Lednica Górna
| Artykuł | 49°58′24″N 20°4′36″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 49°58'N, 20°5'E |
| - błąd | 2328 m |
| Odległość | 931 m |
| wieś | |
 Widok na wieś z jednego ze wzgórz | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) | 1658[1] |
| Strefa numeracyjna | 12 |
| Kod pocztowy | 32-020[2] |
| Tablice rejestracyjne | KWI |
| SIMC | 0341037 |
Położenie na mapie gminy Wieliczka _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Wieliczka") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wielickiego  | |
 49°58′24″N 20°04′36″E/49,973333 20,076667 | |
| Strona internetowa | |
Lednica Górna – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Wieliczka.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
Etymologia nazwy
Nazwa wywodzi się od prasłowiańskiego *ledьnica, tzn. jama na lód[3].
Inna teoria wywodzi toponim „Lednica” od nazwy pospolitej „lędo” oznaczającej (w różnych rejonach i w różnych wiekach): pole uprawne, pole po zebraniu plonów, ugór.
Części wsi
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0341043 | Budzyń | część wsi |
| 0341050 | Kocowa | część wsi |
| 0341066 | Łysa Góra | część wsi |
| 0341072 | Świdówka | część wsi |
Historia
Wieś Lednica została po raz pierwszy wzmiankowana w 1361. W latach 1381 do 1389 była sukcesywnie po kawałku nabywana przez miasto Wieliczkę. W latach 1459 i 1463 po raz pierwszy wzmiankowano dwie osobne Lednice: Lednicza Inferior (prawdopodobnie Dolna, później też Minor/Parva, tj. Mała Lednica) i Maior Lesznicza (Górna, też Magna, Superior)[6].
Według „Słownika geograficznego Królestwa Polskiego” w 1884 roku Lednica Górna była wsią położoną na wzgórzu, należącą do powiatu wielickiego i parafii rzymskokatolickiej w Wieliczce[7].
Urodził się tu Władysław Dudek – inżynier, profesor Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, podczas II wojny światowej żołnierz Armii Krajowej.
Tradycje
W Wielkim Tygodniu, w nocy z czwartku na piątek obchodzone są zberezy. W tym czasie okoliczni chłopcy robią sąsiadom psikusy, np. malują smołą okna w domach, w których znajdują się panny na wydaniu.
W Poniedziałek Wielkanocny obchodzony jest dawny zwyczaj ludowy, charakterystyczny dla Lednicy – Siuda Baba. Związana jest z nią legenda o tutejszej dawnej świątyni związanej z religią Słowian, która stała nad jednym z kilku źródeł potoku Leda znajdujących się we wsi. Z tego źródła wypływa tzw. święta woda[8].
W Lednicy Górnej działa Stowarzyszenie Wspierające Rozwój Wsi Lednica Górna „Ledniczanie”, które pomaga młodzieży w podtrzymywaniu lokalnych tradycji. Z inicjatywy Stowarzyszenia postać Siudej Baby wraz z Cyganem zaczęła funkcjonować jako symbol promujący kulturę i tradycję wsi[9].
Źródełko Ledy
Czarny Cygan i Siuda Baba podczas obchodów w 2015 r.
Zobacz też
- Lednica Dolna, Lednica Niemiecka, Mierzączka
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 641 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski, t. VI, L-Ma. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 2013, s. 41. ISBN 978-83-64007-04-0.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu
- ↑ Lednica Górna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 121.
- ↑ Siuda Baba - Wrota Małopolski. [dostęp 2014-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-24)].
- ↑ Stowarzyszenie mieszkańców. [w:] Lednica Górna: internetowy portal mieszkańców [on-line]. [dostęp 2015-06-28].
| Miasta | |
|---|---|
| Wsie | |
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY-SA 3.0
Źródełko Ledy w Lednicy Górnej koło Wieliczki.
Autor: Agnieszka Kwiecień, Nova, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Siuda Baba, zwyczaj ludowy obchodzony w Poniedziałek Wielkanocny, 6 kwietnia 2015 r., Lednica Górna, Polska. Czarny Cygan i Siuda Baba, czekają na wezwanie Krakowiaków śpiewających gospodarzom przyśpiewkę.
Autor: Agnieszka Kwiecień, Nova, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Lednica Górna, Polska.
