Lancia D50
 | |||
| Kategoria | Formuła 1 | ||
|---|---|---|---|
| Konstruktor | Lancia / Ferrari | ||
| Projektant | Vittorio Jano | ||
| Dane techniczne | |||
| Nadwozie | rurowa kratownica przestrzenna z aluminiowym poszyciem | ||
| Zawieszenie przednie | nierównej długości z podwójnymi rurowymi wahaczami, resorami i amortyzatorami wewnątrz | ||
| Zawieszenie tylne | oś De Dion z resorami i amortyzatorami wewnątrz | ||
| Silnik | Lancia DS50 2.5 V8 | ||
| Skrzynia biegów | manualna zintegrowana z mechanizmem różnicowym, Lancia, 5 biegów + wsteczny | ||
| Paliwo | Shell | ||
| Opony | Pirelli Englebert | ||
| Historia | |||
| Debiut | Grand Prix Hiszpanii 1954 | ||
| Kierowcy | Alberto Ascari Luigi Villoresi Eugenio Castellotti Juan Manuel Fangio Luigi Musso Peter Collins Alfonso de Portago | ||
| Używany | 1954–1957 | ||
| Wyścigi | 14 | ||
| Wygrane | 5 | ||
| Pole position | 8 | ||
| Najszybsze okrążenie | 5 | ||
| |||
Lancia D50 – samochód Formuły 1, zaprojektowany przez Vittorio Jano i skonstruowany przez Scuderia Lancia w 1954 roku. Jedyny samochód Lancii w Formule 1. Po wycofaniu Lancii przejęty przez Ferrari i przemianowany na Ferrari D50. Pojazd zawierał kilka innowacyjnych rozwiązań i wygrał łącznie pięć wyścigów, a Juan Manuel Fangio zdobył nim tytuł mistrza świata w roku 1956.
Konstrukcja
Projektantem samochodu był Vittorio Jano[1]. Jano wcześniej był odpowiedzialny między innymi za projekt zwycięskiej w roku 1950 Alfy Romeo 158[2]. Prace nad D50 trwały długo i zastanawiano się, czy samochód kiedykolwiek wystartuje w Formule 1, ale doszło do tego, gdy Lancia z dziesięciomiesięcznym opóźnieniem zadebiutowała w Grand Prix Hiszpanii 1954[2][3].
Samochód różnił się od konkurentów pod wieloma względami. Zbiornik paliwa nie znajdował się za kokpitem, jak w innych samochodach: Jano umieścił dwa zbiorniki paliwa w osłonach biegnących wzdłuż nadwozia[2]. Takie rozwiązanie poprawiło rozkład masy oraz prowadzenie pojazdu, ponieważ samochód nie miał obciążonego tyłu[2]. Osłony te oczyszczały również przestrzeń pomiędzy kołami, likwidując w ten sposób turbulencje, które na ogół występowały w tym miejscu u konkurencji[2].
W samochodzie zastosowano umieszczony wzdłużnie z przodu silnik Lancia DS50 o pojemności 2 489 cm³[4]. Był to silnik widlasty o ośmiu cylindrach, chociaż większość rywali stosowała silniki rzędowe[5]. Rozwijał on moc maksymalną 260 KM przy pomocy czterech gaźników Solex[5]. Jednostka ta była nachylona pod kątem 12 stopni[4], dzięki czemu pełniła rolę elementu nośnego nadwozia, jako że pochylenie umożliwiło poprowadzenie wału napędowego pod kokpitem z lewej strony, przez co kierowca siedział niżej – co także poprawiło rozkład masy[2]. Również pięciobiegowa skrzynia biegów poprawiała rozkład masy, będąc integralną częścią tylnej osi[4].
W samochodzie zastosowano popularne ówcześnie hamulce bębnowe[5]. Na zawieszenie składały się podwójne rurowe wahacze z przodu oraz tylna oś De Dion[5]. Samochód dysponował stosunkowo niewielką masą 620 kg[2] i rozwijał prędkość około 300 km/h[5].
Unikalna konstrukcja D50 powodowała, że samochód doskonale trzymał się drogi i w ogóle się nie ślizgał, w przeciwieństwie np. do Maserati 250F[4].
D50 w wyścigach
Samochód zadebiutował w Grand Prix Hiszpanii 1954[3]. Jego kierowca, Alberto Ascari, zdobył wówczas pole position i najszybsze okrążenie[6], ale wycofał się po 10 okrążeniach po awarii sprzęgła[7]. Sezon 1955 Ascari rozpoczął od dwóch zwycięstw w przedsezonowych wyścigach we Włoszech[4]. Podczas Grand Prix Monako 1955 Ascari wpadł do wody[4]. Włoch przeżył, ale zginął kilka tygodni później podczas testu sportowego samochodu Ferrari[4].
Nie mając czołowego kierowcy i przeżywając problemy finansowe, Lancia postanowiła wycofać się z Formuły 1 i sprzedać D50 Ferrari[4][8]. Samochodem przemianowanym na Ferrari D50 Juan Manuel Fangio zdobył tytuł mistrza świata w roku 1956[4]. Ferrari D50 ścigało się w Formule 1 do sezonu 1957[9].
