Lasówka pstra

Lasówka pstra
Setophaga coronata[1]
(Linnaeus, 1766)
Ilustracja
Podgatunek nominatywny
Ilustracja
Podgatunek S. c. audoboni
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

lasówki

Rodzaj

Setophaga

Gatunek

lasówka pstra

Synonimy
  • Motacilla coronata Linnaeus, 1766[2]
  • Dendroica coronata (Linnaeus, 1766)[2]
Podgatunki

zobacz opis w tekście

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

     w sezonie lęgowym

     występuje przez cały rok

     zimowiska

Lasówka pstra[4] (Setophaga coronata) – gatunek małego ptaka z rodziny lasówek (Parulidae), zamieszkujący Amerykę Północną. Bardzo liczny, nie jest zagrożony.

Systematyka

Systematyka tego gatunku jest kwestią sporną. Autorzy Handbook of the Birds of the World wyróżnili 5 podgatunków[2]:

  • S. c. hooveri (McGregor, 1899) – gniazduje na Alasce i w północno-zachodniej Kanadzie (Jukon, środkowe i południowe Terytoria Północno-Zachodnie i północna Kolumbia Brytyjska); zimuje głównie w zachodnich USA i Ameryce Środkowej.
  • S. c. coronata (Linnaeus, 1766)lasówka pstra – gniazduje w południowej Kanadzie (od północno-środkowej Alberty na wschód po Nową Fundlandię i Nową Szkocję) oraz w północno-wschodnich USA (Minnesota i Wisconsin na wschód po Nową Anglię); zimuje głównie w południowo-wschodnich USA, we wschodniej Ameryce Środkowej i na Karaibach, także na Bermudach.
  • S. c. auduboni (J. K. Townsend, 1837)lasówka białoskrzydła – gniazduje w zachodniej Ameryce Północnej od środkowej Kolumbii Brytyjskiej, zachodniej Alberty i Montany na południe przez góry po skrajnie północno-zachodni Meksyk (północna Kalifornia Dolna) i południowe USA (zachodni Teksas); zimuje głównie w południowo-zachodnich USA i Meksyku (lokalnie także dalej na południe po Honduras).
  • S. c. nigrifrons Brewster, 1889lasówka czarnoczelna – zachodni Meksyk (Chihuahua i Durango).
  • S. c. goldmani (Nelson, 1897)lasówka gwatemalska – środkowa Gwatemala; prawdopodobnie także południowy Meksyk (południowo-wschodnia część stanu Chiapas).

Powyższe ujęcie systematyczne wspierają autorzy Kompletnej listy ptaków świata[4]. Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) do rangi gatunku podnosi lasówkę gwatemalską (S. goldmani), zaś podgatunki auduboni i nigrifrons wydziela do odrębnego gatunku S. auduboni[5]. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje S. auduboni za osobny gatunek, ale zalicza doń trzy podgatunki: auduboni, nigrifrons i goldmani[6][a].

Morfologia

Długość ciała 12,5–15 cm. Ptak ten ma niebieskoszary wierzch ciała, z czarnymi kreskami; ciemię, kuper i ramiona żółte, skrajne sterówki białe; na czarnej masce widoczna biała brew oraz obrączka oczna; gardło białe; górna część piersi czarna; boki ciała w czarne kreski. Upierzenie zimowe samca i samicy podobne, lecz bardziej szare. Samica, samiec w upierzeniu zimowym i młode brązowe.

Zasięg, środowisko

Iglaste oraz mieszane lasy północnej i zachodniej części Ameryki Północnej. Zimują w środkowej i południowej części Ameryki Północnej, w tym w Ameryce Środkowej. Na tropikalnych zimowiskach przebywają w namorzynach, ciernistych zaroślach, lasach sosnowo-dębowo-jodłowych i zacienionych plantacjach kawy[7]. Izolowane, osiadłe populacje, reprezentujące osobne podgatunki, w zachodnim Meksyku i Gwatemali[2].

Status

IUCN dzieli ten takson na dwa gatunki i oba z nich zalicza do kategorii najmniejszej troski (LC, Least Concern)[3][6]. Organizacja Partners in Flight szacuje całkowitą liczebność populacji na 130 milionów dorosłych osobników[7]. Trend liczebności populacji generalnie jest stabilny, choć w latach 1966–2015 odnotowano niewielki spadek liczebności[7].

Uwagi

  1. Stwierdzono na podstawie zamieszczonych na stronach IUCN mapek zasięgu występowania.

Przypisy

  1. Setophaga coronata, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c d Yellow-rumped Warbler (Dendroica coronata). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2013-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-10)]. (ang.).
  3. a b Setophaga coronata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. a b Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Parulidae Wetmore, Friedmann, Lincoln, Miller,AH, Peters,JL, van Rossem, Van Tyne & Zimmer,JT, 1947 (1831) - lasówki - New World wood warblers (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-22].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): New World warblers, mitrospingid tanagers. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-22]. (ang.).
  6. a b BirdLife International, Setophaga auduboni, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2021-01-22] (ang.).
  7. a b c Yellow-rumped Warbler Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-01-22]. (ang.).

Bibliografia

  • Wiesław Dudziński, Marek Keller, Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Multico, 2000. ISBN 83-7073-059-0.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Setophaga coronata map.svg
Autor: Cephas, Licencja: CC BY-SA 4.0
Range map of Myrtle Warbler.
 
Nonbreeding
 
Breeding
 
Migration
Dendroica coronata auduboni.jpg
Autor: www.naturespicsonline.com, Licencja: Copyrighted free use
Audubon's Warbler (Setophaga auduboni, syn. Dendroica coronata auduboni), Cabin Lake Viewing Blinds, Deschutes National Forest, Near Fort Rock, Oregon
Setophaga coronata MP.jpg
Autor: Cephas, Licencja: CC BY-SA 3.0
Myrtle Warbler (Dendroica coronata coronata), male, breeding plumage, Léon-Provancher marsh, Québec, Canada.