Lama

Lama
	Lama
	G. Cuvier, 1800
	; Przedstawiciel rodzaju – gwanako andyjskie (Lama guanicoe)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Rząd	Cetartiodactyla
Podrząd	wielbłądokształtne
Rodzina	wielbłądowate
Plemię	Lamini
Rodzaj	lama
	Typ nomenklatoryczny
	Camelus glama Linnaeus, 1758
Synonimy
	Lama Frisch, 1775; Lacma Tiedemann, 1804; Auchenia Illiger, 1811; Guanaco Perry, 1811; Llama G. Fischer, 1814; Llacma Illiger, 1815; Vicunia Rafinesque, 1815; Aucheria F. Cuvier, 1829; Dromedarius Wagler, 1830; Auchenias Wagner, 1843; Neoauchenia Ameghino, 1891;
Gatunki
	3 gatunki (w tym 1 udomowiony i 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	3 gatunki (w tym 1 udomowiony i 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Lama^[15] (Lama) – rodzaj ssaka z rodziny wielbłądowatych (Camelidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w stanie dzikim Ameryce Południowej^[16]^[17]^[18].

Morfologia

Długość ciała 190–229 cm, długość ogona 18–27 cm, wysokość w kłębie 90–130 cm; masa ciała 90–220 kg^[17].

Systematyka

Etymologia

Lama (Lacma, Llama, Llacma): peruwiańska nazwa llama dla lamy, od keczuańskiej nazwy llama dla lam^[19].
Auchenia (Aucheria, Auchenias): gr. αυχενιος aukhenios „szyjny”, od αυχην aukhēn „szyja”^[20]. Gatunek typowy: Camelus glama Linnaeus, 1758; młodszy homonim Auchenia Thunberg, 1789 (Coleoptera).
Guanaco: hiszpańska nazwa guanako dla gwanako, od keczuańskiej nazwy wanaku dla gwanako^[7]. Gatunek typowy: Camelus guanicoe P.L.S. Müller, 1776.
Vicunia: hiszpańska nazwa vicuña dla wikunii, od keczuańskiej nazwy wik’uña dla wikunii^[21]. Nowa nazwa dla Lama G. Cuvier, 1800.
Dromedarius: łac. dromas, dromadis „dromader”, od gr. δρομας καμηλος dromas kamēlos „biegnący wielbłąd”, od δρομας dromas „biegnący”^[22]. Nowa nazwa dla Auchenia Illiger, 1811.
Neoauchenia: gr. νεος neos „nowy”; rodzaj Auchenia Illiger, 1811^[23]. Nowa nazwa dla Auchenia Illiger, 1811.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[16]^[15]:

Lama guanicoe (P.L.S. Müller, 1776) – gwanako andyjskie
Lama glama (Linnaeus, 1758) – lama andyjska – gatunek udomowiony

Opisano również wymarły gatunek żyjący w plejstocenie w Ameryce Południowej^[24]:

Lama castelnaudii (P. Gervais, 1855)

Uwagi

↑ Nazwa niedostępna, stłumiona decyzją ICZN^[3].
↑ ^a ^b ^c Niepoprawna późniejsza pisownia Lama G. Cuvier, 1800.
↑ ^a ^b Niepoprawna późniejsza pisownia Auchenia Illiger, 1811

Przypisy

↑ Lama, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ G. Cuvier: Lecons d’anatomie comparée. T. 1. Paris: Baudouin, 1800, s. tab. 1. (fr.).
↑ F. Hemming. Opinion 258. Rejection for nomenclatorial Purposes of the work by Frisch (J. L.) published in 1775 under the title Das Natur-system der Vierfüssigen Thiere. „Opinions and declarations rendered by the International Commission on Zoological Nomenclature”. 5, s. 55–72, 1954. (ang.).
↑ J.L. Frisch: Das Natur-System der Vierfüßigen Thiere. Glogau: Christian Friedrich Günther, 1775, s. 4. (niem.).
↑ F. Tiedemann: Zoologie: zu seinen Vorlesungen entworfen. Allgemeine Zoologie, Mensch und Säugthiere. Landshut: In der Weberichen Buchhandlung, 1808, s. 420. (niem.).
↑ J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 103. (łac.).
↑ ^a ^b G. Perry: Arcana, or, The museum of natural history: containing the most recent discovered objects. Embellished with coloured plates, and corresponding descriptions. With extracts relating to animals, and remarks of celebrated travellers; combining a general survey of nature. London: Printed by George Smeeton for James Stratford, 1811, s. ryc. 68. (ang.).
↑ J.G. Fischer von Waldheim: Zoognosia tabulis synopticis illustrata, in usum praelectionum Academiae imperialis medico-chirugicae mosquensis edita. Cz. 3. Mosquae: Nicolai S. Vsevolozsky, 1814, s. 353. (łac.).
↑ J.K.W. Illiger. Ueberblick der Säugethiere nach ihrer Verbreitung über die Welth. „Abhandlungen der physikalischen Klasse der Königlich-Preussischen Akademie der Wissenschaften”. 1804–1811, s. 48, 1815. (niem.).
↑ C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 55. (fr.).
↑ F. Cuvier: Dictionnaire des sciences naturelles, dans lequel on traite méthodiquement des différens êtres de la nature, considérés soit en eux-mêmes, d’après l’état actuel de nos connoissances, soit relativement à l’utilité qu’en peuvent retirer la médecine, l’agriculture, le commerce et les artes. Suivi d’une biographie des plus célèbres naturalistes. T. 59. Paris & Strasbourg: F. G. Levrault & Le Normant, 1829, s. 512. (fr.).
↑ J.G. Wagler: Natürliches System der Amphibien, mit vorangehender Classification der Säugethiere und Vögel. Ein Beitrag zur vergleichenden Zoologie. München, Stuttgart und Tübingen: In der J.G. Cotta’scchen Buchhandlung, 1830, s. 31. (niem.).
↑ J.A. Wagner. Bericht über die neuesten Leistungen von Lund, bezüglich der gegenwärtigen wie der ausgestorbenen Säugthier-Fauna Brasiliens.. „Archiv für Naturgeschichte”. 9 (1), s. 349, 1843. (niem.).
↑ F. Ameghino. Mamíferos y aves fósiles argentinas. — Especies nuevas, adiciones y correcciones. „Revista Argentina de Historia Natural”. 1, s. 242, 1891. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 169. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 384. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b W. Franklin: Family Camelidae (Camels). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 235–238. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Lama. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-02]. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 363.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 128.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 707.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 245.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 452.
↑ P. Gervais: Recherches sur les mammifères fossiles de l’Amérique méridionale. Paris: P. Bertrand, 1855, s. 41. (fr.).

