Lekkie Podwozie Gąsienicowe
 LPG w wersji wozu dowodzenia (WD) | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ pojazdu | |
| Trakcja | gąsienicowa |
| Załoga | 2+ |
| Historia | |
| Prototypy | 2009 |
| Produkcja | od 2010 |
| Dane techniczne | |
| Silnik | 6-cylindrowy silnik wysokoprężny MTU 6V199 TE20 o mocy 260 kW |
| Transmisja | automatyczna, ZF LSG-1000 |
| Pancerz | poziom I STANAG 4569 |
| Długość | 7,37 m |
| Szerokość | 2,87 m |
| Prześwit | 0,4 m |
| Osiągi | |
| Prędkość | 60 km/h |
| Zasięg | 500 km |
| Pokonywanie przeszkód | |
| Brody (głęb.) | 1,2 m |
| Rowy (szer.) | 2,0 m |
| Kąt podjazdu | 60% |
| Przechył boczny | 30% |
| Dane operacyjne | |
| Wyposażenie | |
| pokładowy zestaw urządzeń łączności wewnętrznej FONET | |
| Użytkownicy | |
| Polska, Ukraina | |
Lekkie Podwozie Gąsienicowe (LPG), również: Uniwersalny Nośnik Gąsienicowy – polski lekki transporter opancerzony i podwozie systemów uzbrojenia opracowane przez Centrum Produkcji Wojskowej HSW.
Historia
Pojazd został skonstruowany w odpowiedzi na potrzebę wozu dowodzenia dla Dywizjonowego Modułu Ogniowego Regina samobieżnych armatohaubic Krab. Początkowo w 2004 roku wóz dowodzenia systemu kierowania ogniem Azalia zabudowano na kołowym transporterze Ryś, który jednak nie został przyjęty w szerszym zakresie na uzbrojenie Wojska Polskiego[1]. W 2008 roku Wojska Lądowe zdecydowały wykorzystać na potrzeby wozów dowodzenia przebudowane podwozia wycofywanych haubic samobieżnych 2S1 Goździk z rodziny transporterów MT-LB, produkowanych wcześniej przez Hutę Stalowa Wola (HSW) na licencji radzieckiej[1]. Głęboka przebudowa pojazdów została opracowana przez Centrum Produkcji Wojskowej HSW we współpracy z niemiecką firmą FFG (Flensburger Fahrzugbau GmbH), która opracowała nowoczesny zespół napędowy G4 typu powerpack (silnik ze skrzynią biegów i osprzętem), hydrostatyczny układ przeniesienia napędu i stanowisko kierowcy[1]. W ten sposób powstał pojazd nazwany przez producenta Lekkie Podwozie Gąsienicowe (LPG), określany też od pierwszego zastosowania jako WD/WDSz[1]. Wykorzystano w nim między innymi układ jezdny i elementy dolnej i przedniej płyty haubicy 2S1, a wyższa przednia płyta i nadbudówka zostały wykonane na nowo w HSW z blach pancernych grubości 10 mm[1]. Do wytworzenia jednego LPG potrzebne były elementy dwóch podwozi 2S1[1].
Pierwszy prototyp LPG został ukończony w 2009 roku i zaprezentowany na salonie MSPO we wrześniu tego roku[1]. W kolejnym roku zamontowano na nim wyposażenie wersji dowódczo-sztabowej, z którym pomyślnie ukończył badania typu w 2011 roku[1]. Pierwsze trzy wozy dowodzenia (prototyp WDSz i dwa WD) zostały przekazane armii 30 listopada 2012 roku, w składzie pierwszego modułu dywizjonowego haubic Krab[1]. Do 2017 roku 11 Mazurski Pułk Artylerii otrzymał etatowe 11 pojazdów (2 WDSz dowódcy i szefa sztabu dywizjonu i 9 WD dowódców baterii i plutonów ogniowych)[1]. Do 2024 roku mają być dostarczone dalsze 44 pojazdy, w tym 4 WDSz[1]. Do końca 2021 roku dostarczono ogółem 37 pojazdów[2].
Kilka pojazdów przekazano Siłom Zbrojnym Ukrainy wraz z haubicami Krab podczas inwazji Rosji wiosną 2022 roku[3].
