LKS Pogoń Lwów

Eugeniusz Piasecki, „ojciec” Pogoni

Ludwik Kuchar, sponsor klubu na początku jego istnienia

Lwowski Klub Sportowy „Pogoń” – polski wielosekcyjny klub sportowy we Lwowie działający w latach 1904–1939 i od 2009. Najlepiej znane są sekcje piłkarska i lekkoatletyczna. W dwudziestoleciu międzywojennym klub odnosił liczne sukcesy, jak choćby wielokrotne tytuły mistrza Polski, zarówno w sportach drużynowych, jak i indywidualnych. W maju 1938 roku Związek Polskich Związków Sportowych przyznał Pogoni tytuł „najlepszego i najbardziej zasłużonego klubu sportowego w Polsce”.

Historia

We wrześniu 1899 pracę na stanowisku nauczyciela gimnastyki we lwowskim IV Gimnazjum podjął Eugeniusz Piasecki, zaś już w grudniu 1899 – próbując przekonać swych podopiecznych do coraz popularniejszej dyscypliny, jaką stawał się angielski football – utworzył w tej szkole pierwsze uczniowskie drużyny piłkarskie, które wiosną 1900 zaczęły między sobą rozgrywać pierwsze mecze oraz turnieje. Z czasem wychowankowie Piaseckiego zapragnęli również konfrontować swe umiejętności z młodzieżą zrzeszoną w innych lwowskich organizacjach i 7 października 1900, jako reprezentacja szkoły, podczas tzw. gymkhany – zorganizowanej przez Komitet Sportowy Lwowskiego Klubu Cyklistów i Towarzystwa Kolarzy na należącym do niego boisku – zremisowali z gospodarzami 1:1. Funkcjonowanie „luźnych” zespołów uczniowskich stało się zaczątkiem dla powołania – wiosną 1904 – „drużyny klasy IV-ej gimnazjum IV-go”. W 1905 roku, za zgodą dyrekcji szkoły, nazwę zmieniono na Klub Gimnastyczno-Sportowy IV-go Gimnazjum. Zgodnie z nową nazwą, klub zrzeszono w ramach Towarzystwa Zabaw Ludu i Młodzieży (w 1906 przemianowanego na Towarzystwo Zabaw Ruchowych – TZR). Jako barwy obrano kolory czerwony i niebieski. Był to wówczas trzeci polski klub sportowy, w którym uprawiano piłkę nożną (po innych lwowskich klubach - Lechii i Czarnych).

W maju 1907 podjęto decyzję o wyodrębnieniu się ze struktur TZR. Uzgodniono połączenie Klubu Gimnastyczno-Sportowego i Lechii, co umożliwiło szybszy rozwój klubu i rozszerzenie działalności, poprzez tworzenie nowych sekcji. Przybrano nową nazwę – Lwowski Klub Sportowy „Pogoń”, której pomysłodawcąbył Maksymilian Dudryk. Barwami KGS były czerwony i niebieski, zaś Lechii biały i czerwony, tak więc Pogoń połączyła te trzy barwy. Wówczas to głównym sponsorem i członkiem Zarządu został Ludwik Kuchar – właściciel sieci kin w Galicji (m.in. "Pasażu" we Lwowie i "Wandy" w Krakowie)^[2], którego synowie Tadeusz, Władysław, Wacław, Mieczysław byli zawodnikami Pogoni. W latach 1907-1908 opracowano nowoczesny statut klubu, który potem stał się pierwowzorem dla podobnych dokumentów wielu innych polskich klubów sportowych. W 1911 roku Pogoń była jednym z inicjatorów powołania Związku Polskiego Piłki Nożnej. Jako że za datę założenia klubu do czasu odzyskania przez Polskę niepodległości uznawano rok 1907, to w 1917 hucznie obchodzono 10 rocznicę powstania. Pogoń była także współzałożycielem Polskiego Związku Piłki Nożnej (w 1919) oraz Ligi Piłki Nożnej (w 1926).

