Lampa łukowa

Lampa łukowa – typ lamp, w których źródłem światła jest łuk elektryczny, który polega na przepływie prądu między dwiema elektrodami rozdzielonymi gazem pod ciśnieniem atmosferycznym lub zbliżonym. Gazem w lampie jest powietrze, a w lampach z bańką szklaną neon, argon, ksenon, pary sodu lub rtęci. W wyniku przepływu prądu przez gaz, głównie w wyniku silnego rozgrzania gazu, powstaje światło.

Historia

Światło łuku elektrycznego demonstrował na początku XIX w. (1802, 1805, 1807 i 1809) Humphry Davy. Używając dwóch węglowych pręcików, zasilanych z baterii składającej się z 2000 ogniw, uzyskiwał łuk o długości do 10 cm.

Pierwsze lampy o zastosowaniu komercyjnym wytwarzano po 1850 roku, ale brak wydajnych źródeł prądu uniemożliwiał ich zastosowanie, dlatego inżynierowie skupili się na udoskonalaniu wynalezionej przez Michaela Faradaya prądnicy jednobiegunowej.

Jedną z pierwszych udanych konstrukcji lampy, która odniosła komercyjny sukces, była skonstruowana w 1876 lampa Pawła Jabłoczkowa.

Cechy lampy

W lampie łukowej wysoka temperatura łuku powoduje spalanie się elektrod, co utrudnia uzyskiwanie stabilnego światła. W celu stabilizacji łuku stosowano urządzenia zbliżające do siebie elektrody, lecz były one mało skuteczne i łuki często gasły.

Lampy łukowe były stosowane powszechnie przed wynalezieniem żarówki. Obecnie stosuje się jeszcze w specjalnych zastosowaniach ksenonowe lampy łukowe z wolframowymi elektrodami w zastosowaniach gdzie wymagana jest bardzo duża luminancja np. projektorach IMAX. Rtęciowe i ksenonowe lampy łukowe wykorzystywane są też powszechnie jako źródło światła (z UV włącznie) w mikroskopie fluorescencyjnym.

Ideę wytwarzania światła w wyniku przepływu prądu elektrycznego w gazach wykorzystano w lampach wyładowczych, w których komora łukowa zamknięta jest w szczelnej bańce wypełnionej mieszaniną gazów. Brak tlenu w procesie żarzenia się łuku zabezpiecza elektrody przed utlenianiem się, znacznie mniejsze ciśnienie gazu zwiększa długość łuku i przeciwdziała zużyciu elektrod.

Zobacz też

Media użyte na tej stronie

Sparlampe.svg
Autor: Simon Eugster – Simon / ?! 15:57, 11 November 2006 (UTC), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Compact fluorescent lamp