Lawina piroklastyczna
Lawina piroklastyczna, potok piroklastyczny, spływ piroklastyczny – częste zjawisko towarzyszące erupcjom wulkanicznym, mieszanina gorących gazów wulkanicznych i materiału piroklastycznego (popiołów i okruchów skalnych), które przemieszczają się z dużą prędkością (do 150 km/h) w dół stoków wulkanu. Temperatura gazów może osiągać nawet 700–1000 °C, stąd też używane jest inne określenie chmura gorejąca (fr. nuée ardente). Objętość większości lawin piroklastycznych waha się od 1 do 10 km³, a ich zasięg do kilku kilometrów od krateru.
Ze względu na prędkość i wysokie temperatury lawiny piroklastyczne przynoszą ogromne zniszczenia na trasie spływu[1]. W warstwie powierzchniowej przemieszczają się większe okruchy skalne, które niszczą wszystko na swojej drodze. Wyżej znajduje się gorąca chmura popiołów i gazów, które przemieszczają się szybciej (do 300 km/h) i stanowią równie śmiertelne zagrożenie. Najbardziej znana lawina piroklastyczna miała miejsce 8 maja 1902, kiedy wybuchł wulkan Montagne Pelée na Martynice. Spływająca chmura gazów i popiołów zniszczyła wówczas 30-tysięczne miasto Saint-Pierre. Wówczas to pojawiło się określenie chmura gorejąca, które weszło później na stałe do słownika wulkanologów.
Jedna z największych lawin piroklastycznych zeszła 18 maja 1980 roku podczas wybuchu Mount St. Helens.
W 1991 roku w Japonii lawina piroklastyczna zabiła parę doświadczonych wulkanologów – Katię i Maurice'a Krafftów oraz 41 innych osób.
Lawina piroklastyczna, powstała w wybuchu Wezuwiusza 24 sierpnia 79 roku, zniszczyła miasta Pompeje, Herkulanum, Stabie i Oplontis.
Przypisy
Media użyte na tej stronie
Pyroclastic flows at Mayon Volcano, Philippines, 1984.
Pyroclastic flows descend the south-eastern flank of Mayon Volcano, Philippines. Maximum height of the eruption column was 15 km above sea level, and volcanic ash fell within about 50 km toward the west. There were no casualties from the 1984 eruption because more than 73,000 people evacuated the danger zones as recommended by scientists of the Philippine Institute of Volcanology and Seismology.
Building remnant in Francisco Leon destroyed by pyroclastic surges and flows during eruption of El Chichon volcano in Mexico 1982. Reinforcement rods in concrete bend in direction of flow.