Legion Łotewski SS
 (c) Bundesarchiv, Bild 183-J16133 / CC-BY-SA 3.0 Legion łotewski przemaszerowuje przez Rygę w czasie Dnia Niepodległości Łotwy w 1943 roku | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | styczeń 1943 |
| Rozformowanie | 1945 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | Karl Pfeffer-Wildenbruch |
| Ostatni | Carl Friedrich von Pückler-Burghauss |
| Działania zbrojne | |
| II wojna światowa | |
Legion Łotewski SS (niem. Lettische SS-Freiwilligen-Legion, łot. Latviešu leģions) – formacja kolaboracyjna, będąca oddziałem Waffen-SS, złożonym wyłącznie z Łotyszy, uformowana w 1943 i podporządkowana 6 Korpusowi SS a następnie XXXXIII Korpusowi Armijnemu, 16 Armii i Grupie Armii Północ.
Historia
Legion Łotewski został założony w 1943 z rozkazu Naczelnego Wodza III Rzeszy – Adolfa Hitlera oraz kreatora legionu – Reichsführera-SS Heinricha Himmlera. Po założeniu, legion miał być jednostką ochotniczą, lecz po miesiącu ze względu na okupację niemiecką Łotwy, stał się oddziałem przymusowym, mającym na celu zaopatrywanie jednostek wojsk lądowych. Mimo iż oddział był jednostką przymusową, wielu Łotyszy dołączało do niego ze względu na niechęć do Związku Radzieckiego, który okupował tereny Łotwy w latach 1940-1941.
W listopadzie 1943 legion został przerzucony w okolice Ostrowa i Nowosokolników w obwodzie pskowskim, lecz ze względu na odwrót armii niemieckiej w styczniu 1944, oddział cofnięto do Bielebiełki w obwodzie nowogrodzkim. W lutym 1944 jednostka została rozłożona na liniach wokół rzek Sorota i Wielikaja, gdzie brała udział w walkach obronnych.
W kwietniu 1944 legion przeniesiono w okolice Bardowa-Kudewer, ok. 50 km od miasta Opoczka. W czerwcu 1944 oddział został tam zaatakowany przez wojska radzieckie, gdzie utrzymywał pozycję do 10 lipca 1944 roku. 17 lipca zaczął powoli cofać się w okolice granicy łotewsko-radzieckiej. W sierpniu 1944 legion przeniesiono do Prus, gdzie oddział zreorganizowano i dołączono nowych rekrutów. 9 maja 1945 większość jego żołnierzy poddała się wojskom radzieckim. Ci spośród legionistów, którzy uniknęli niewoli, dołączyli do "Leśnych Braci", którzy walczyli jako partyzantka z oddziałami radzieckimi przez ok. 10 lat po zakończeniu II wojny światowej.
Dzień Legionu Łotewskiego
Dla upamiętnienia tego legionu, każdego roku 16 marca, obchodzony jest Dzień Legionu Łotewskiego. W 1998 rząd Łotwy ustanowił ten dzień świętem narodowym. Od tego czasu pojawiają się kontrowersje co do tego dnia, dotyczące m.in.: powołania legionu i propagowania idei narodowo-socjalistycznych na Łotwie. W 2000 rząd Łotwy zniósł status święta narodowego i ustanowił ten dzień dniem pamięci.
Skład
Zobacz też
- Legion Estoński SS
- Łotewski Legion Luftwaffe
Bibliografia
- Valdis O. Lumans (2006). "Latvia in World War II. World War II—The Global, Human, and Ethical Dimension 11". New York: Fordham University Press. ISBN 978-0-8232-2627-6.
Linki zewnętrzne
- Strona na temat legionu w języku łotewskim. vip.latnet.lv. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-26)].
- Historia legionu. am.gov.lv. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-05-31)].
- Notka na Lettia.lv
- Axis101.com
Media użyte na tej stronie
.svg)
(c) Bundesarchiv, Bild 183-J16133 / CC-BY-SA 3.0
Anlässlich der 25. Wiederkehr des lettischen Nationalfeiertages [18.11.43] fand ein Standortappell der Einheiten der lettischen Freiwilligen-SS-Legion statt.
UBz. die Formationen der Legion auf dem Wege zum Appellplatz.
Bei Abdruck nennen: Scherl Bilderdienst, 2.12.43 [Herausgabedatum]
532-43