapolis: Naval Institute Press, 1990. ISBN 0-87021-570-1.
• L-16, Submarine of the L (Leninec) class (ang.). uboat.net. [dostęp 2016-04-25].
• Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact. ABC-CLIO, marzec 2007, s. 274, seria: Weapons and Warfare. ISBN 1-8510-9563-2.
• IJN I-25: Tabular Record of Movement (ang.). combinedfleet.com. [dostęp 2016-04-25].