Lanzhou

Lanzhou
兰州
ilustracja
Państwo

 Chiny

Prowincja

Gansu

Powierzchnia

prefektura: 13 100 km²

Wysokość

1500[1] m n.p.m.

Populacja (2010)
• liczba ludności


1 449 972
prefektura (1999): 2 934 074

Nr kierunkowy

0931

Kod pocztowy

730000

Tablice rejestracyjne

甘A

Plan Lanzhou
Położenie na mapie Chin
Mapa konturowa Chin, w centrum znajduje się punkt z opisem „Lanzhou”
Ziemia36°02′N 103°48′E/36,033333 103,800000
Strona internetowa
Portal Chiny
Widok na Huang He

Lanzhou (chin. upr.: 兰州; chin. trad.: 蘭州; pinyin: Lánzhōu) – miasto o statusie prefektury miejskiej w Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Gansu, port nad rzeką Huang He, położone ok. 1500 m n.p.m. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 1 449 972[2]. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 2 934 074 mieszkańców[3]. Ośrodek atomistyki, przemysłu petrochemicznego, maszynowego i metalurgicznego[4]. Siedziba rzymskokatolickiej archidiecezji Lanzhou.

Niegdyś ważny punkt na Jedwabnym Szlaku. Dużą część mieszkańców stanowią muzułmanie Hui, w mieście znajduje się wiele meczetów.

Historia

Lanzhou, leżące na obszarze pierwotnie należącym do zachodnich plemion Qiang (Xi Qiang), zostało włączone w VI w. p.n.e. do państwa Qin. W 81 roku p.n.e., za panowania dynastii Han (206 p.n.e.–220 n.e.), Lanzhou ustanowiono siedzibą powiatu Jincheng, a później komanderii Jincheng; nazwę powiatu zmieniono wówczas na Yunwu. W IV w. miasto było przez krótki czas stolicą niepodległego państwa Qian Liang. Północna dynastia Wei (386–535) przywróciła komanderię Jincheng i powiat, który nazwano Zicheng.

Pod rządami dynastii Sui (581–618) miasto ustanowiono siedzibą prefektury Lanzhou. W 763 roku obszar najechali Tybetańczycy i zajmowali go do 843 roku, kiedy kontrolę nad nim odzyskali władcy dynastii Tang (618–907). W XI w. miasto zostało włączone do tanguckiego państwa Xixia, lecz już w 1041 roku odzyskała je dynastia Song (960–1279), przywracając mu nazwę Lanzhou. Od 1127 roku miasto kontrolowała dynastia Jin (1115–1234). W 1235 roku Lanzhou opanowali Mongołowie. Za rządów dynastii Ming (1368–1644) prefekturę Lanzhou zdegradowano do rangi powiatu i ustanowiono częścią prefektury Lintao. W 1666 roku Lanzhou uczyniono stolicą nowo powstałej prowincji Gansu. W 1739 roku przeniesiono z Lintao do Lanzhou siedzibę prefektury, nadając jej nazwę Lanzhou.

Miasto zostało poważnie zniszczone podczas powstania dungańskiego w latach 1862–1877. W 1909 roku otworzono w mieście uniwersytet. W czasie wojny chińsko-japońskiej (1937–45) do Lanzhou poprowadzono drogę samochodową, łączącą z Xi’anem. Droga była głównym traktem komunikacyjnym w północno-zachodnich Chinach aż do wybudowania linii kolejowej Lanzhou-Urumczi. Miasto zostało zbombardowane przez Japończyków w czasie wojny.

Po 1949 roku Lanzhou zaczęto przekształcać w duży ośrodek przemysłowy. Lanzhou stało się centrum przemysłu petrochemicznego z dużą rafinerią, połączoną rurociągiem z polami naftowymi w Yumen, w zachodnim Gansu. W latach 60. XX wieku miasto zaczęto rozwijać pod kątem energetyki jądrowej[5].

Podział administracyjny

Prefektura miejska Lanzhou podzielona jest na:

  • 5 dzielnic: Chengguan, Qilihe, Xigu, Anning, Honggu,
  • 3 powiaty: Yongdeng, Gaolan, Yuzhong.

Miasta partnerskie

Przypisy

  1. Andrzej Maryański, Andrzej Halimarski: Chiny. red. Hanna Krzysztofik. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1980, s. 71. ISBN 83-01-00952-7.
  2. Lanzhou. World Gazetteer. [dostęp 2010-11-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-28)]. (ang.).
  3. China Prefectures. Statoids. [dostęp 2010-11-08]. (ang.).
  4. Lanzhou, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2010-11-08].
  5. Lanzhou, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2010-11-10] (ang.).

Media użyte na tej stronie

China edcp location map.svg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of China.

EquiDistantConicProjection : Central parallel :

  • N: 36.0° N

Central meridian :

  • E: 104.0° E

Standard parallels:

  • 1: 30.0° N
  • 2: 42.0° N

Latitudes on the central meridian :

  • top: 57.0° E
  • center: 37° 29′ N
  • bottom: 17.96° N
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of New Zealand.svg
Flag of New Zealand. Specification: http://www.mch.govt.nz/nzflag/description.html , quoting New Zealand Gazette, 27 June 1902.
Landzhou 07-2005.jpg
Река Хуанхэ в Ланьчжоу
兰州皋兰山201905.jpg
Autor: Pieceofmetalwork, Licencja: CC BY-SA 4.0
View of Lanzhou from Gaolanshan
China Gansu.svg

An SVG map of China with Gansu province highlighted

Legend:
China map legend.png
Location of Lanzhou Prefecture within Gansu (China).png
Autor: Croquant, Licencja: CC BY 3.0

Location of Lanzhou Prefecture (yellow) within Gansu province of China

Map drawn in september 2007 using various sources, mainly :