Lembruk

Lembruk

wieś
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	mrągowski
Gmina	Mrągowo
Liczba ludności (2006)	230
Strefa numeracyjna	89
Kod pocztowy	11-700[1]
Tablice rejestracyjne	NMR
SIMC	0483168
Położenie na mapie gminy wiejskiej Mrągowo Lembruk
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Lembruk
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Lembruk
Położenie na mapie powiatu mrągowskiego Lembruk
53°57′27″N 21°14′46″E/53,957500 21,246111

Lembruk (dawniej Lembruki, niem. Langenbrück) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wieś mazurska położona pomiędzy Pilcem a Kiersztanowem przy drodze do Mrągowa.

Historia

Wieś czynszowa powstała w 1371 r., kiedy to wielki mistrz Winrych von Kniprode nadał 10 włók sołeckich na prawie chełmińskim Klawkowi Garnmeisterowi z Elbląga w okolicy zwanej Ruskayn. Zasadźca zobowiązany był do jednej służby zbrojnej. W rejestrze czynszowym z 1437 r. wymienia się pięć dóbr służebnych w Lembruku. Wieś została zniszczona w czasie wojny trzynastoletniej (1454-1466) i wojny polsko-krzyżackiej z lat 1519-1521. Opuszczone tereny zasiedlano ponownie w XVI wieku. Kolejne nadanie ziemi dotyczyło Stanisława Piotrowskiego, który otrzymał 11 pustych włók od księcia Albrechta, zakupionych w 1532 r. od Jana von der Gablenza (starosta sześcieński). Powstał folwark oraz wieś. W 1591 r. wieś należała do Macieja Kosaka, który sprzedał ją Walentemu Bortackiemu, co w 1621 r. poświadczyli siostrzeńcy Kosaka, Bartłomiej i Urban Zusichowie, spadkobiercy majątku w Pilcu.

W 1651 r. Lembruk miał 40 włók i mieszkało tu 18 gospodarzy. Przed 1740 we wsi powstała szkoła. W 1785 r. we wsi było 31 domów. W dokumentach z 1818 r. wymieniany jest nauczyciel Jan Serowy, który uczył w lembruckiej szkole (po polsku) 28 dzieci. W 1822 r. Lembruk był wsią chełmińską po uwłaszczeniu i liczył 195 mieszkańców. W 1838 r. były tu 43 domy i 325 mieszkańców. W 1849 r. we wsi były 44 budynki mieszkalne z 329 mieszkańcami. W 1853 roku, ze skupu gruntów chłopskich, należących do gruntów Lembruka, utworzono majątek dworski Pawłowięta (Paulinenhof).

W 1928 r. wieś i wybudowanie zamieszkiwało 319 osób. W 1938 r. we wsi szkoła była dwuklasowa i uczyło się w niej 46 dzieci. W 1939 r. we wsi mieszkało 278 osób i było 60 gospodarstw domowych, w tym 12 rolniczych, z których trzy miały wielkość w granicach 0,5-5 ha, dwa w granicach 5-10 ha, pięć w granicach 20-100 ha i ponad 100 ha.

W czasie drugiej wojny światowej w Lembruku był duża baza stacji radarowych pierwszej kategorii wykrywania, obsługująca Wilczy Szaniec. Miała kryptonim Rozgwiazda a przebywało w niej ponad 200 osób obsługi. Znajdował się tam prawdopodobnie ciężki radar typu Fu MG-65 o zasięgu 70 km^[2].

Bibliografia

• Mrągowo. Z dziejów miasta i powiatu. Pojezierze, Olsztyn, 1975, 488 str.
• Lembruk. sp4kie.ketrzyn.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Lembruk, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 136 .