Laliki
| Artykuł | 49°32′00″N 19°00′18″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 49°32'39.1"N, 19°0'51.8"E, 49°32'4.06"N, 19°0'19.76"E |
| - błąd | 14 m |
| Odległość | 1462 m |
| wieś | |
 Krajobraz Lalik | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość | 570-800[1] m n.p.m. |
| Liczba ludności (2018) | 957[2] |
| Strefa numeracyjna | 33 |
| Kod pocztowy | 34-373[3] |
| Tablice rejestracyjne | SZY |
| SIMC | 0062283 |
Położenie na mapie gminy Milówka _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Milówka") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu żywieckiego  | |
 49°32′00″N 19°00′18″E/49,533333 19,005000 | |
Laliki – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, jedno z pięciu sołectw gminy Milówka o powierzchni 1360 ha i ludności 1025, co daje gęstość zaludnienia równą 75 os./km²[1]. Powstała z wyodrębnienia się z miejscowości Szare w 1948[4][5][6].
Położenie
Miejscowość jest położona na w terenie górskim na pograniczu Beskidu Żywieckiego i Beskidu Śląskiego, na wysokości 570–800 m n.p.m.[1] przy drodze ekspresowej S1 Bielsko-Biała – Zwardoń, w ciągu której znajduje się tunel drogowy Emilia, którego długość wynosi 678 m (najdłuższy pozamiejski tunel drogowy w Polsce). Krzyżuje się tu z nią droga wojewódzka nr 943 do Istebnej.
Integralne części wsi
| przysiółki | Krawce, Pochodzita, Stańcówka, Wołowiec |
| części wsi | Berkówka, Cerla, Kasperki, Koszutówka, Kotłówka, Krutaki, Kubaszczyki, Laliki Małe, Obrót, Pawliczne, Piekło, Suche, Szklanówka, Tarliczne, Złamane |
W przysiółku Pochodzita znajduje się drewniany kościółek i cmentarz[4], natomiast w przysiółku Wołowiec szkoła podstawowa i ośrodek rehabilitacyjno-szkoleniowo-wypoczynkowy[9].
Historia
Grupa domów i polana nazwana była od ich właścicieli Lalików[10] Do 1948 obszar wsi był częścią miejscowości Szare i znany był także jako Szare Gronie[4][5][6].
W Lalikach, będących jeszcze częścią miejscowości Szare, na górze Szklanówka pod koniec II wojny światowej rozegrał się finał walk o wyzwolenie Żywiecczyzny.
W 1948 z Szarego wyodrębniono przysiółki Laliki, Kasperki i Pochodzita tworząc nową wieś. Spośród osiedli do Lalik dołączone zostały Piekło, Stańcówka, Wołowiec, Wełniakówka, Kosarzyska, Rupienka i częściowo Rachowiec. 5 kwietnia 1949 w wykazie zwardońskiej Agencji Pocztowej do gromady Szare Gronie należały osiedla: Piekło, Stańcówka, Rachowiec, Krawce, Laliki, Wełniakówka, Pochodzita, Pańska Łąka, Kosarzyska, Rupienka i Węglarze[11] mające łącznie 1144 mieszkańców.
W latach 1954-1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Laliki, po jej zniesieniu w gromadzie Milówka. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego.
.jpg)
Zabytki
.jpg)
We wsi znajduje się kaplica na Tarlicznem, której pochodzenie datowano na 1688 rok[4], jednak pochodzi z 1826 roku[12]. W Lalikach-Pochodzitej znajduje się kościół filialny pw. NMP Nieustającej Pomocy z 1947 r., rozbudowany w 1965 r., konstrukcji zrębowej, od wschodu wieża nad nawą. Wewnątrz kościoła znaleźć można ludowe wyposażenie twórców z Koniakowa i Lalik. Kościół znajduje się na 
szlaku architektury drewnianej województwa śląskiego.
Religia
Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi Kościół rzymskokatolicki (parafia Zesłania Ducha Świętego).
Ludzie związani z Lalikami
- Janusz Krężelok – biegacz
- Magdalena Gwizdoń – biathlonistka
- Czesław Śleziak – polityk SLD
- Łukasz Stawarczyk – aktor[13]
Przypisy
- ↑ a b c UG Milówka: Statut Sołectwa Laliki. W: www.milowka.com.pl [on-line]. 2009-12-28, 2009. [dostęp 2011-01-01].
- ↑ Milówka w liczbach. beskidLIVE.pl, 11 września 2019. [dostęp 2020-12-17].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 638 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c d Mirosław Barański: Beskid Śląski. Przewodnik, Wydanie I. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007, s. 411. ISBN 978-83-89188-71-7.
- ↑ a b Historia Lalików. W: www.laliki.masternet.pl [on-line]. 2008-29-02. [dostęp 2011-01-01].
- ↑ a b Gmina Milówka. W: Nad Sołą i Koszarawą, rok IX, nr 9 (184) [on-line]. 29 kwietwnia 2006. [dostęp 2018-09-10].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ Ośrodek w Lalikach. oficjalna strona.
- ↑ Bronisław Gustawicz, Laliki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 65.
- ↑ Gmina Rajcza: Zwardoń. W: www.rajcza.com.pl (Web Archive) [on-line]. [dostęp 2018-09-10].
- ↑ Ksiądz proboszcz Wojciech Janke. Kapliczka w Lalikach-Tarliczne. „Nad Sołą i Koszarawą”. 13 (164), 2005-07-01. [dostęp 2018-09-10].
- ↑ Katarzyna Niedurny. Mieszkam w Lalikach. Wywiad z Łukaszem Stawarczykiem. „Dwutygodnik.com”. 2021 (312), 07/2021. Zofia Król. Dom Spotkań z Historią. ISSN 2299-8128 (pol.).
Linki zewnętrzne
- Siedziba gminy: Milówka
| Wsie | |
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
- N: 51.1617 N
- S: 49.2956 N
- W: 17.8872 E
- E: 20.0559 E
Autor: Marek Forester, Licencja: CC BY-SA 4.0
Drewniany Kościółek na Pochodzitej w Lalikach znajdujący się na szlaku architektury drewnianej. (listopad 2020
Autor: Marek Forester, Licencja: CC BY-SA 4.0
"zęby smoka" umocnienia przeciwczołgowe w Lalikach
Autor: Olos88, Licencja: CC0
Kościół Najświętszej Maryi Panny Nieustającej Pomocy w Lalikach (w przysiółku Pochodzita)
Autor: Marek Forester, Licencja: CC BY-SA 4.0
Panorama Lalik. Jesienny Widok na Pochodzitą (na pierwszym planie) Kasperki i Szklankówkę. W tle Beskid Żywiecki. (Od lewej Romanka, Przełęcz Pawlusia, Rysianka Lipowska, )
Autor: Marek Forester, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pożarna, ZAZ Laliki, Kasperki, Szklankówka na tle Beskidów i Tatr
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Żywiec County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
N: 49.84 N S: 49.38 N W: 18.90 E
E: 19.50 EAutor: Marek Forester, Licencja: CC BY-SA 4.0
W Piekle obok szosy istniała niewielka piętrowa willa (własność p. Kuliga) posiadała 7 pokoi z 16 miejscami noclegowymi, w tym dwa pokoje opalane. Obok znajdowała się restauracja i masarnia tego samego właściciela .
Gmina Milówka coat of arms