Lantana pospolita

Lantana pospolita
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządastropodobne
Rządjasnotowce
Rodzinawerbenowate
Rodzajlantana
Gatuneklantana pospolita
Nazwa systematyczna
Lantana camara L.
Sp. pl. 2:627. 1753[3]
Kwiaty zmieniają barwę podczas kwitnienia

Lantana pospolita (Lantana camara L.) – gatunek rośliny z rodziny werbenowatych (Verbenaceae). Pochodzi z Ameryki Południowej (Wenezuela, Kolumbia), Karaibów, Ameryki Środkowej i Meksyku. Zawleczony został we wszystkich rejonach tropikalnych i subtropikalnych[4].

Morfologia i biologia

Pokrój
Wiecznie zielony półkrzew osiągający 3 m wysokości[5].
Łodyga
Czterokanciasta, z nielicznymi zagiętymi cierniami, słabo drewniejąca.
Liście
Ulistnienie naprzeciwległe, liście jajowate, o długości do 10 cm. Mają pomarszczoną blaszkę liściową, brzegi piłkowane i szorstko owłosione. Roztarte nieprzyjemnie pachną[5].
Kwiaty
Wyrastają w główkowatych kwiatostanach na szczycie łodygi, Są różniej wielkości: zewnętrzne kwiaty mają 8–10 mm średnicy i nierówne płatki korony, wewnętrzne są mniejsze i bardziej regularne. Kwitnie od wiosny do jesieni, najwcześniej zaczynają kwitnąć kwiaty zewnętrzne, na koniec środkowe. Charakterystyczną cechą jest, że podczas kwitnienia kwiaty zmieniają swoją barwę z żółtej, przez pomarańczową, na czerwoną[5].
Owoce
Czarne pestkowce o kulistym kształcie i średnicy 5–7 mm. W środku mają 1–2 nasiona, które roznoszone są przez ptaki (ornitochoria)[5].
Roślina trująca
Trujące są wszystkie części rośliny[5].

Znaczenie

  • Roślina ozdobna. Pospolicie uprawiana w krajach o ciepłym klimacie, przy czym obecnie oferuje się w sprzedaży odmiany mniej inwazyjne[6]. Wprowadzana jest do uprawy również w Polsce, uprawiana w pojemnikach dobrze nadaje się na balkony, tarasy, werandy, jednakże w Polsce nie jest w stanie przetrwać zimy i musi być zimą przetrzymywana w pomieszczeniach. Jesienią przed przeniesieniem należy ją przyciąć[5].
  • Ma własności allelopatyczne, hamuje wzrost innych roślin w swoim otoczeniu[7].
  • Sprowadzana jako roślina ozdobna, okazała się uciążliwym chwastem (może rosnąć w szerokim zakresie warunków klimatycznych i siedliskowych, obficie rozmnaża się generatywnie i wegetatywnie, łatwo regeneruje po uszkodzeniach, ma właściwości allelopatyczne, przez co skutecznie konkuruje z rodzimymi gatunkami i jako roślina trująca nie jest zjadana przez zwierzęta). W Indiach znana jako Curse of India (ang. przekleństwo Indii)[6].
  • W medycynie ludowej wywar z liści jest używany przy obrzękach i bólach ciała. Kora jest cierpka i używana jako balsam przy leczeniu wrzodów w trądzie. W badaniach na zwierzętach doświadczalnych stwierdzono, że uzyskane z liści alkaloidy powodują obniżenie ciśnienia krwi, przyspieszenie oddychania i stymulują ruchy jelit[7].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-24] (ang.).
  3. ↑ The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
  4. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-17].
  5. ↑ a b c d e f Miejski Ogród Botaniczny w Zabrzu. Lantana camara – lantana pospolita. [dostęp 2014-12-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-11)].
  6. ↑ a b Rohwer J. G. 2002. Atlas roślin tropikalnych. Bertelsmann Media Sp z o.o. Warszawa. ​ISBN 83-7311-378-9​
  7. ↑ a b National Tropical Botanical Garden. Lantana camara. [dostęp 2014-12-07].

Media użyte na tej stronie

LantanaFlowerLeaves.jpg
Autor: Alvesgaspar, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Flower and leaves of Lantana camara
Lantana camara 2OB10.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Lantana camara (location:Botanical Garden in Cracow)