Leon Andrzejewski

Leon Andrzejewski

Leon Ajzef

pułkownik UB
Data i miejsce urodzenia	25 grudnia 1910 Sawin
Data i miejsce śmierci	18 stycznia 1978 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	1944–1957
Formacja	LWP
Stanowiska	kierownik ochrony PKWN dyrektor Gabinetu Ministra Bezpieczeństwa Publicznego zast. komendanta Centrum Wyszkolenia MBP w Legionowie p.o. dyrektora Departamentu IV MBP
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Późniejsza praca	pełnomocnik rządu ds. energii jądrowej
Odznaczenia

Leon Andrzejewski właściwie Leon Ajzef vel Lajb Wolf Ajzen (ur. 25 grudnia 1910 w Sawinie, zm. 18 stycznia 1978 w Warszawie) – działacz komunistyczny, uczestnik II wojny światowej, funkcjonariusz aparatu bezpieczeństwa PRL.

Życiorys

Urodzony w kupieckiej rodzinie pochodzenia żydowskiego. Syn Bencjona (Stefana) i Geni (Jadwigi)^[1]. Ukończył trzy klasy gimnazjum w Łodzi. Był członkiem Komunistycznej Partii Polski (od 1928), Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.

W latach 1929–1933 i 1934–1939 przebywał w więzieniu za przekonania^[2]. W czasie agresji III Rzeszy na Polskę służył w cywilnej obronie Warszawy^[2]. Następnie przebywał na terenach okupowanych przez ZSRR. We Lwowie działał w MOPR. Od połowy 1940 był kierownikiem wydziału w fabryce mydła, a w 1941 został przewodniczącym Komitetu Obwodowego Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Olejarsko-Mydlarskiego. Od sierpnia 1941 do maja 1942 służył w batalionie budowlanym (strojbatalionie), następnie był dyrektorem fabryki zapałek. Od maja 1943 oficer polityczny 1 DP im.Tadeusza Kościuszki^[1]. Szef Wydziału Polityczno-Wychowawczego w Centralnej Szkole Podchorążych w Riazaniu. Był wykładowcą na kursie NKWD w Kujbyszewie. Od 22 sierpnia 1944 był kierownikiem ochrony PKWN. Od 12 października 1944 do 19 czerwca 1946 był zastępcą kierownika Wydziału Personalnego Resortu Bezpieczeństwa Publicznego, jednocześnie dowódcą Szkoły Oficerskiej Urzędu Bezpieczeństwa.

W latach 1946–1948 pełnił funkcję dyrektora Gabinetu Ministra Bezpieczeństwa Publicznego, w okresie 1948–1949 zastępcy komendanta Centrum Wyszkolenia Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (MBP) w Legionowie, 1949–1953 wicedyrektora Departamentu IV MBP. Razem z Józefem Czaplickim nadzorował operację Cezary, która doprowadziła do zniszczenia podziemia antykomunistycznego^[3].

W latach 1953-1954 p.o. dyrektora Departamentu III MBP. Następnie, do 1955 był jego wicedyrektorem. Od 1955 do 1956 pełnił taką funkcję w Departamencie IV Komitetu ds. Bezpieczeństwa Publicznego, a w latach 1956–57 w Departamencie I Komitetu ds. BP. 30 stycznia 1957 został odwołany z funkcji. W MSW pracował do 1960. W 1962 objął funkcję Pełnomocnika Rządu ds. Wykorzystania Energii Jądrowej.

W związku małżeńskim z pisarką Krystyną Żywulską^[1] został ojcem Tadeusza.

Pochowany na Cmentarzu Komunalnym Północnym na Wólce Węglowej (kwatera E-IV-2-3-4)^[4].

Odznaczenia

• Order Sztandaru Pracy II klasy
• Order "Krzyż Grunwaldu" III klasy^[5].

Przypisy

Bibliografia

• Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego t. 1, suplement, Warszawa 1985.
• Piotr Lipiński: Kroków siedem do końca. Ubecka operacja, która zniszczyła podziemie. Wyd. 1. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2020. ISBN 978-83-8191-089-7.

Linki zewnętrzne

• IPN: Jan Żaryn Aparat bezpieczeństwa (...) 1944 – 1956
• „Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza, tom I, 1944-1956”. ipn.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-04)]. ISBN 83-89078-94-5
• BIP IPN: Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. Dostęp 2013-06-09