Bibliografia

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[4] Nazwa niedostępna, stłumiona decyzją ICZN^[3].

[uwaga1-6] Niepoprawna późniejsza pisownia Lama G. Cuvier, 1800.

[uwaga2-13] Niepoprawna późniejsza pisownia Auchenia Illiger, 1811

[itis-1] Lama, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[GCuvier-2] G. Cuvier: Lecons d’anatomie comparée. T. 1. Paris: Baudouin, 1800, s. tab. 1. (fr.).

[ICZN-3] F. Hemming. Opinion 258. Rejection for nomenclatorial Purposes of the work by Frisch (J. L.) published in 1775 under the title Das Natur-system der Vierfüssigen Thiere. „Opinions and declarations rendered by the International Commission on Zoological Nomenclature”. 5, s. 55–72, 1954. (ang.).

[Frisch-5] J.L. Frisch: Das Natur-System der Vierfüßigen Thiere. Glogau: Christian Friedrich Günther, 1775, s. 4. (niem.).

[Tiedemann-7] F. Tiedemann: Zoologie: zu seinen Vorlesungen entworfen. Allgemeine Zoologie, Mensch und Säugthiere. Landshut: In der Weberichen Buchhandlung, 1808, s. 420. (niem.).

[Illiger1811-8] J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 103. (łac.).

[Perry-9] G. Perry: Arcana, or, The museum of natural history: containing the most recent discovered objects. Embellished with coloured plates, and corresponding descriptions. With extracts relating to animals, and remarks of celebrated travellers; combining a general survey of nature. London: Printed by George Smeeton for James Stratford, 1811, s. ryc. 68. (ang.).

[Fischer-10] J.G. Fischer von Waldheim: Zoognosia tabulis synopticis illustrata, in usum praelectionum Academiae imperialis medico-chirugicae mosquensis edita. Cz. 3. Mosquae: Nicolai S. Vsevolozsky, 1814, s. 353. (łac.).

[Illiger1815-11] J.K.W. Illiger. Ueberblick der Säugethiere nach ihrer Verbreitung über die Welth. „Abhandlungen der physikalischen Klasse der Königlich-Preussischen Akademie der Wissenschaften”. 1804–1811, s. 48, 1815. (niem.).

[Rafinesque-12] C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 55. (fr.).

[FCuvier-14] F. Cuvier: Dictionnaire des sciences naturelles, dans lequel on traite méthodiquement des différens êtres de la nature, considérés soit en eux-mêmes, d’après l’état actuel de nos connoissances, soit relativement à l’utilité qu’en peuvent retirer la médecine, l’agriculture, le commerce et les artes. Suivi d’une biographie des plus célèbres naturalistes. T. 59. Paris & Strasbourg: F. G. Levrault & Le Normant, 1829, s. 512. (fr.).

[Wagler-15] J.G. Wagler: Natürliches System der Amphibien, mit vorangehender Classification der Säugethiere und Vögel. Ein Beitrag zur vergleichenden Zoologie. München, Stuttgart und Tübingen: In der J.G. Cotta’scchen Buchhandlung, 1830, s. 31. (niem.).

[Wagner-16] J.A. Wagner. Bericht über die neuesten Leistungen von Lund, bezüglich der gegenwärtigen wie der ausgestorbenen Säugthier-Fauna Brasiliens.. „Archiv für Naturgeschichte”. 9 (1), s. 349, 1843. (niem.).

[Ameghino-17] F. Ameghino. Mamíferos y aves fósiles argentinas. — Especies nuevas, adiciones y correcciones. „Revista Argentina de Historia Natural”. 1, s. 242, 1891. (ang.).

[Cichocki&inni-18] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 169. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-19] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 384. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Franklin-20] W. Franklin: Family Camelidae (Camels). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 235–238. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).

[Wilson&Reeder-21] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Lama. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-02]. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655519_363]-22] Palmer 1904 ↓, s. 363.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655284_128]-23] Palmer 1904 ↓, s. 128.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655863_707]-24] Palmer 1904 ↓, s. 707.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655401_245]-25] Palmer 1904 ↓, s. 245.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655608_452]-26] Palmer 1904 ↓, s. 452.

[ger-27] P. Gervais: Recherches sur les mammifères fossiles de l’Amérique méridionale. Paris: P. Bertrand, 1855, s. 41. (fr.).

[1]

[2]

[a]

[4]

[b]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[c]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[3]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne