Laliki

Laliki
	wieś
	; Krajobraz Lalik
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	żywiecki
Gmina	Milówka
Wysokość	570-800 m n.p.m.
Liczba ludności (2018)	957
Strefa numeracyjna	33
Kod pocztowy	34-373
Tablice rejestracyjne	SZY
SIMC	0062283
	Położenie na mapie gminy Milówka Laliki
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Laliki
	Położenie na mapie województwa śląskiego Laliki
	Położenie na mapie powiatu żywieckiego Laliki
	49°32′00″N 19°00′18″E/49,533333 19,005000

Artykuł	49°32′00″N 19°00′18″E
- błąd	39 m
WD	49°32'39.1"N, 19°0'51.8"E, 49°32'4.06"N, 19°0'19.76"E
- błąd	14 m
Odległość	1462 m

Laliki – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, jedno z pięciu sołectw gminy Milówka o powierzchni 1360 ha i ludności 1025, co daje gęstość zaludnienia równą 75 os./km²^[1]. Powstała z wyodrębnienia się z miejscowości Szare w 1948^[4]^[5]^[6].

Położenie

Miejscowość jest położona na w terenie górskim na pograniczu Beskidu Żywieckiego i Beskidu Śląskiego, na wysokości 570–800 m n.p.m.^[1] przy drodze ekspresowej S1 Bielsko-Biała – Zwardoń, w ciągu której znajduje się tunel drogowy Emilia, którego długość wynosi 678 m (najdłuższy pozamiejski tunel drogowy w Polsce). Krzyżuje się tu z nią droga wojewódzka nr 943 do Istebnej.

Widok na Szkołę, Straż Pożarną i Ośrodek wypoczynkowy Laliki na tle Szklanówki, Beskidów i Tatr.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Laliki^[7]^[8]
przysiółki	Krawce, Pochodzita, Stańcówka, Wołowiec
części wsi	Berkówka, Cerla, Kasperki, Koszutówka, Kotłówka, Krutaki, Kubaszczyki, Laliki Małe, Obrót, Pawliczne, Piekło, Suche, Szklanówka, Tarliczne, Złamane

W przysiółku Pochodzita znajduje się drewniany kościółek i cmentarz^[4], natomiast w przysiółku Wołowiec szkoła podstawowa i ośrodek rehabilitacyjno-szkoleniowo-wypoczynkowy^[9].

Historia

Grupa domów i polana nazwana była od ich właścicieli Lalików^[10] Do 1948 obszar wsi był częścią miejscowości Szare i znany był także jako Szare Gronie^[4]^[5]^[6].

W Lalikach, będących jeszcze częścią miejscowości Szare, na górze Szklanówka pod koniec II wojny światowej rozegrał się finał walk o wyzwolenie Żywiecczyzny.

W 1948 z Szarego wyodrębniono przysiółki Laliki, Kasperki i Pochodzita tworząc nową wieś. Spośród osiedli do Lalik dołączone zostały Piekło, Stańcówka, Wołowiec, Wełniakówka, Kosarzyska, Rupienka i częściowo Rachowiec. 5 kwietnia 1949 w wykazie zwardońskiej Agencji Pocztowej do gromady Szare Gronie należały osiedla: Piekło, Stańcówka, Rachowiec, Krawce, Laliki, Wełniakówka, Pochodzita, Pańska Łąka, Kosarzyska, Rupienka i Węglarze^[11] mające łącznie 1144 mieszkańców.

W latach 1954-1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Laliki, po jej zniesieniu w gromadzie Milówka. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego.

Willa Kuliga w przysiółku Piekło

Laliki na mapie z 1924 r.

Zabytki

Widok ogólny kaplicy Narodzenia Matki Bożej w Tarlicznem

We wsi znajduje się kaplica na Tarlicznem, której pochodzenie datowano na 1688 rok^[4], jednak pochodzi z 1826 roku^[12]. W Lalikach-Pochodzitej znajduje się kościół filialny pw. NMP Nieustającej Pomocy z 1947 r., rozbudowany w 1965 r., konstrukcji zrębowej, od wschodu wieża nad nawą. Wewnątrz kościoła znaleźć można ludowe wyposażenie twórców z Koniakowa i Lalik. Kościół znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa śląskiego.