W 2019 roku zaprezentowano dla moździerza samobieżnego M120G demonstrator pojazdu z zawieszeniem hydropneumatycznym firmy Horstman[4]. Dalszy rozwój zakłada zastosowanie ulepszonego układu jezdnego z sześcioma kołami nośnymi w miejsce siedmiu i trzema kołami podtrzymującymi na każdej z burt i rezygnację z elementów podwozia 2S1 na rzecz nowo wykonanych[4]. Pozwoli to na zwiększenie masy pojazdu z 18 do 21 ton, a przy tym zmniejszenie pracochłonności wykonania[4].
Opis
Konstrukcja pojazdu opiera się na podwoziu produkowanych w HSW licencyjnych haubic samobieżnych 2S1 Goździk[1]. Podwozie posiada 7 par kół jezdnych.
Największą różnicą, w stosunku do protoplasty, poza wyglądem kadłuba, jest zastosowany system napędowy. Napęd stanowi chłodzony cieczą, 6-cylindrowy silnik wysokoprężny MTU 6V199 TE20 o mocy 260 kW[5] i maksymalnym momencie obrotowym 1730 Nm[6]. Jednostka napędowa sprzężona jest z automatyczną przekładnią LSG-1000[6] marki ZF Friedrichshafen AG.
Identycznie jak w MT-LB, zespół napędowy w postaci power-packa[7], umieszczony jest z przodu pojazdu, co poprawia bezpieczeństwo załogi oraz usprawnia serwisowanie. Pokrewny z MT-LB jest natomiast gąsienicowy układ bieżny oraz zawieszenie, tj. przednie koła napędowe i siedem kół nośnych po każdej stronie. Zawieszenie indywidualne na wałkach skrętnych. Pomimo stosunkowo niewielkiej masy (16-17 t.)[6] pojazd nie posiada zdolności pływania[7]. Podwozie posiada możliwość zainstalowania systemu wieżowego, osadzonego w tylnej części kadłuba.
Wersje
Artyleryjski Wóz Dowodzenia WD – wóz dowódczy na podwoziu gąsienicowym[5]. Artyleryjskie wozy dowodzenia przeznaczone są do realizacji przedsięwzięć w zakresie przygotowania i kierowania ogniem, rozwijania punktów dowodzenia, pozyskiwania i opracowywania danych o warunkach strzelania oraz informacji rozpoznawczych, niezbędnych do rażenia obiektów przeciwnika. Wozy te zapewniają samodzielne działanie plutonów ogniowych w systemie dowodzenia i kierowania ogniem. W przypadku zniszczenia Wozu dowodzenia dowódcy kompanii wsparcia, Wozy dowodzenia dowódców plutonów ogniowych przejmują jego zadania[8]. Wóz wyposażony jest w:
- informatyczno-elektroniczny system kierowania ogniem Topaz[8],
- uzbrojenie pokładowe w postaci karabinu maszynowego 7,62 UKM-2000 zamontowanego na obrotnicy (zapas 2000 nabojów)[1],
- przyrządy obserwacyjne do prowadzenia obserwacji w dzień i w nocy dla dwóch członków załogi, w tym dowódcy[8],
- urządzenie filtrowentylacyjne oraz system obrony przed bronią ABC[8],
- system samoobrony Obra-3C SSP-1C z 12 wyrzutniami granatów kalibru 81 mm[1],
- system przeciwpożarowy w przedziale silnikowym i układ tłumienia wybuchu w przedziale załogowym[8],
- środki łączności wewnętrznej i zewnętrznej oraz wyposażenie teleinformatyczne wraz z odbiornikiem GPS[8].
Pojazd wchodzi w skład Dywizjonowego Modułu Ogniowego (DMO) Regina dla armatohaubic AHS Krab[9]. Kadłub pojazdu zapewnia ochronę balistyczną na poziomie I wg STANAG 4569[8].
