Lekcjonarz

Otwarty lekcjonarz

Lekcjonarz – księga liturgiczna używana w Kościele katolickim. Zawiera czytania biblijne na poszczególne dni roku liturgicznego.

Historia

Lekcjonarz jako osobną księgę liturgiczną wprowadzono po Soborze Watykańskim II. Przedtem czytania umieszczone były razem z innymi tekstami liturgicznymi w Mszale.

Pierwsze wydanie lekcjonarzy mszalnych w języku polskim ukazało się w 1972 r. 22 października 2015 w sprzedaży pojawiło się drugie wydanie[1].

Wydanie pierwsze przeznacza do czytania w niedziele 164 fragmenty zawierające ogółem 5,7% tekstu Starego Testamentu oraz 388 fragmentów zawierających 41,3% tekstu Nowego Testamentu. Lekcjonarz niedzielny nie zawiera cytatów z 13 ksiąg Starego (włącznie z księgami deuterokanonicznymi) oraz 3 ksiąg Nowego Testamentu[2].

Lekcjonarz jako zbiór tekstów biblijnych funkcjonuje także w Kościele ewangelicko-augsburskim, czytania odbywają się w cyklu sześcioletnim.

Podział

Tomy

I wydanie

Lekcjonarz dzieli się na tomy:

  • Tom I – teksty przewidziane na adwent i okres Narodzenia Pańskiego
  • Tom II – teksty na Wielki Post i okres Wielkanocny
  • Tom III – teksty na Okres zwykły od 1 do 11 tygodnia
  • Tom IV – teksty na Okres zwykły od 12 do 23 tygodnia
  • Tom V – teksty na Okres zwykły od 24 do 34 tygodnia
  • Tom VI – teksty własne i wspólne o świętych (uroczystości, święta i wspomnienia: Najświętszej Maryi Panny i świętych – Apostołów, męczenników, pasterzy, Doktorów Kościoła, dziewic); msze na poświęcenie kościoła.
  • Tom VII – teksty na msze obrzędowe (przy udzielaniu sakramentów), w różnych potrzebach, wotywne;
  • Tom VIII– teksty na msze za zmarłych (pogrzebowe), jest to tak zwany lekcjonarz żałobny
  • Lekcjonarz maryjny – dodatkowy tom lekcjonarza mszalnego do Zbioru Mszy św. o Najświętszej Maryi Pannie

II wydanie[1]

  • Tomy I-VI – tak samo, jak w I wydaniu
  • Tom VII – teksty na msze obrzędowe
  • Tom VIII – teksty na msze w różnych potrzebach i wotywne
  • Tom IX – teksty na msze pogrzebowe i za zmarłych

Cykle

Czytania w lekcjonarzu są podzielone na cykle:

  • Czytania niedzielne – cykl trzyletni (A-B-C)
  • Czytania na dni powszednie – cykl dwuletni (I-II)
Czytania w dni powszednie Okresu Zwykłego

Obowiązuje cykl dwuletni, który pozwala określić rok liturgiczny w ten sposób:

  • I – jeśli rok jest nieparzysty (np. 2017)
  • II – jeśli rok jest parzysty (np. 2016)
Czytania w niedziele, niektóre uroczystości i święta

Obowiązuje cykl trzyletni – A, B, C – litera określa rok liturgiczny, rozpoczynający się w I Niedzielę Adwentu. Rok A jest wtedy, gdy reszta z dzielenia numeru roku przez 3 wynosi 1, rok B, gdy wynosi 2, a rok C, gdy wynosi 0.

Na przykład w roku liturgicznym 2021-2022 obowiązują czytania według cyklu B.

Czytania w ramach poszczególnych cykli: A, B i C, zdeterminowane są przez Ewangelię, z której wybrane fragmenty przeważają w niedziele danego roku liturgicznego. W roku A przeważają fragmenty z Ewangelii Mateusza, w roku B – z Ewangelii Marka, zaś w roku C – z Ewangelii Łukasza.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Informacje dotyczące drugiego wydania Lekcjonarza mszalnego. [dostęp 2015-11-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-17)].
  2. Henryk Sławiński, Znaczenie lekcjonarza mszalnego w kaznodziejstwie, „Studia Włocławskie”, 6, 2003, s. 392.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Emblem of the Papacy SE.svg
Emblem of the Papacy: Triple Tiara and Keys
St. Nikolaus Germete Ambo mit aufgeschlagenem Lektionar Lesejahr C.jpg
Autor: User:MF-Warburg, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ambo in St. Nicholas church in Germete (Germany), with the opened German-language Sunday lectionary for year C. Opened at the 23rd/24th Sunday in Ordinary time.