Dalsze losy modelu
Zbudowano sześć egzemplarzy modelu[4]. Jednakże po wycofaniu się Lancii z wyścigów cztery z nich zostały zniszczone[4]. Dwa pozostałe znajdują się we włoskich muzeach i po zakończeniu rywalizacji w Formule 1 rzadko brały udział w pokazach[4]. Jednakże przetrwało wiele silników i skrzyń biegów, przez co zbudowano przynajmniej siedem replik D50[4]. Budowniczy tych replik otrzymali pełny dostęp do oryginalnych samochodów, co umożliwiło im wierne odtworzenie modelu D50[4].
Wersje "streamliner"
Na wzór Mercedesa W196 zostały opracowane wersje "streamliner" modelu D50 z bardzo opływowym nadwoziem. Prace nad takim nadwoziem po raz pierwszy Lancia rozpoczęła w 1955 roku, jeszcze przed sprzedażą mienia do Ferrari[10]. Nadwozie to jednak nie zostało ukończone[10].
W 1956 roku Ferrari przeprojektowało nadwozie 0006 i wystawiło je do treningów przed Grand Prix Francji[10]. Nadwozie Ferrari D50 "streamliner" było podobne do wersji opracowanej przez Lancię[10]. Samochód prowadzony wówczas przez Eugenio Castellottiego okazał się niestabilny przy bocznym wietrze[10]. Później usunięto tylne owiewki, przez co samochód był znacznie bardziej stabilny[10]. Nie był on jednak szybszy od normalnych pojazdów i nie wziął nigdy udziału w wyścigu[10].
Wyniki w Formule 1
| Legenda oznaczeń w tabelach wyników Wyświetl szablon na nowej stronie | |
|---|---|
| Oznaczenie | Wyjaśnienie |
| Złoty | Zwycięzca lub mistrzostwo |
| Srebrny | 2. miejsce lub wicemistrzostwo |
| Brązowy | 3. miejsce lub II wicemistrzostwo |
| Zielony | Ukończył, punktował (w klasyfikacji generalnej, gdy zdobył co najmniej jeden punkt na przestrzeni sezonu, poza trzema powyższymi opcjami) |
| Niebieski | Ukończył, nie punktował (w klasyfikacji generalnej, gdy nie zdobył co najmniej jednego punktu na przestrzeni sezonu) |
| Czerwony | Nie zakwalifikował się (NZ) |
| Nie prekwalifikował się (NPK) | |
| Różowy | Nie ukończył (NU) |
| Niesklasyfikowany (NS) (w klasyfikacji generalnej, gdy nie został sklasyfikowany w żadnym wyścigu sezonu) | |
| Czarny | Zdyskwalifikowany (DK) |
| Wykluczony (WYK/EX) | |
| Biały | Nie wystartował (NW) |
| Kontuzjowany (K/INJ) | |
| Wyścig odwołany (OD/C) | |
| Bez koloru | Został wycofany (WYC/WD) |
| Nie przybył (NP/DNA) | |
| Nie brał udziału w treningach (NT/DNP) | |
| Nie został zgłoszony (–) | |
| Pogrubienie | Start z pole position |
| Kursywa | Najszybsze okrążenie wyścigu |
| † | Nie ukończył, ale jego rezultat został zaliczony ze względu na przejechanie więcej niż 90% dystansu wyścigu. |
| * | Sezon w trakcie |
| 1/2/3 | Punktowana pozycja w sprincie kwalifikacyjnym |
| Lista systemów punktacji Formuły 1 | |
Do roku 1957 włącznie nie przyznawano punktów w klasyfikacji konstruktorów.
Lancia D50
| Sezon | Zespół | Silnik | Opony | Kierowcy | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | Pkt. | Msc. |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1954 | Scuderia Lancia | Lancia V8 | P | ARG | 500 | BEL | FRA | GBR | DEU | CHE | ITA | ESP | – | – | |
 Alberto Ascari | NU | ||||||||||||||
| Luigi Villoresi | NU | ||||||||||||||
| 1955 | Scuderia Lancia | Lancia V8 | P | ARG | MCO | 500 | BEL | NLD | GBR | ITA | – | – | |||