Klub przestał istnieć wraz z wybuchem II wojny światowej, a po jej zakończeniu wielu byłych członków Pogoni trafiło na Górny Śląsk. 21 maja 1945 odtworzono, bazując częściowo na działaczach i zawodnikach Pogoni, klub Polonię Bytom, nawiązując do tradycji i barw lwowskiej Pogoni (barwami też nawiązuje imienniczka ze Szczecina, Piast Gliwice oraz kluby Odra z Opola i Wodzisławia Śląskiego)^[3].

W styczniu 2009 r., klub został reaktywowany przez Grzegorza Opalińskiego, polskiego konsula we Lwowie oraz Polaków ze Lwowa. Uruchomiono ponownie sekcje piłkarską oraz kolarską.

Stadion

Szkic planowanej w 1938 rozbudowy kompleksu sportowego Pogoni

Budowę stadionu Pogoni koło Parku Kilińskiego we Lwowie rozpoczęto z inicjatywy głównego sponsora klubu Ludwika Kuchara i uroczyście oddano do użytku 1 maja 1913. W inauguracyjnym spotkaniu rywalem gospodarzy była Cracovia, a podczas owego meczu w barwach Pogoni zadebiutował Wacław Kuchar – późniejsza legenda klubu i całego polskiego sportu. Od momentu powstania do 1938 obiekt zwyczajowo nazywano Stadionem za Rogatką Stryjską. 30 października 1938 oficjalnie nadano mu imię Marszałka Polski Edwarda Śmigłego-Rydza (Park sportowy imienia Marszałka Polski Edwarda Śmigłego-Rydza).

• Przedwojenny adres: ul. Kilińskiego 43, Lwów
• Pojemność: 10 000 miejsc

Obecnie piłkarze Pogoni grają na wynajmowanym na czas spotkań boisku Dynama Lwów, przy ulicy Janewa 10.

Prezesi

Tadeusz Kuchar, jeden ze sportowców, a później prezes Pogoni w latach 1923-1925

• 1907-1909: Eugeniusz Piasecki
• 1909-1910: Jan Lubicz-Woytkowski
• 1910-1914: Stanisław Miziewicz
• 1914-1921: Rudolf Wacek
• 1921-1923: Ludwik Koziebrodzki
• 1923-1925: Tadeusz Kuchar
• 1925-1926: Michał Parylak
• 1926-1933: Włodzimierz Dzieduszycki
• 1933-1935: Ludwik Lepiarz
• 1935-1936: Romuald Klimów
• 1936-1937: Kazimierz Prostassowicz
• 1937-1938: Eugeniusz Ślepecki
• 1938-1939: Jerzy Kozicki
• od 2009: Marek Horbań

Władze w 1937

Sekcje sportowe

Piłkarska drużyna Pogoni w 1936 r.

Piłka nożna

Lekkoatletyka

Sporty wodne

Sekcja sportów wodnych, wśród których największe znaczenie miały dyscypliny pływackie, została utworzona w 1907 roku.

do uzupełnienia

Sporty zimowe

Pogoń, wicemistrz Polski w hokeju na lodzie z 1929 r.

Sekcja powołana została w 1909 roku. Obejmowała wszystkie dyscypliny zimowe, to jest: narciarstwo, saneczkarstwo, bobsleje, łyżwiarstwo (figurowe i szybkie), hokej na lodzie i inne.

Hokej na lodzie

Narciarstwo

do uzupełnienia

Łyżwiarstwo

do uzupełnienia

Saneczkarstwo

W 1908 roku na stokach Wysokiego Zamku i Piaskowej Góry, przy drodze Kisielki, wybudowano tor saneczkowy. W tym samym roku Pogoń sprowadziła bobsleje, a także zorganizowała zawody saneczkowe.

do uzupełnienia

Tenis ziemny

Sekcja tenisa ziemnego powstała w 1909 roku.

do uzupełnienia

Turystyka

Powstała w 1909 roku sekcja turystyczna organizowała liczne wyprawy piesze i kolarskie. Ich celem były m.in. Czarnohora, Gorgany, Pieniny, Tatry, a także Bukowina i Zakarpacie.

