Leon Bukojemski
 w stopniu majora | |
 generał brygady | |
| Data i miejsce urodzenia | 27 sierpnia 1895 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | 22 Pułk Artylerii Polowej |
| Stanowiska | dowódca dywizjonu |
| Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
     _3r_BAR.svg){kind=small}  | |
Leon Bukojemski, Leon Bukojemski-Nałęcz[1] (ur. 27 sierpnia 1895 w Mrukowej[2], zm. 6 maja 1978 w Warszawie) – polski oficer, podpułkownik Wojska Polskiego (zdegradowany 1942), generał brygady ludowego Wojska Polskiego.
Życiorys
W 1913 r. po ukończeniu gimnazjum studiował na Wydziale Lądowym Politechniki Lwowskiej[2]. W 1915 roku eksternistycznie zdał maturę w Wyższej Szkole Realnej w Krakowie[3]. 1 sierpnia 1914 r. wstąpił do I Brygady Legionów Polskich[2]. W 1 pułku artylerii był starszym ogniomistrzem[2]. Od 17 października 1917 r. służył w 24 pułku artylerii lekkiej armii austriackiej w stopniu podporucznika, a od 11 października 1918 r. był dowódcą baterii w 27 pułku piechoty[2]. Od 10 lutego do 1 maja 1919 r. przebywał we Francji w armii gen. Józefa Hallera[2].
W latach 1923–1925 pełnił służbę w 22 pułku artylerii polowej w Rzeszowie[4][5]. W grudniu 1925 r. został przeniesiony do 2 dywizjonu artylerii konnej w Dubnie[6]. 18 lutego 1928 r. awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku i 15. lokatą w korpusie oficerów artylerii[7]. W tym samym roku był dowódcą III dywizjonu 2 pułku artylerii polowej Legionów w Kielcach[8][9]. 11 kwietnia 1933 roku został przeniesiony do 12 pułku artylerii lekkiej w Złoczowie na stanowisko kwatermistrza[10]. W 1936 r. awansował na podpułkownika w korpusie oficerów artylerii.
W czasie kampanii wrześniowej służył jako oficer sztabowy Armii „Łódź” i dowódca artylerii grupy operacyjnej gen. Kazimierza Sawickiego. W październiku aresztowany przez NKWD. Był osadzony w obozie jenieckim NKWD w Griazowcu[11][12]. Następnie skierowany do tzw. willi rozkoszy, gdzie NKWD prowadziła z wybranymi oficerami rozmowy na temat utworzenia polskiej dywizji na terenie ZSRR z pominięciem Rządu RP w Londynie. Po ataku niemieckim na ZSRR i zawarciu układu Sikorski-Majski skierowany 1 września 1941[13] do Armii Polskiej dowodzonej przez gen. Władysława Andersa[14] jako dowódca artylerii 10 Dywizji Piechoty.
17 marca 1942 r. wezwano go do stawienia się przed sądem wojskowym w Jangi-Jul. Podstawą oskarżenia było oświadczenie jednego z oficerów, że podczas pobytu w obozie utrzymywał kontakty z władzami sowieckimi. Tam został aresztowany i po rozprawie, mimo braku dowodów winy, skazany na 15 lat więzienia i degradację za działanie na szkodę sojuszników Polski (a właściwie za przeciwstawianie się wyprowadzeniu armii do Iranu, oportunizm i łamanie dyscypliny wojskowej). Po rozprawie rewizyjnej zmniejszono mu karę do 14 miesięcy więzienia i 17 września 1942 r. osadzono w więzieniu w Taszkencie. W areszcie i w więzieniu ciężko chorował na malarię. 20 kwietnia 1943 r. w wyniku zerwania stosunków polsko-sowieckich zwolniony z więzienia i 28 kwietnia przybył do Moskwy.
Od maja 1943 r. służył w 1 Polskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Organizator i dowódca 1 pułku artylerii lekkiej, a następnie 1 Brygady Artylerii Armat[15]. 29 stycznia 1944 wydał w imieniu dowódcy Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR „Zarządzenie w sprawie uczczenia pamięci poległych oficerów zamordowanych w lesie katyńskim”, tym samym potwierdzając oficjalny stosunek władz ZSRR do kwestii zbrodni katyńskiej[16]. Od 30 kwietnia 1944 r. zastępca dowódcy artylerii 1 Armii WP[13]. W lutym 1945 r. został pierwszym dowódcą Lubelskiego Okręgu Wojskowego.