| Alberto Ascari | NU | NU | |||||||||||||
| Luigi Villoresi | NU / NU1 | 5 | |||||||||||||
| Eugenio Castellotti | NU2 | 2 | NU | ||||||||||||
 Louis Chiron | 6 |
1 Jechał na zmianę z Eugenio Castellottim.
2 Jechał na zmianę z Luigi Villoresim.
Ferrari D50
| Sezon | Zespół | Silnik | Opony | Kierowcy | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | Pkt. | Msc. |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1955 | Scuderia Ferrari | Ferrari V8 | E | ARG | MCO | 500 | BEL | NLD | GBR | ITA | – | – | ||
| Giuseppe Farina | NU | |||||||||||||
| Luigi Villoresi | NU | |||||||||||||
| 1956 | Scuderia Ferrari | Ferrari V8 | E | ARG | MCO | 500 | BEL | FRA | GBR | DEU | ITA | – | – | |
 Juan Manuel Fangio | NU / 11 | 43 | NU | 4 | 1 | 1 | 83 / 25 | |||||||
| Eugenio Castellotti | NU | 42 / NU | NU | 2 | 104 | NU / NU1 | 82 / NU | |||||||
| Luigi Musso | 12 | NU | NU3 | NU | ||||||||||
 Peter Collins | 22 | 1 | 1 | NU / 24 | NU / NU4 | 22 | ||||||||
 Paul Frère | 2 | |||||||||||||
| André Pilette | 6 | |||||||||||||
 Alfonso de Portago | NU | 103 / 25 | NU5 | NU | ||||||||||
| Olivier Gendebien | NU | |||||||||||||
 Wolfgang von Trips | NW | |||||||||||||
| 1957 | Scuderia Ferrari | Ferrari V8 | E | ARG | MCO | 500 | FRA | GBR | DEU | PES | ITA | – | – | |
| Peter Collins | NU / 66 | |||||||||||||
| Luigi Musso | NU | |||||||||||||
| Eugenio Castellotti | NU | |||||||||||||
| Mike Hawthorn | NU | NU11 / NU | ||||||||||||
| Wolfgang von Trips | 67 | NU10 | ||||||||||||
| Cesare Perdisa | 68 | |||||||||||||
| Alfonso de Portago | 59 | |||||||||||||
| José Froilán González | 54 |
1 Jechał na zmianę z Luigim Musso.
2 Jechał na zmianę z Juanem Manuelem Fangio.
3 Jechał na zmianę z Eugenio Castellottim.
4 Jechał na zmianę z Alfonso de Portago.
5 Jechał na zmianę z Peterem Collinsem.
6 Jechał na zmianę z Wolfgangiem von Tripsem oraz Cesare Perdisą.
7 Jechał na zmianę z Peterem Collinsem oraz Cesare Perdisą.
8 Jechał na zmianę z Peterem Collinsem oraz Wolfgangiem von Tripsem.
9 Jechał na zmianę z José Froilánem Gonzálezem.
10 Jechał na zmianę z Mikiem Hawthornem.
11 Jechał na zmianę z Wolfgangiem von Tripsem.
Przypisy
- ↑ Leo Breevoort, Mattijs Diepraam: Grand Prix car designers (ang.). forix.autosport.com. [dostęp 2012-04-11].
- ↑ a b c d e f g Cóż to był za samochód – Lancia D50. „F1 Racing”, s. 65, kwiecień 2012. Łódź: Westa-Druk. ISSN 1732-7032.
- ↑ a b Lancia D50 (ang.). chicanef1.com. [dostęp 2012-04-11].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Wouter Melissen: Ferrari Lancia D50 (ang.). ultimatecarpage.com. [dostęp 2012-04-11].
- ↑ a b c d e 1954 Lancia D50 (ang.). conceptcarz.com. [dostęp 2012-04-11].
- ↑ 1954 Spanish GP – Overview (ang.). chicanef1.com. [dostęp 2012-04-11].
- ↑ 1954 Spanish GP – Classification (ang.). chicanef1.com. [dostęp 2012-04-11].
- ↑ The 50s: Steel Men, Aluminium Machines (ang.). atlasf1.autosport.com. [dostęp 2012-04-11].
- ↑ Ferrari D50 (ang.). chicanef1.com. [dostęp 2012-04-11].
- ↑ a b c d e f g Mattijs Diepraam, "Uechtel", Rafael Reyna, Leo Breevoort, Jasper Heymans: Grand Prix cars that never raced (work in progress) (ang.). forix.autosport.com. [dostęp 2012-04-11].
Linki zewnętrzne
- Podstrona bolidu na oficjalnej stronie zespołu (ang. • wł.). formula1.ferrari.com. [dostęp 2017-06-16].
Media użyte na tej stronie
.svg)
.svg)
Autor: SanchoPanzaXXI, Licencja: CC BY-SA 4.0
Flag of Spain during the Spanish State. It was adopted on 11 October 1945 with Reglamento de Banderas Insignias y Distintivos (Flags, Ensigns and Coats of Arms Bill)
Autor:
- Schéma_de_la_Lancia_D50.jpg: Cobra bubbles
- derivative work: Pyrope (talk)
A plan view of the layout of a Lancia D50 Formula One racing car. Original French text cropped out for international usage (see original image). The English translation [additions in parentheses are mine] reads: "The Architecture of the Lancia D50. The front mid-mounted V8 engine [yellow] is inclined at 12° relative to the long axis of the car. The driveshaft [light green] passes to the left of the driver's seat [brown]. The fuel tanks [light blue] are located between the wheels, separated from the rest of the fuselage [red]." Other coloured items not noted are the gearbox and halfshafts [dark blue] and the suspension assemblies [dark green].
Autor: Brian Snelson from Hockley, Essex, England, upload by Herrick, Licencja: CC BY 2.0
Lancia D50A, Formel-1-Rennwagen von 1954, Goodwood Festival of Speed, 2007