Kolarstwo

Sekcja kolarska stanowiła część turystycznej. Reaktywowana w 2009 roku organizuje od roku 2010 doroczną grę terenową pod nazwą Uliczkami Lwowa^[6].

do uzupełnienia

Ciężka atletyka

Sekcja ciężkoatletyczna powstała w 1909 roku. Skupiała zawodników takich dyscyplin jak podnoszenie ciężarów, czy zapasy.

do uzupełnienia

Zapasy

do uzupełnienia

Piłka ręczna

Sekcja powstała w 1925 roku.

do uzupełnienia

Boks

Sekcja bokserska została powołana do życia w 1926 roku.

do uzupełnienia

Szermierka

Sekcja szermiercza istniała od roku 1926.

do uzupełnienia

Gry sportowe

Sekcja gier sportowych została utworzona w 1928 roku. Obejmowała dyscypliny takie jak koszykówka, czy siatkówka.

do uzupełnienia

Tenis stołowy

Sekcja tenisa stołowego została powołana w roku 1930.

do uzupełnienia

Łucznictwo

Sekcja powstała w 1932 roku.

do uzupełnienia

Kajakarstwo

Sekcję kajakarską powołano do życia we wrześniu 1932 roku. Pierwszym kierownikiem został S. Jarmoliński.

W pierwszym pełnym sezonie, w roku 1933, sekcja liczyła 30 członków. Organizowano liczne spływy na rzekach takich jak Bug, Czeremosz, Dniestr, Prypeć, San, Stryj, Wereszyca, Wisła, czy po Pojezierzu Augustowskim. Sekcja prowadziła również kursy kajakowe.

Pogoń zdobywała medale w zawodach okręgowych, wojewódzkich, ale także na mistrzostwach Polski. W 1934 roku Knisz zajął trzecie miejsce w zawodach jedynek turystycznych składanych. Wynik ten powtórzył również w biegu na 10 km składaków turystycznych podwójnych. Trzecią lokatę zdobył wówczas razem z Rischką. Ta sama osada rok później zajęła na kolejnych mistrzostwach Polski miejsce pierwsze. Z mistrzostw tych Pogoń wywiozła jeszcze dwa trzecie miejsca.

W późniejszych latach aktywność sekcji zmniejszyła się.

Strzelectwo

Sekcja strzelecka została powołana w czerwcu 1933 roku. Kierownikiem został W. Kmicikiewicz. Przez cały okres działalności, sekcja strzelecka liczyła stosunkowo niewielu członków.

Już w 1924 roku reprezentant Pogoni, E. Fleszar, wziął udział w zawodach myśliwskich. Z czasem 4 sekund ustanowił wówczas rekord Polski w strzelaniu do jelenia pojedynczego na odległość 100 m. Fleszar został wówczas włączony do reprezentacji Polski, która miała jechać na zawody międzynarodowe do Chamonix.

Zawodnicy sekcji korzystali ze strzelnicy KPW, w 1934 roku zakupiono na potrezby sekcji karabinek PWU typ. AL kal. 22.

W 1935 roku sekcja awansowała do klasy I okręgu lwowskiego, z której została zdegradowana na skutek unieważnienia rozgrywek z sezonu w 1937. Za największy sukces należy uznać mistrzostwo okręgu w konkurencji pistolet dowolny do sylwetek, zdobyte w 1938 roku przez W. Strażę-Majewskiego.

Hymn

Hymnem klubu był „Marsz Pogoni” - pieśń marszowa rozpisana na chór męski. Autorem zarówno słów jak i muzyki był Henryk Zbierzchowski.

Zobacz też

• Lechia Lwów
• Czarni Lwów
• Hasmonea Lwów
• Sparta Lwów

Linki zewnętrzne

• Stowarzyszenie Sympatyków Pogoni Lwów. pogonlwow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-06)]. (pol.)
• Oficjalna strona LKS "Pogoń" Lwów (pol.)
• Zakończenie pierwszego sezonu odrodzonej 'Pogoni' – Lwów Artykuł poświęcony odrodzonej Pogoni Lwów na Portalu Arcana
• Miesięczny Biuletyn Sportowy - czasopismo wydawane przez LKS Pogoń w 1939 roku

Przypisy

Bibliografia

• "Księga pamiątkowa poświęcona 35-leciu działalności Lwowskiego Klubu Sportowego Pogoń", Lwów, 1939
• "Lwów i Wilno w ekstraklasie. Dzieje futbolu kresowego", Katowice, 1999