W czerwcu 1945 r. został przeniesiony do rezerwy.
Na emeryturze
Pracował na różnych stanowiskach w administracji państwowej. Aktywny działacz kombatancki w ramach Związku Bojowników o Wolność i Demokrację.
Zmarł 6 maja 1978 r. Pogrzeb gen. bryg. Leona Nałęcz-Bukojemskiego odbył się 12 maja na Cmentarzu Komunalnym (d. Wojskowym) na Powązkach w Warszawie (kwatera 4B-tuje-12)[17]. Ministerstwo Obrony Narodowej reprezentował wiceminister obrony narodowej, Główny Inspektor Obrony Terytorialnej gen. broni Tadeusz Tuczapski. Zmarłego pożegnał wiceminister do spraw kombatantów, sekretarz generalny Zarządu Głównego ZBoWiD Stanisław Kujda.
Awanse
- podporucznik artylerii Armii Austriackiej – 1917
- podpułkownik – 1938
- pułkownik – 1944
- generał brygady – 1944
Życie prywatne
Mieszkał w Warszawie. Był żonaty Romaną z domu Niewiarowską z (1897–1986). Małżeństwo miało syna i córkę[17][18].
Ordery i odznaczenia
- Order Sztandaru Pracy II klasy
- Krzyż Złoty Orderu Wojskowego Virtuti Militari
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4968[19]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Niepodległości (6 czerwca 1931)[20]
- Krzyż Walecznych (trzykrotnie – „za czyny męstwa i odwagi wykazane w bojach toczonych w latach 1918–1921”)
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[21]
Przypisy
- ↑ Stawecki 2010 ↓, s. 193.
- ↑ a b c d e f Leonard Skibiński: Brygada Artylerii Armat 1943-1945. s. 10.
- ↑ W Krakowie przy Studenckiej: Księga Pamiątkowa wydana z okazji Jubileuszu 130-lecia V Liceum Ogólnokształcacego im. A. Witkowskiego w Krakowie. 1871-2001. Grzegorz Małachowski (red.). Kraków: Oficyna Wydawnicza TEXT, 2001, s. 200. ISBN 83-88934-02-3.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 757, 820.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 678, 743.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 133 z 18 grudnia 1925 roku, s. 725.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 21 lutego 1928 roku, s. 48.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 376, 457.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 182, 670.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 84.
- ↑ Jerzy Turski: Lista jeńców z obozu w Griazowcu. W: Zdzisław Peszkowski: Wspomnienia jeńca z Kozielska. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1989, s. 67. ISBN 83-85015-66-3.
- ↑ Lista jeńców Kampanii Wrześniowej 1939, umieszczonych w obozie w Griazowcu. raportnowaka.pl. s. 10. [dostęp 2015-11-20].
- ↑ a b Leonard Skibiński: Brygada Artylerii Armat 1943-1945. s. 11.
- ↑ Władysław Anders, Bez Ostatniego rozdziału (1959), s. 58.
- ↑ Encyklopedia II wojny światowej, s. 90.
- ↑ Narodziny kłamstwa: berlingowcy w Katyniu, polska-zbrojna.pl [dostęp 2019-07-21].
- ↑ a b Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
- ↑ Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990, tom I: A–H, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2010, s. 212.
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 3423 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 43, s. 1722).
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Encyklopedia II wojny światowej. płk Witold Biegański (red.). Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Leonard Skibiński: 1 Brygada Artylerii Armat 1943–1945: Dzieje 1 Warszawskiej Brygady Artylerii Armat im. gen. Józefa Bema. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej, 1984, s. 10–11. ISBN 83-11-07085-7.
- Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990, tom I: A–H, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2010.
- Piotr Stawecki: Generałowie polscy. Zarys portretu zbiorowego 1776–1945. Wyd. 1. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, BELLONA SA, 2010. ISBN 978-83-7545-177-1.
Media użyte na tej stronie
.png)
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.
It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.
After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek legionowy
Leon Bukojemski (1895-1978) - Lientnant-Colonel of the Polish Army. Here in the rank of Major.