Landhaus

Landhaus
Ilustracja
Landhaus w 2012 roku
Państwo Niemcy
Kraj związkowy Saksonia
MiejscowośćDrezno
AdresWilsdruffer Straße 2, 01067 Dresden[1]
Styl architektonicznypóźny barok, rokoko, wczesny klasycyzm
ArchitektFriedrich August Krubsacius
Rozpoczęcie budowy1770
Ukończenie budowy1776
Ważniejsze przebudowy1885–1888, 2003–2006
Zniszczono1945
Odbudowano1952–1953, 1963–1966
Właścicielwładze Drezna
Położenie na mapie Drezna
Mapa konturowa Drezna, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Landhaus”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, po prawej znajduje się punkt z opisem „Landhaus”
Położenie na mapie Saksonii
Mapa konturowa Saksonii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Landhaus”
Ziemia51°03′00″N 13°44′35″E/51,050000 13,743056

Landhaus (także: Altes Landhaus, Altes Ständehaus[2]) – budynek, znajdujący się w Dreźnie, w dzielnicy Innere Altstadt(niem.). Jedyny zachowany historyczny budynek przy drezdeńskiej magistrali wschód-zachód[3]. Pod kątem stylistyki reprezentuje cechy późnego baroku, rokoka i wczesnego klasycyzmu. Powstały w latach 1770–1776 gmach pełnił funkcję siedziby organów parlamentarnych i administracyjnych zarówno w czasach Elektoratu, jak i Królestwa Saksonii. Obecnie mieszczą się w nim Muzeum Miejskie (niem. Stadtmuseum), Galeria Miejska (niem. Städtische Galerie Dresdner Kunst), sklep muzealny oraz kawiarnia.

Historia

Budynek został zbudowany w latach 1770–1776 na miejscu zniszczonego w 1760 roku wskutek działań związanych z wojną siedmioletnią pałacu Flemminga-Sułkowskiego(niem.)[4][2]. Zaprojektowany przez dworskiego architekta Friedricha Augusta Krubsaciusa(niem.) gmach powstał jako miejsce zgromadzeń reprezentacji saskich stanów krajowych (niem. Landstände)[5][6]. Rok po przyjęciu przez Saksonię w 1831 roku konstytucji ograniczającej prawa króla i przywileje stanowe, a także przyznającej obywatelom ograniczone czynne prawo wyborcze, budynek stał się siedzibą obu izb stanowych (niem. Ständekammern) nowo utworzonego parlamentu krajowego (niem. Landtag)[7][6][2].

W latach 1885–1888, w związku z przebiciem ulicy König-Johann-Straße, budynek, a w szczególności jego skrzydło zachodnie, poddano istotnym przeobrażeniom budowlanym – wyburzono przy tym w 1886 roku skrzydło południowe[4][2]. Izby saskiego parlamentu obradowały w gmachu do 1907 roku, kiedy to przeniosły się do nowo wybudowanego budynku przy Schlossplatz[2]. W późniejszych latach budynek, któremu nadano nawiązujące do jego poprzednich funkcji nazwy Landhaus (Altes Landhaus[2]) i Altes Ständehaus, był siedzibą instytucji związanych z administracją państwową[5].

Widok na nowoczesną konstrukcję ze schodami pożarowymi po wschodniej stronie budynku

W lutym 1945 roku, podczas bombardowania w okresie II wojny światowej, Landhaus został prawie całkowicie zniszczony[5][4][2]. W latach 1952–1953 przeprowadzono odbudowę skrzydła zachodniego, w którym ulokowano szkołę i przedszkole, a w 1961 roku rada miejska podjęła decyzję o rekonstrukcji głównej części budynku[5]. Projekt ten zrealizowano w latach 1963–1966; nie odbudowano natomiast bocznego skrzydła od strony wschodniej, co spowodowało zanik znajdującego się pierwotnie w tym miejscu dziedzińca[4]. Po zakończeniu prac budowlanych 6 stycznia 1966 roku cały odbudowany budynek przekazano Muzeum Miejskiemu(niem.) (niem. Stadtmuseum Dresden[8][5]). W 2002 roku ulokowano w nim również Galerię Miejską(niem.) (niem. Städtische Galerie Dresden – Kunstsammlung)[9][2].

