Lagerpeton

Lagerpeton
Romer, 1971
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Infragromada	archozauromorfy
(bez rangi)	Ornithodira
(bez rangi)	dinozauromorfy
(bez rangi)	Lagerpetidae
Rodzaj	Lagerpeton
Gatunki
L. chanarensis Romer, 1971

Lagerpeton – rodzaj dinozauromorfa żyjącego w późnym triasie (wczesny karnik^[1]) na terenach współczesnej Ameryki Południowej. Został opisany w 1971 roku przez amerykańskiego paleontologa Alfreda Romera w oparciu o niemal kompletną, połączoną stawowo kończynę tylną (UPLR 06, początkowo MLP-64-XI-14-10) odkrytą w formacji Chañares w Argentynie^[2]. Rok później Romer przypisał do rodzaju Lagerpeton dwie kości udowe, strzałkowe, łokciowe, kość piszczelową i liczne kręgi^[3], jednak było to kwestionowane przez późniejszych autorów^[4][5] – Sereno i Arcucci stwierdzili, że zasadne jest przypisanie jedynie dwóch kości udowych, charakteryzujących się hakowatą głową, wydłużonym czwartym krętarzem i powiększonym kłykciem strzałkowym, które są cechami typowymi dla lagerpetona^[5]. Lagerpeton miał długie i smukłe kończyny tylne – palce I i V były zredukowane, II znacznie krótszy od III, a III nieco krótszy od IV^[2]. Na podstawie długości kości udowej długość lagerpetona szacuje się na około 70 cm^[6]. Archozaur ten był dwunożnym zwierzęciem, prawdopodobnie poruszającym się za pomocą skoków^[5].

Klasyfikacja

Romer początkowo zaliczył lagerpetona do grupy Pseudosuchia – stwierdził, że jego dokładna pozycja systematyczna jest trudna do ustalenia, wykluczył jednak bliskie pokrewieństwo z krokodylami i zasugerował, że należy do linii ewolucyjnej prowadzącej do dinozaurów^[2]. W 1986 roku Arcucci zaliczyła go do monotypowej rodziny Lagerpetonidae należącej do Pseudosuchia^[4]. Analizy filogenetyczne potwierdziły teorię Romera o stosunkowo bliskim pokrewieństwie lagerpetona z dinozaurami – jest on bazalnym dinozauromorfem nienależącym do kladu Dinosauriformes^[5][6]. W 2009 roku Sterling Nesbitt i współpracownicy przekształcili ukutą przez Arcucci nazwę „Lagerpetonidae” w Lagerpetidae – według przeprowadzonej przez nich analizy oprócz lagerpetona do tego kladu należy również Dromomeron^[6]. W 2016 roku jako trzeciego przedstawiciela Lagerpetidae opisano Ixalerpeton – jest on prawdopodobnie bliżej spokrewniony z dromomeronem niż z lagerpetonem^[7].

Uproszczony kladogram według Nesbitta i współpracowników (2009)^[6]

Przypisy