Lasy Janowskie
.JPG)
Lasy Janowskie ( również Lasy Janowskie i Lipskie[1]) – wielki obszar leśny położony w północnej części Kotliny Sandomierskiej, na pograniczu województw: lubelskiego i podkarpackiego. Stanowi zachodnią część kompleksu leśnego Puszczy Solskiej.
Lasy Janowskie rozciągają się od okolic Borowa nad Wisłą do okolic Biłgoraja, gdzie graniczą z właściwą Puszczą Solską. Położone na Równinie Biłgorajskiej, ciągną się szerokim pasem, równoległym do Doliny Sanu na południu i Wzniesień Urzędowskich na północy. Największymi miastami regionu są Biłgoraj i Janów Lubelski.
W Lasach Janowskich przeważają bory sosnowe i lasy mieszane. Gleby stanowią głównie piaski tworzące śródlądowe wydmy oraz gleby bielicowe i iły. Liczna zwierzyna – łowiska. Miejsce lubiane przez miłośników grzybobrania.
Historia
W okresie II wojny światowej teren walk między niemieckimi oddziałami wojska i policji a oddziałami partyzanckimi Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich i Armii Ludowej oraz partyzantki radzieckiej. Niemieckie akcje przeciwpartyzanckie prowadzone były w ramach operacji o kryptonimie: Sturmwind I (11–15 czerwca 1944) i Sturmwind II[2] (16–25 czerwca 1944). Po II wojnie miejsce walk żołnierzy wyklętych – m.in. oddziału NZW pod komendą Adama Kusza („Garbatego”) z siłami UB i KBW.
W 1984 utworzono Park Krajobrazowy Lasy Janowskie, a w 1994 – Leśny Kompleks Promocyjny Lasy Janowskie.
Ostoja ptaków
Od 2010 BirdLife International uznaje Lasy Janowskie za ostoję ptaków IBA pod nazwą Janów forests. Na uznaniu obszaru za ostoję zaważyło występowanie czterech gatunków: głuszca (Tetrao urogallus), bociana czarnego (Ciconia nigra), bączka (Ixobrychus minutus) oraz lelka zwyczajnego (Caprimulgus europaeus). Występuje tam m.in. podgorzałka zwyczajna (Aythya nyroca; 2–3 pary wg danych z ok. 2009 i derkacz zwyczajny (Crex crex))[3]. Prócz wspomnianych gatunków w lasach gnieździ się również lerka (Lullula arborea), dzięcioł czarny (Dryocopus martius), świergotek drzewny (Anthus trivialis), bielik zwyczajny (Haliaeetus albicilla) orlik krzykliwy (Clanga pomarina) i kania czarna (Milvus migrans). Na stawach w okolicach Momotów (Momoty Górne i Momoty Dolne) swoje kolonie mają śmieszki (Chroicocephalus ridibundus). Łatwo można również spotkać żurawia (Grus grus), zaś we wrześniu i na początku października można w rezerwacie spotkać migrującego rybołowa (Pandion haliaetus)[4].
Atrakcje turystyczne
W Szklarni znajduje się hodowla koników biłgorajskich. Na terenie ostoi znajdują się szlaki rowerowe. Ponadto na terenie kompleksu leśnego znajduje się Rezerwat przyrody Imielty Ług, który z kolei jest częścią Parku Krajobrazowego Lasy Janowskie. W Gielni znajduje się stanowisko modrzewia polskiego (Larix polonica)[4]. Atrakcją off-roadową jest Trakt Janowski[5].
Przypisy
- ↑ Janowskie i Lipskie, Lasy, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-07-21].
- ↑ Mała encyklopedia wojskowa 1971 ↓, s. 574, t.1.
- ↑ PL109 Janów forests. BirdlLife Data Zone. [dostęp 2015-09-27].
- ↑ a b Antoni Marczewski, Michał Maniakowski: Ptasie Ostoje. Warszawa: Carta Blanca. Grupa Wydawnicza PWN, 2010, s. 273–275. ISBN 978-83-61444-29-9.
- ↑ Jakub Piechota, Trakt Janowski między Zagumniem a Andrzejówką, Lasy Janowskie i okolice, 29 kwietnia 2020 [dostęp 2022-11-05] (pol.).
Bibliografia
- Praca zbiorowa: Mała encyklopedia wojskowa. Warszawa: MON, 1971.
|
Media użyte na tej stronie
Autor:
| This file was created and uploaded by User:Szater Ten plik został stworzony i dodany przez Wikipedystę:Szater | ||
| Szater | ||
 Wikimedia Commons  Polska Wikipedia
| ||
Porytowe Wzgórze - miejsce jednej z największych bitew partyzanckich okresu II wojny światowej. Był to finał niemieckiej akcji pacyfikacyjnej Sturmwind I (Wicher I), która rozegrała się w dniach 9-14 czerwca 1944 r. Do akcji przeciw partyzantom skierowano siły liczące ok. 30 tysięcy bardzo dobrze wyszkolonych żołnierzy (w tym 3 dywizje Wehrmachtu i samoloty 4 Floty Powietrznej). Zgrupowanie partyzanckie liczyło ok. 3000 ludzi. Wśród nich było 100 żołnierzy z AK i BCh, 700 z AL i 1900 partyzantów radzieckich. Po zaciętych walkach partyzanci wycofali się nocą z 14/15 czerwca w dalsze rejony Puszczy Solskiej. Zgrupowanie zachowało przy tym pełną zdolność bojową. Po wojnie na Porytowym Wzgórzu utworzono cmentarz partyzancki, odsłonięto także pomnik dłuta Bronisława Chromego. Przedstawia on 5 biegnących partyzantów, pomiędzy którymi wybucha granat. Obok krzyż i głaz pamięci żołnierzy AK i BCh.