Legenda miejska

Czarna wołga (GAZ-21 Wołga)

Legenda miejska (ang. urban legend) – pozornie prawdopodobna informacja rozpowszechniana w mediach, internecie lub w kręgach towarzyskich, która budzi wielkie emocje u odbiorców.

Legenda miejska elektryzuje słuchaczy i prowokuje ich do komentarzy oraz dalszego jej przekazywania, dotyczy bowiem sytuacji mogących się przytrafić każdemu lub znanych osób. Era Internetu i szybkiej wymiany informacji znacznie przyspieszyła obieg tego rodzaju plotek, obecnych od dawna w grupach społecznych. Legendy miejskie często są przekształceniem wcześniejszych opowieści ludowych – na przykład opowieść o czarnej wołdze (którą rzekomo porywano ludzi, zwłaszcza dzieci, w epoce PRL) czy o pedofilach (lub narkomanach) zabierających małe dzieci z centrów handlowych, przetwarza wcześniejszą plotkę o Żydach porywających dzieci po to, by wyssać lub wytoczyć z nich krew i użyć do rytualnej macy.

Legenda miejska w ujęciu memetyki

Z punktu widzenia memetyki legenda miejska jest przykładem replikującego się memu. Mem lub mempleks legendy miejskiej jest przekazywany kolejnym osobom. Ponieważ tego typu opowieści są niesamowite, ich memy rozchodzą się lawinowo. W czasie rozprzestrzeniania się miejskiej legendy powstaje wiele jej zmutowanych form – historyjka powszednieje i traci wiarygodność, a społeczność uodparnia się na wirusa danej opowieści. Niektóre legendy miejskie w swych zmutowanych formach pojawiają się w danym społeczeństwie cyklicznie, niejednokrotnie wywołując panikę.

Cechy typowej legendy miejskiej

  • anonimowy autor lub źródło informacji (czasami jednak miejskie legendy przedostają się do mediów)[1]
  • opisywane wydarzenie wydaje się bardzo prawdopodobne[1]
  • historia jest w jakiś sposób niesamowita i niepokojąca[1]
  • opowieść dotyczy spraw trudnych do zlekceważenia (pożywienia, bezpieczeństwa, znanych osób)[1]
  • niekiedy wskazanie grupy osób, którym zależy na ukryciu „prawdy”[1]

Przykłady

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d e Filip Graliński: Legendy miejskie. [dostęp 2015-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-06)].
  2. a b Konrad Godlewski: Czarna wołga i inne legendy miejskie. Gazeta.pl, 6 stycznia 2004. [dostęp 2008-09-24].
  3. From Gere to Eternity. snopes.com, 11 listopada 2001. [dostęp 2008-09-24]. (ang.).
  4. Killer in the Backseat. snopes.com, 6 października 2006. [dostęp 2008-09-24]. (ang.).
  5. Kilroy Was Here. snopes.com, 18 lutego 2008. [dostęp 2008-09-24]. (ang.).
  6. The Legends of „Kilroy Was Here”. (ang.).
  7. The Vanishing Hitchhiker. snopes.com, 16 stycznia 2007. [dostęp 2008-09-24]. (ang.).
  8. https://igimag.pl/2019/07/najciekawsze-miejskie-legendy/

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

GAZ-21 Volga (AP4M1909) (7208882988).jpg
Autor: Alexandru Panoiu from Bucharest, Romania, Licencja: CC BY 2.0
A sprightly GAZ-21 Volga, bearing the perfume of a bygone age. (Period car show at the Băneasa Shopping City in Bucharest.)