Larry McMurtry

Larry McMurtry
Larry Jeff McMurtry
ilustracja
Imię i nazwiskoLarry Jeff McMurtry
Data i miejsce urodzenia3 czerwca 1936
Wichita Falls
Data i miejsce śmierci25 marca 2021
Archer City
Narodowośćamerykańska
Językangielski
Dziedzina sztukiliteratura
EpokaXX, XXI w.

Larry Jeff McMurtry (ur. 3 czerwca 1936 w Wichita Falls[1][2] w Teksasie, zm. 25 marca 2021 w Archer City[3]) – amerykański powieściopisarz, eseista, księgarz, scenarzysta. Akcja utworów jego autorstwa rozgrywa się zwykle na dawnym Dzikim Zachodzie albo w dzisiejszym Teksasie. Napisał kilkadziesiąt powieści i kilkanaście książek non-fiction.

Życiorys

Dorastał na ranczu w okolicach Archer City (Teksas). W 1958 ukończył North Texas State University, a w 1960 – Rice University w Houston, gdzie później wykładał literaturę angielską, zanim całkowicie poświęcił się pisarstwu. W 1962 zdobył nagrodę Teksaskiego Instytutu Literackiego Jesse M. Jonesa, a w 1964 został stypendystą fundacji Guggenheima. Kształcił się także na Uniwersytecie Stanforda w Kalifornii, gdzie zawiązała się jego bliska przyjaźń Kenem Keseyem (w 2011 ożenił się z wdową po nim).

Największą popularność przyniosła mu westernowa epopeja Na południe od Brazos (Lonesome Dove) – drugi w historii western uhonorowany Nagrodą Pulitzera. Powieść stała się podstawą wybitnego miniserialu w reż. Simona Wincera (wystąpili w nim m.in. Robert Duvall, Tommy Lee Jones, Robert Urich, Diane Lane, Anjelica Huston, Frederic Forrest i Chris Cooper, a muzykę skomponował Basil Poledouris)[4].

Wnętrze antykwariatu McMurtry'ego w Archer City

McMurtry prowadził wielki antykwariat Booked Up w Archer City, jednak w 2012 z powodu konkurencji w Internecie wyprzedał większość książek[5]. Jest współautorem scenariuszy m.in. filmów Ostatni seans filmowy (na podstawie własnej powieści) i Tajemnica Brokeback Mountain (na podstawie opowiadania E. Annie Proulx). Za ten drugi otrzymał Złoty Glob i Oscara. Ponadto zekranizowano powieści: Leaving Cheyenne (film Lovin' Molly), Horseman, Pass By (film Hud, syn farmera), Czułe słówka (zdobył 5 Oscarów), Dziewczęta z prerii, i Na południe od Brazos (miniserial, zdobył 2 Złote Globy i 7 nagród Emmy) wraz z kontynuacjami: Streets of Laredo, Dead Man’s Walk i Comanche Moon[6].

Powieści[7]

  • 1966 – Ostatni seans filmowy (The Last Picture Show) – wyd. pol. 1995, 2006 i 2019
  • 1975 – Czułe słówka (Terms of Endearment) – wyd. pol. 1993, 2004 i 2015
  • 1985 – Na południe od Brazos (Lonesome Dove) – wyd. pol.: tłum. M. Kłobukowski, T. 1-2, Warszawa: PIW, 1991; Czerwonak : Vesper, 2017
  • 1987 – Teksasówek (Texasville) – wyd. pol. 1996
  • 1988 – Wszystko dla Billy’ego (Anything For Billy) – wyd. pol. 1993
  • 1989 – ...a życie płynie... (Some Can Whistle) – wyd. pol. 1994
  • 1990 – Dziewczęta z prerii (Buffalo Girls) – wyd. pol. 1995
  • 1992 – Gwiazda wieczorna (The Evening Star) – 1997
inne
  • 1961 – Horseman, Pass By
  • 1963 – Leaving Cheyenne

Scenariusze

  • Ostatni seans filmowy
  • Tajemnica Brokeback Mountain

Ekranizacje

Przypisy

  1. ↑ Strona pisarza w serwisie Onet.pl. [dostęp 2014-10-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-24)].
  2. ↑ Larry McMurtry Biography – life, family, children, name, story, school, mother, young, son – Newsmakers Cumulation, notablebiographies.com [dostęp 2021-03-26].
  3. ↑ Dwight Garner, Larry McMurtry, Novelist of the American West, Dies at 84, „The New York Times”, 26 marca 2021, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  4. ↑ Na południe od Brazos / Lonesome Dove. [dostęp 2021-03-26].
  5. ↑ John Williams, Wanted, Dead or Alive: Used Books, „The New York Times”, 12 sierpnia 2012, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  6. ↑ „Na południe od Brazos” („Lonesome Dove”) – powieść i miniserial: Larry McMurtry, "Na południe od Brazos” („Lonesome Dove”) – powieść i miniserial [dostęp 2017-10-26].
  7. ↑ NUKAT | Prosto do informacji – katalog zbiorów polskich bibliotek naukowych, katalog.nukat.edu.pl [dostęp 2017-10-26]. wydane w Polsce
  8. ↑ Ekranizacja nagrodzonej Pulitzerem powieści Larry'ego McMurtry'ego

Linki zewnętrzne

Nagroda Akademii Filmowej za najlepszy scenariusz adaptowany
1928–1950
1951–1975
1976–2000
2001–2025

Media użyte na tej stronie

Books! at Booked Up 29 Mar 2010.jpg
Just one of the dozens of aisles of books at Booked Up in Archer City
Larry McMurtry Photo Last Picture Show 1966.png
Portrait of Larry McMurtry from the dust jacket of his novel "The Last Picture Show" (1966)