Wóz Dowódczo-sztabowy WDSz – wóz dowódczo-sztabowy. Wozy dowódczo-sztabowe i dowódcze przeznaczone są do zapewnienia miejsc pracy dowódcy dywizjonu, szefowi sztabu, dowódcy baterii i dowódcy plutonu ogniowego oraz współpracujących z nimi osób funkcyjnych, wspomagania informatycznego procesów planistyczno-decyzyjnych w systemie dowodzenia i kierowania ogniem dywizjonu, oraz utrzymywania łączności[10]. Wóz wyposażony jest w:
- pokładowy zespół agregatu prądotwórczego[10],
- urządzenie filtrowentylacyjno-klimatyzacyjne[10],
- system samoobrony pojazdu Obra-3 SSP-1[10],
- system przeciwpożarowy i tłumienia wybuchu KIDDE-DEUGRA[10],
- uzbrojenie pokładowe w postaci karabinu UKM-2000 zamontowanego na obrotnicy[10],
- dwa ogrzewacze Air Top EVO 5500[10],
- pokładowy zestaw urządzeń łączności wewnętrznej FONET oraz łączność zewnętrzna[10],
- wyposażenie teleinformatyczne wraz z odbiornikiem GPS[10],
- informatyczno-elektroniczny system kierowania ogniem Topaz[10].
Pojazd wchodzi w skład Dywizjonowego Modułu Ogniowego (DMO) Regina dla armatohaubic AHS Krab[9]. Kadłub pojazdu zapewnia ochronę balistyczną na poziomie I wg STANAG 4569[8].
SMG 120/M120G Rak – nośnik gąsienicowy automatycznie ładowanego moździerza kalibru 120 mm. Nośnik ten pozwala na pokonywanie wzniesień o nachyleniu do 60% i przechyle bocznym wynoszącym 30%. Możliwe jest także pokonywanie przeszkód pionowych o wysokości do 0,4 metra, rowów o szerokości 2 metrów oraz brodzenia do głębokości 1,5 metra. Opancerzenie zapewnia odporność balistyczną zgodną z poziomem I wg STANAG 4569[11].
Prototyp został wykonany w 2012 roku i ukończył badania kwalifikacyjne w 2015 roku, a w kwietniu 2021 roku został przekazany do eksploatacji w Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia w Toruniu[12]. Dalsze moździerze Rak na podwoziu gąsienicowym do tej pory nie były zamawiane (stan na 2021 rok), natomiast zamawiano moździerze na podwoziu kołowym[12].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Kiński 2021 ↓, s. 13-14.
- ↑ Tomasz Dmitruk. Modernizacja Wojsk Lądowych 2021-2035. „Nowa Technika Wojskowa”. 9/2022, s. 17, wrzesień 2022. Magnum-X. ISSN 1230-1655.
- ↑ Maksim Panasovskyi: Ukrainian Armed Forces for the first time showed how command and staff vehicles for AHS KRAB artillery systems work. gagadget.com, 28 lipca 2022. [dostęp 2022-09-17]. (ang.).
- ↑ a b c Kiński 2021 ↓, s. 17-18.
- ↑ a b KT, Armatohaubica kalibru 155 mm Krab, defence24.pl, 9 grudnia 2012 [dostęp 2014-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-24] (pol.).
- ↑ a b c HSW, Wozy dowódczo-sztabowe (WDSz) i dowódcze (WD), Huta Stalowa Wola S.A. [dostęp 2014-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-24] (pol.).
- ↑ a b e-RAPORT MSPO 1/2009 – Stalowowolskie nowości MSPO, Altair, 31 sierpnia 2009 [dostęp 2014-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-24] (pol.).
- ↑ a b c d e f g h Artyleryjski wóz dowodzenia AWD na podwoziu gąsienicowym.
- ↑ a b Pierwszy moduł Regina, www.milmag.pl [dostęp 2021-01-21] (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j Wóz dowódczo-sztabowy / dowódczy na podwoziu gąsienicowym [dostęp 2021-01-21] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-03].
- ↑ Moździerze samobieżne 120 mm (HSW).
- ↑ a b Kiński 2021 ↓, s. 16.
Bibliografia
- Andrzej Kiński. Zmodyfikowane podwozie gąsienicowe do moździerza Rak i wozów dowodzenia - nowa propozycja Huty Stalowa Wola. „Wojsko i Technika”. Nr 5/2021, maj 2021. Warszawa. ISSN 2450-1301.
Linki zewnętrzne
- Dane techniczne moździerza SMG 120 mm Rak w serwisie producenta. hsw.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)].
- Wozy dowódczo-sztabowe (WDSz) i dowódcze (WD) w serwisie producenta
Media użyte na tej stronie
Autor: Ministerstwo Obrony Narodowej, Licencja: Attribution
Pojazd towarzyszący projektu Regina. Święto Wojsk Rakietowych i Artylerii, 30 listopada 2012