W latach 2003–2006 została przeprowadzona przebudowa wnętrz gmachu – powstały wtedy nowe sale wystawowe i funkcyjne, ponadto w 2005 roku po wschodniej stronie budynku zbudowano budzącą kontrowersje, nowoczesną konstrukcję ze schodami pożarowymi[5][4].

Architektura

Środkowy ryzalit z północnej fasady budynku
Klatka schodowa w budynku

Landhaus pod kątem stylistycznym charakteryzuje się harmonijnym połączeniem elementów późnego baroku, rokoka i wczesnego klasycyzmu, zastosowanego przy tej okazji pierwszy raz w Dreźnie[10][5]. Przed południową fasadą budynku z zaokrąglonym środkowym ryzalitem znajduje się trakt ogrodowy, posiadający w swej formie barokowy akcent, z kolei północna fasada budynku jest determinowana przez środkowy ryzalit ze stanowiącym dawne główne wejście do budynku portalem, zawierającym sześć toskańskich kolumn, oraz szczytem ze skromnym tympanonem[2][4].

We wnętrzu gmachu wyróżnia się okazała klatka schodowa z dużymi, zakrzywionymi schodami, posiadającymi ozdobne, wykonane z żelaza balustrady, uchodząca za jedno z najważniejszych osiągnięć Friedricha Augusta Krubsaciusa i stanowiąca istotny wkład w stylistykę późnego baroku[4]. Znajdujący się pierwotnie przy wejściu na dziedziniec ozdobny zewnętrzny portal z fontanną z rzeźbami delfinów, wykonany w 1781 roku przez rzeźbiarza Johanna Christiana Feigego mł.(niem.), został przeniesiony w latach 60. XX wieku do barokowego ogrodu w Heidenau, w dzielnicy Großsedlitz[4].

Instytucje w budynku

Muzeum Miejskie

Muzeum mieści obszerną stałą wystawę, składającą się z ponad 1000 eksponatów rozmieszczonych w czterech salach i 20 stacji multimedialnych, dokumentującą historię Drezna od XII wieku do lat 1989–1990[8][3]. Znajduje się w nim również wielkie zdjęcie, o powierzchni 54 m², ukazujące miasto z lotu ptaka, a także osobna sala z wystawą opisującą historię miasta w czasach rządów nazistowskich[3]. Muzeum organizuje ponadto coroczne wystawy bożonarodzeniowe[10].

Galeria Miejska

W zbiorach galerii, położonej na pierwszym piętrze budynku, znajduje się około 1900 obrazów, 800 rzeźb i 20 000 prac wykonanych z papieru[10][9]. Najstarsze prace pochodzą z XVI wieku, aczkolwiek nacisk kładziony jest na XIX i XX wiek, a także na sztukę współczesną[9]. Stała ekspozycja galerii zorientowana jest na sztukę drezdeńską XIX i XX wieku, z pracami takich artystów, jak Otto Mueller, Otto Dix, Curt Querner i Hermann Glöckner(niem.)[9]. Galeria organizuje również wystawy czasowe[11].

Pozostałe

W budynku mieści się biblioteka, mająca w swym posiadaniu około 20 000 koncentrujących się głównie na historii, sztuce, kulturze i ekonomii Drezna książek, z których najstarsze pochodzą z XVII wieku, a także 150 czasopism[8]. Znajdują się w nim również sklep muzealny (niem. Museumsshop), oferujący szeroki wybór fachowej literatury i różnych upominków, oraz kawiarnia Museumscafé Krubsacius[8][10].

