Leśnictwo (królewszczyzna)

Leśnictwo – rodzaj królewszczyzny występujący wyłącznie na Podlasiu w XVI i XVII wieku. Obejmowało kompleksy leśne i znajdujące się w nich wsie. W drugiej połowie XVI w. było ich 4: bielskie, goniądzkie, knyszyńskie i tykocińskie. W XVII w. pozostały tylko leśnictwa bielskie i knyszyńskie. Oba kompleksy dóbr zamieszkiwała specyficzna ludność: osocznicy, bartnicy, pasiecznicy, strzelcy i strażnicy puszczy.

  • Leśnictwo bielskie – w 1673 r. składało się z dwudziestu wsi i folwarku zajmujących 556 włók ziemi. Zamieszkiwało je 1357 poddanych stanu plebejskiego. Dzierżawcą leśnictwa była starościna bielska Elżbieta Kazanowska.[1] Siedziba leśniczego mieściła się w folwarku Lady - stąd nazwa kompleksu leśnego Puszcza Lacka (Ladzka)[2].
  • Leśnictwo goniądzkie – w 1576 r. nie posiadło osad, a leśniczym był Florian Łobeski. W latach trzydziestych XVII w. obejmowało jedną wieś, w której mieszkało kilku chłopów. Leśniczym był wówczas Jan Szorc. W końcu lat sześćdziesiątych XVII w. leśniczym goniądzkim został Jakub Talipski.
  • Leśnictwo knyszyńskie – w 1673 r. obejmowało 4 wsie i folwark Borsukówka; zajmowało ok. 31 włóki ziemi oraz lasy knyszyńskie. Zamieszkiwało je 210 poddanych. Dzierżawcą był starosta rajgrodzki Jan Berk, który 24.01.1652 r. scedował tę funkcję na swojego syna Władysława Franciszka.[3]
  • Leśnictwo tykocińskie – w latach trzydziestych XVII w. obejmowało 2 wsie, a leśniczym był marszałek litewski Krzysztof Wiesiołowski.

Przypisy

  1. ↑ [1] Karol de Perthées , Mappa Szczegulna Woiewodztwa Podlaskiego, 1795: W 1795 roku leśnictwo bielskie liczy 40 wsi zgrupowanych w tzw. kluczach: ladzkim, trzewickim i mochackim.
  2. ↑ Historia lasów bielskich, bielsk.bialystok.lasy.gov.pl [dostęp 2022-04-07] (pol.).
  3. ↑ [2] Karol de Perthées , Mappa Szczegulna Woiewodztwa Podlaskiego, 1795: W 1795 roku leśnictwo knyszyńskie powiększyło się do 16 wsi

Bibliografia