Latarnia (architektura)

Barokowy hełm z latarnią na wieży kościoła śś. Piotra i Pawła w Bożkowie
Latarnia na kopule doświetlająca wnętrze w kościele św. Ludwika Króla Francji w Rzymie

Latarnia – cylinder umieszczony na górnym pierścieniu kopuły lub na dachu, z otworami doświetlającymi wnętrze[1][2][3]. Budowana zwykle na planie koła lub wieloboku foremnego. Latarnia zazwyczaj przykrywana była hełmem, a jej ściany często zdobione były spływami wolutowymi, pilastrami, kolumienkami lub hermami[1][2].

W średniowieczu na skrzyżowaniu naw i transeptu budowano doświetlające wieże-latarnie[2]. W renesansie i baroku często stosowane jako zwieńczenie kopuł. W Polsce ze znanych kopuł z latarnią należy wymienić przykrycie kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu.

Latarnią nazywana jest także nadbudówka z oknami nad dachem doświetlająca pomieszczenie pod nim (np. klatkę schodową)[1][2].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c Sztuka świata. Słownik terminów L-Ż. tom 18. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 16. ISBN 978-83-213-4727-1.
  2. a b c d Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 227–228. ISBN 83-01-12365-6.
  3. Witold Szolginia: Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich. Architektura i Budownictwo. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1975, s. 191.

Media użyte na tej stronie

Cupola San Luigi dei Francesi.jpg
Dome of the church San Luigi dei Francesi (late 16th century) in Rome.
2014 Bożków, kościół śś. Piotra i Pawła 22.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Bożków, kościół par. pw. śś. Piotra i Pawła, XVII, 1708