Lamus

Lamusy
Lamus w Kalinówce Kościelnej z II połowy XVIII wieku
Lamus plebański w Knyszynie z początku XIX wieku
Tablica informacyjna lamusa w Knyszynie
Lamus dworski w Pisarach
(c) damianjaremko, CC BY 3.0
Lamus w Latoszynie z końca XVI wieku
Lamus z Płonki z II poł. XIX wieku
Niezachowany lamus z XVII wieku w Pietkowie
Lamus w Zespole dworskim w Czernichowie

Lamus (niem. Lehmhaus) – dawny budynek gospodarczy, drewniany lub murowany, jedno- lub dwukondygnacyjny (z jedną izbą na każdej kondygnacji), czasami z podcieniem lub gankami, często o ozdobnych formach architektonicznych.

Lamus w Polsce wchodził początkowo w skład zabudowań dworskich i przeznaczony do przechowywania cennych przedmiotów (np. dokumentów czy zbroi). Z czasem stawiano go też w gospodarstwach chłopskich, niedaleko chaty, gdzie służył do przechowywania sprzętu gospodarczego, narzędzi, zboża, żywności.

W dzisiejszych czasach termin używany jest także w stosunku do pomieszczenia lub budynku służącego do przechowywania starych rzeczy (rupieciarnia). W przenośni – w stosunku do przestarzałych („nadających się do lamusa”) przedmiotów, określeń, zwyczajów itp. Określenie „odejść do lamusa” oznacza „wyjść z użytku”.

Bibliografia

  • Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 86. ISBN 83-85001-89-1.

Media użyte na tej stronie

Lamus in Knyszyn.jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Drewniany lamus plebański z pocz. XIX wieku. Knyszyn ul. Kościelna 3
Żarnowiec muzeum Konopnickiej lamus 2015.08.27 p.jpg
Autor: Przykuta, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu - lamus
Information boards in Knyszyn (Lamus).jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tablica informacyjna "Śladami historii królewskiego Knyszyna" (Lamus plebański z pocz. XIX w.)
Kalinowka Koscielna lamus 02.jpg
Autor: Zala, Licencja: CC BY 3.0
Lamus plebański z XVIII w. w Kalinówce Kościelnej.
Lamus.jpg
"Lamus, istniejący niegdyś na plebani w Płonce"
Malopolska Pisary lamus dworski 01 A-449M.JPG
Autor: Januszk57, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Pisary - lamus dworski, przełom XVI i XVII w., obecnie "Galeria Lamus" (zabytek nr A-449M)
Lamus w Pietkowie 1868.jpg
Lamus w Pietkowie - drzeworyt sztorcowy
Ruiny lamusa latoszyńskiego-ostatni budynek podworski Latoszyńskich. - panoramio.jpg
(c) damianjaremko, CC BY 3.0
Ruiny lamusa latoszyńskiego-ostatni budynek podworski Latoszyńskich.
Czernichów Rynek 17 powiat krakowski zespół dworski A 478 Lamus.jpg
Autor: Janusz Krzyżek, Licencja: CC BY-SA 4.0
Czernichów. Rynek 17 powiat krakowski, zespół dworski. Lamus.