Leitmotiv

Leitmotiv; lejtmotyw[1], motyw powracający (wym. uproszczona: lajtmotiw; niem. Leitmotiv – motyw przewodni) – termin zastosowany po raz pierwszy przez Richarda Wagnera[2] dla określenia przewijającego się w utworze muzycznym i istotnego dla jego treści motywu. Później stosowany także w odniesieniu do dzieł literackich i filmowych.

Leitmotiv nie musi stanowić motywu głównego utworu, często jest tylko luźno z nim związany lub współistnieje z innymi równorzędnymi lub mniej znaczącymi leitmotiwami.

W literaturze można wyróżnić:

  • leitmotiwy treściowe – m.in. powtarzające się sceny i sytuacje;
  • leitmotiwy rytmiczne – powtarzające się schematy konstrukcyjne dzieła (np. refren);
  • leitmotiwy stylistyczne – związane z powracaniem jakiejś formy wypowiedzi.


Przypisy

  1. leitmotiv. sjp.pwn.pl. [dostęp 2022-09-12]. (pol.).
  2. Tomasz Miłkowski: Szkolny słownik teatralny, s. 85. Warszawa 2000, Oficyna Wydawnicza "Delta W-Z", ISBN 83-7175-040-4

Media użyte na tej stronie

Pl-leitmotiv.ogg
Autor: Abraham, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wymowa "leitmotiv" (głos męski).