Lej kondensacyjny
.jpg)
tuba (tub) (łac. tuba – trąba, rura do pompy, pol. lej kondensacyjny, ang. funnel cloud[a]) – kolumna lub lej, wyrastający z podstawy chmury, o charakterystycznym kształcie odwróconego stożka. Zjawisko to wskazuje na istnienie mniej lub bardziej silnego wiru[1].
Opis
Tworzy się na skutek różnicy ciśnień między powietrzem wewnątrz i na zewnątrz wiru. Na skutek niższego ciśnienia powietrze wznoszące się wewnątrz leja kondensacyjnego ochładza się szybciej wraz ze wzrostem wysokości, niż wznoszące się powietrze o wyższym ciśnieniu, znajdujące się dalej od środka wiru. Przy założeniu, że wznoszące się powietrze ma taką samą wilgotność w całej objętości, powietrze bliżej środka leja osiąga punkt rosy na mniejszej wysokości niż powietrze znajdujące się dalej. Dalsze wznoszenie powietrza doprowadza do kondensacji i powstania widocznej chmury. Ponieważ ciśnienie jest najniższe w osi wiru, im dalej od tej linii, tym wyżej znajduje się punkt rosy wznoszącego powietrza – stąd bierze się charakterystyczny kształt leja.
Lej kondensacyjny sięgający powierzchni ziemi nazywany jest tornadem lub trąbą powietrzną (albo trąbą wodną, jeśli występuje nad akwenem). Wszystkie rodzaje tornad powstają w wyniku rozwoju leja kondensacyjnego[2].
Tuba może występować z chmurami Cumulonimbus, rzadziej Cumulus[1].
Zobacz też
Uwagi
- ↑ Określenie funnel cloud odnosi się do lejów kondensacyjnych nie sięgających powierzchni gruntu. Leje sięgające powierzchni ziemi są nazywane tornadami, również w języku angielskim.
Przypisy
- ↑ a b Tuba. [w:] International Cloud Atlas [on-line]. World Meteorological Organization. [dostęp 2021-05-13]. (ang.).
- ↑ Supplementary features and accessory clouds. [w:] International Cloud Atlas [on-line]. World Meteorological Organization. [dostęp 2021-05-13]. (ang.).
Bibliografia
- Międzynarodowy Atlas Chmur, Państwowy Instytut Hydrologiczno-meteorologiczny, 1956
| Rodzaje | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Gatunki | |||||||||
| Odmiany | |||||||||
| |||||||||
Media użyte na tej stronie
Autor: Gmina Głubczyce, Licencja: CC BY-SA 4.0
Leje kondensacyjne podczas burzy 23 maja 2021 r. nad Głubczycami
Autor: Dwindrim (dyskusja · edycje), Licencja: CC BY-SA 1.0
This sky has "nice day" written all over it. The cumulus humilis indicates very little convection in the lower atmosphere, and the fact that it is well-formed indicates light winds at low levels. There is no cloud aloft, and thus no moisture or stable conditions or both. The cumulus congestus on the horizon suggests showers may be possible three or four hours from now, at the earliest, but chances are good it will remain a pleasant day through until the evening. The azure blue is typical of Alberta's clear, dust/haze/pollution-free skies.