Przypisy

  1. Dresden Erleben (niem.). die-infoseiten.de. [dostęp 2018-01-18].
  2. a b c d e f g h i Altes Landhaus (Altes Ständehaus) (niem.). W: Dresden [on-line]. dresden-und-sachsen.de. [dostęp 2018-01-18].
  3. a b c Hartmut Ellrich: Dresden 1933-1945: der historische Reiseführer (niem.). W: 1 Landhaus/Stadtmuseum/Städtische Galerie [on-line]. books.google.pl, 2008. [dostęp 2018-01-18].
  4. a b c d e f g h Heinz Quinger: Dresden und Umgebung: Geschichte, Kunst und Kultur der sächsischen Hauptstadt (niem.). W: Die Stadt in vier Hauptrundgängen [on-line]. books.google.pl, 1999. [dostęp 2018-01-18].
  5. a b c d e f g Das Landhaus – Sitz des Stadtmuseums Dresden (niem.). W: Geschichte Landhaus [on-line]. courses.psu.edu. [dostęp 2018-01-18].
  6. a b Michael Richter: Die Bildung des Freistaates Sachsen: friedliche Revolution, Föderalisierung, deutsche Einheit 1989/90, Tom 1 (niem.). W: 7.1.3 Konstituierung des Landtages im Oktober 1990 [on-line]. books.google.pl, 2004. [dostęp 2018-01-18].
  7. Olaf B. Rader: Kleine Geschichte Dresdens (niem.). books.google.pl, 2005. [dostęp 2018-01-18].
  8. a b c d Stadtmuseum Dresden (niem.). W: Museen [on-line]. museen-dresden.de. [dostęp 2018-01-18].
  9. a b c d Städtische Galerie Dresden – Kunstsammlung (niem.). W: Museen [on-line]. museen-dresden.de. [dostęp 2018-01-18].
  10. a b c d Siiri Klose: Dresden & Sächsische Schweiz (niem.). W: Landhaus [on-line]. books.google.pl, 2012. [dostęp 2018-01-18].
  11. Galeria Miejska w Dreźnie/Städtische Galerie Dresden (pol.). drezno.info. [dostęp 2018-01-18].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Germany location map.svg
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Germany (Wp article: en:Germany)
Landhausstr.5.jpg
Autor: Städtische Galerie Dresden, Licencja: CC BY-SA 3.0
Das Landhaus zu Dresden. Sitz der Städtischen Galerie Dresden und des Stadtmuseums Dresden.
Saxony location map G.svg
Autor: Hanhil based on work by TUBS, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map Saxony, showing position of Saxony within Germany. Geographic limits of the map:
20140727355M4DR Dresden Altes Landhaus Portal Landhausstraße.jpg
Autor: Jörg Blobelt , Licencja: CC BY-SA 4.0
27.07.2014 01067 Dresden: Altes Landhaus, Fassade Landhausstraße. Frühklassizistisch (1770-1776 von

F. A. Krubsacius). Heute Museum für Stadtgeschichte.

[SAM5213+14+15+16.JPG]20140727355M4DR.JPG(c)Blobelt
20090915100MDR Dresden Altes Landhaus Museum für Geschichte.jpg
Autor: Jörg Blobelt , Licencja: CC BY-SA 4.0
15.09.2009 Dresden-Altstadt, Wilsdruffer Straße: Treppenanlage im Alten Landhaus, frühklassizistisch (1770-1776 von F. A. Krubsacius). Heute Museum für Stadtgeschichte. [DSCN39017-39018]20090915100MDR.JPG(c)Blobelt
20121007020MDR Dresden Altes Landhaus Museum für Geschichte.jpg
Autor: Jörg Blobelt , Licencja: CC BY-SA 4.0
07.10.2012 01067 Dresden-Altstadt, Wilsdruffer Straße: Altes Landhaus, frühklassizistisch (1770-1776 von F. A. Krubsacius). Heute Museum für Stadtgeschichte. Postmoderne Feuertreppe 2005/06 (Architekt Rolf Klinkenbusch). [SAM1068-1069]20121007020MDR.JPG(c)Blobelt
Basiskarte Dresden.png
Autor: Maximilian Dörrbecker (Chumwa), Licencja: CC BY-SA 2.0
Dresden - Basiskarte für Weiterbearbeitungen