Umocnienia przeciwczołgowe „Zęby Smoka” w Lalikach

Religia

Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi Kościół rzymskokatolicki (parafia Zesłania Ducha Świętego).

Ludzie związani z Lalikami

Janusz Krężelok – biegacz
Magdalena Gwizdoń – biathlonistka
Czesław Śleziak – polityk SLD
Łukasz Stawarczyk – aktor^[13]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c UG Milówka: Statut Sołectwa Laliki. W: www.milowka.com.pl [on-line]. 2009-12-28, 2009. [dostęp 2011-01-01].
↑ Milówka w liczbach. beskidLIVE.pl, 11 września 2019. [dostęp 2020-12-17].
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 638 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b ^c ^d Mirosław Barański: Beskid Śląski. Przewodnik, Wydanie I. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007, s. 411. ISBN 978-83-89188-71-7.
↑ ^a ^b Historia Lalików. W: www.laliki.masternet.pl [on-line]. 2008-29-02. [dostęp 2011-01-01].
↑ ^a ^b Gmina Milówka. W: Nad Sołą i Koszarawą, rok IX, nr 9 (184) [on-line]. 29 kwietwnia 2006. [dostęp 2018-09-10].
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
↑ GUS. Rejestr TERYT.
↑ Ośrodek w Lalikach. oficjalna strona.
↑ Bronisław Gustawicz, Laliki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 65 .
↑ Gmina Rajcza: Zwardoń. W: www.rajcza.com.pl (Web Archive) [on-line]. [dostęp 2018-09-10].
↑ Ksiądz proboszcz Wojciech Janke. Kapliczka w Lalikach-Tarliczne. „Nad Sołą i Koszarawą”. 13 (164), 2005-07-01. [dostęp 2018-09-10].
↑ Katarzyna Niedurny. Mieszkam w Lalikach. Wywiad z Łukaszem Stawarczykiem. „Dwutygodnik.com”. 2021 (312), 07/2021. Zofia Król. Dom Spotkań z Historią. ISSN 2299-8128 (pol.).

Linki zewnętrzne

[statut_Laliki-1] UG Milówka: Statut Sołectwa Laliki. W: www.milowka.com.pl [on-line]. 2009-12-28, 2009. [dostęp 2011-01-01].

[wliczbach-2] Milówka w liczbach. beskidLIVE.pl, 11 września 2019. [dostęp 2020-12-17].

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 638 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[przewodnik-4] Mirosław Barański: Beskid Śląski. Przewodnik, Wydanie I. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007, s. 411. ISBN 978-83-89188-71-7.

[oldsite-5] Historia Lalików. W: www.laliki.masternet.pl [on-line]. 2008-29-02. [dostęp 2011-01-01].

[nsik-6] Gmina Milówka. W: Nad Sołą i Koszarawą, rok IX, nr 9 (184) [on-line]. 29 kwietwnia 2006. [dostęp 2018-09-10].

[R2013-7] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).

[teryt-8] GUS. Rejestr TERYT.

[ośrodek-9] Ośrodek w Lalikach. oficjalna strona.

[BrGustawicz-10] Bronisław Gustawicz, Laliki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 65 .

[Zwardoń-11] Gmina Rajcza: Zwardoń. W: www.rajcza.com.pl (Web Archive) [on-line]. [dostęp 2018-09-10].

[kaplica_na_Tarlicznem-12] Ksiądz proboszcz Wojciech Janke. Kapliczka w Lalikach-Tarliczne. „Nad Sołą i Koszarawą”. 13 (164), 2005-07-01. [dostęp 2018-09-10].

[stawar-13] Katarzyna Niedurny. Mieszkam w Lalikach. Wywiad z Łukaszem Stawarczykiem. „Dwutygodnik.com”. 2021 (312), 07/2021. Zofia Król. Dom Spotkań z Historią. ISSN 2299-8128 (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne