Latarnia Morska Gąski

Latarnia Morska Gąski
Ilustracja
Latarnia Morska Gąski
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Miejscowość

Gąski

Wysokość wieży

49,80 m

Wysokość światła

51,10 m n.p.m.

Zasięg światła

23,50 Mm

Charakterystyka światła

Przerywane grupowe
Okres: 15,00 s
Światło: 2,50 s
Przerwa: 1,20 s
Światło: 2,50 s
Przerwa: 1,20 s
Światło: 6,40 s
Przerwa: 1,20 s

Data budowy

1878

Administrator

Urząd Morski w Szczecinie

Położenie na mapie gminy Mielno
Mapa konturowa gminy Mielno, blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Latarnia Morska Gąski”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Latarnia Morska Gąski”
Położenie na mapie powiatu koszalińskiego
Mapa konturowa powiatu koszalińskiego, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Latarnia Morska Gąski”
Ziemia54°14′34″N 15°52′22″E/54,242778 15,872778
Latarnia Morska Gąski

Latarnia Morska Gąskilatarnia morska na Wybrzeżu Słowińskim, nad Morzem Bałtyckim, położona w woj. zachodniopomorskim, powiecie koszalińskim, gminie Mielno, we wsi Gąski[1].

Latarnia znajduje się pomiędzy Latarnią Morską w Kołobrzegu (około 22 km na zachód) a Latarnią Morską w Darłowie (około 40 km na wschód).

Informacje ogólne

Latarnia jest administrowana przez Urząd Morski w Szczecinie (przed 1 kwietnia 2020 roku przez Urząd Morski w Słupsku) i jest udostępniona do zwiedzania.

Latarnia Gąski jest uznawana za miejsce graniczne Zatoki Pomorskiej. Obszar morski na wschód od latarni należy do właściwego Basenu Bornholmskiego (Niecki Wschodniobornholmskiej), a na zachód do Zatoki Pomorskiej.

Zespół latarni morskiej, obejmujący latarnię, dom latarników, stodołę, budynek inwentarski, ogrodzenie oraz mur zostały wpisane do rejestru zabytków[2].

Znajduje się tu jedna z 11 stacji brzegowych na polskim wybrzeżu systemu AIS-PL projektu HELCOM, który umożliwia automatyczne monitorowanie ruchu statków w strefie przybrzeżnej. Antena stacji w Gąskach ma wysokość 50 m[3].

Dane techniczne

  • Wysokość wieży: 49,80 m
  • Wysokość światła: 51,10 m n.p.m.
  • Zasięg nominalny światła: 23,50 Mm (43,522 km)
  • Charakterystyka światła: Przerywane grupowe[4]
    • Okres: 15,0 s
    • Przerwa: 1,2 s
    • Światło: 2,5 s
    • Przerwa: 1,2 s
    • Światło: 2,5 s
    • Przerwa: 1,2 s
    • Światło: 6,4 s

Wyposażona w AIS[4] MMSI 2614500[5]

Historia

Latarnię zbudowano w latach 1876–1878[6]. Warty uwagi jest fakt, że materiały do jej budowy dowożono statkami i wyładowywano na specjalnie postawionym pomoście. Jest przykładem typowej trójczłonowej konstrukcji, której podstawą jest ośmiokąt o średnicy 11,3 metra, na nim opiera się okrągła wieża o grubych na 3,3 metra licowanych obustronnie ścianach. Pod kopułą w latarni umieszczono pierwotnie naftowy aparat Fresnela, który dawał białe światło naftowe o zasięgu 18 Mm. Latarnię obsługiwało dwóch latarników, którzy mieszkali w budynku położonym na południe od wieży[7]. Według dokumentacji z roku 1927 w laternie zainstalowana została optyka zasilana energią elektryczną i urządzenie przesłonowe, regulowane mechanizmem zegarowym z wahadłem dla utrzymania charakterystyki światła. Ponownie uruchomiono ją po II wojnie światowej, w 1948 roku. Obecnie w laternie umieszczona jest soczewka pierścieniowo-bębnowa z 1500 W żarówką.

Turystyka

Kompleks zabudowań latarni stanowi rzadko spotykaną całość o wysokich walorach historyczno-architektonicznych. Na terenie kompleksu umiejscowiły się punkty gastronomiczne, sprzedaży pamiątek oraz w niedalekiej odległości parking samochodowy, co przyczyniło się do określenia jej, jako „przyjazną dla turystów” i godną odwiedzin[7].

W pobliżu latarni znajduje się węzeł znakowanych szlaków turystycznych:

Szlaki piesze:

Szlaki rowerowe:

PL EuroVelo 10.svg EV10 Szlak Wokół Bałtyku

  • Szlak start.svg szlak rowerowy niebieski Szlak Rowerowy Pałacowy

W filatelistyce

Latarnia została przedstawiona na polskim znaczku pocztowym o numerze katalogowym 4092, wydanym przez Pocztę Polską w obiegu od 29 maja 2006 roku[8].

Zdjęcia

Przypisy

  1. Latarnia Morska Gąski. [w:] Polskie latarnie morskie [on-line]. [dostęp 2021-04-07].
  2. Zachodniopomorski rejestr KOBiDZ, nr rej. A-363 z 14.08.2008
  3. Marek Dziewicki, Marcin Waraksa: Status AIS – PL. Urząd Morski w Gdyni.
  4. a b Pub. 116 List of lights radio aids and fog signals Baltic Sea with Kattegat, Belts and Sound and Gulf of Bothnia. Springfield, VA: NATIONAL GEOSPATIAL-INTELLIGENCE AGENCY, 2013, s. 93. [dostęp 2013-07-08]. (ang.).
  5. Latarnia morska Gąski w marinetraffic.com. [dostęp 2013-07-05]. Cytat: 2610800 (pol.).
  6. Marian Czerner: Latarnie polskiego wybrzeża. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1986, s. 128-130. ISBN 83-210-0602-7.
  7. a b Renata Baczyńska, Polskie latarnie morskie i ich związek z gospodarką turystyczną, Bydgoszcz 2010, s. 38-41 [dostęp 2021-04-03].
  8. Latarnie morskie :: Katalog Znaków Pocztowych, www.kzp.pl [dostęp 2022-06-11] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

West Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
POL Szlak czerwony.svg
Czerwony szlak turystyczny.
Latarnia morska Gąski widziana od strony wjazdu do miejscowości.jpg
Autor: Tomasz Lerczak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zdjęcie wykonane podczas wyprawy wzdłuż polskiego wybrzeża w lipcu 2018. Wyprawa dofinansowana przez Stowarzyszenie Wikimedia Polska oraz Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku.
Latarnia morska Gąski.mp3
Autor: Borys Kozielski, Licencja: CC BY 4.0
Podkast dla Wikipedii nagrywany podczas wyprawy wzdłuż polskiego wybrzeża w lipcu 2018. Wyprawa dofinansowana przez Stowarzyszenie Wikimedia Polska oraz Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku.

Blog wyprawy: http://otworzsie.org.pl/blog/category/nieodplatna-dzialalnosc-statutowa/projekty/podkasty-dla-wikipedii/latarnie-morskie-w-polsce/

Więcej o podkastach dla Wikipedii: https://pl.wikiradio.org/wiki/Podkasty_dla_Wikipedii
Szlak rowerowy niebieski.svg
Niebieski szlak rowerowy
Lighthouse icon centered.svg
Symbol latarnii do legendy mapy
PL EuroVelo 10.svg
Polskie oznakowanie rowerowych szlaków EuroVelo.
Gąski, latarnia morska (Aw58).JPG
Autor: Aw58, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Gąski, latarnia morska, 1876-1878
Widok z okna wewnątrz Latarni Morskiej Gąski.jpg
Autor: Niko2002, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zdjęcie przedstawia widok z okna wewnątrz Latarni Morskiej Gąski. Zostało wykonane 30 lipca 2015r. o godz. 17:38:45.
Latarnia Morska Gąski.webm
Autor: Artur Strzelczyk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Światło latarni morskiej w Gąskach
Gąski, latarnia morska (Aw58) DSC08862.JPG
Autor: Aw58, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Gąski, latarnia morska, 1876-1878
Powiat koszaliński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu koszalińskiego, Polska
Mielno (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Mielno, Polska
Latarnia morska świnoujście po zachodzie słońca.jpg
Autor: Tomasz Lerczak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zdjęcie wykonane podczas wyprawy wzdłuż polskiego wybrzeża w lipcu 2018. Wyprawa dofinansowana przez Stowarzyszenie Wikimedia Polska oraz Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku