Lennart Meri

Lennart Meri

Lennart Meri (1998)
Data i miejsce urodzenia	29 marca 1929 Tallinn
Data i miejsce śmierci	14 marca 2006 Tallinn
Prezydent Estonii
Okres	od 6 października 1992 do 8 października 2001
Następca	Arnold Rüütel
Odznaczenia

Lennart Georg Meri (ur. 29 marca 1929 w Tallinnie, zm. 14 marca 2006 tamże) – estoński pisarz i polityk. Od 1990 do 1992 minister spraw wewnętrznych, w latach 1992–2001 prezydent Estonii, pierwszy po odzyskaniu przez ten kraj niepodległości.

Życiorys

Jego ojciec był dyplomatą. Ze względu na jego pracę Lennart Meri większość dzieciństwa spędził poza granicami kraju, uczęszczając do szkół m.in. w Paryżu. Oprócz ojczystego języka estońskiego biegle władał również fińskim, francuskim, niemieckim, angielskim i rosyjskim. Jego kuzynem był Arnold Meri.

W 1941, po aneksji krajów bałtyckich przez ZSRR, wraz z rodziną został deportowany na Syberię. Pracował tam jako drwal. Na zesłaniu zainteresował się językami uralskimi. Po kilku latach powrócił do Estońskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. W 1953 ukończył studia historyczne na Uniwersytecie w Tartu. Z powodów politycznych nie mógł podjąć pracy jako historyk, dlatego znalazł zatrudnienie jako dramaturg teatralny. Później był producentem audycji radiowych w estońskim przemyśle nadawczym.

Pod koniec lat 50. opublikował pierwszą ze swoich książek podróżniczych, które z czasem przyniosły mu rozpoznawalność ZSRR i za granicą. Za jego najbardziej znaną pracę literacką uchodzi Hõbevalge, poświęcona historii Estonii i basenu Morza Bałtyckiego. W 1963 został członkiem Związku Pisarzy Estońskiej SRR. W latach 70. został honorowym członkiem Towarzystwa Literatury Fińskiej. W tym czasie umożliwiono mu wyjazd z kraju, stał się wówczas jednym z najważniejszych rzeczników praw Estończyków. Pod koniec lat 80. założył Instytut Estoński, mający promować wymianę kulturalną i młodzieży między Estonią a państwami zachodnimi.

W 1988 był jednym z liderów tzw. śpiewającej rewolucji, kierowanego przez intelektualistów obywatelskiego zrywu na rzecz niepodległości Estonii. Po przeprowadzeniu w 1990 wolnych wyborów został ministrem spraw zagranicznych. W 1992 został ambasadorem w Finlandii. 6 października tegoż roku objął urząd prezydenta Estonii. W głosowaniu pokonał wtedy m.in. swojego przyszłego następcę Arnolda Rüütela. 20 września 1996 wybrano go na drugą pięcioletnią kadencję, którą zakończył 8 października 2001.

Odznaczenia

• Order Słonia (1994, Dania)
• Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Krzyża Ziemi Maryjnej (1995, Estonia)
• Krzyż Wielki Orderu Białej Róży (1995, Finlandia)
• Łańcuch Orderu Orła Azteków (1995, Meksyk)
• Królewski Order Serafinów (1995, Szwecja)
• Krzyż Wielki Orderu Trzech Gwiazd (1996, Łotwa)
• Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki (1997, Węgry)
• Wielki Krzyż Orderu Witolda Wielkiego (1997, Litwa)
• Kawaler Krzyża Wielkiego Udekorowany Wielką Wstęgą Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (1997^[1], Włochy)
• Krzyż Wielki Orderu Świętego Olafa (1998, Norwegia)
• Order Orła Białego (1998^[2], Polska)
• Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (1999, Grecja)
• Krzyż Wielki Legii Honorowej (2001, Francja)
• Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Zasługi RFN (2000, Niemcy)
• Order Herbu Państwowego I klasy (2006, Estonia)
• Łańcuch Orderu Herbu Państwowego (2008, Estonia, pośmiertnie)
• Doctor honoris causa Uniwersytetu Helsińskiego (1986)

Przypisy

Bibliografia

• Lennart Meri, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2016-10-04]  (ang.).
• Lennart Meri. president.ee. [dostęp 2016-10-04]. (ang.).
• Eesti Vabariigi presidendi Lennart Meri elulugu. vpk.ee. [dostęp 2016-10-04]. (est.).
• Lennart Meri 1929:2006. riik.ee. [dostęp 2016-10-04]. (est.).lipca 2010].