Leon Kaczmarek
Data i miejsce urodzenia | 12 marca 1911 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 26 października 1996 |
profesor nauk humanistycznych | |
Specjalność: toponimia i logopedia | |
Alma Mater | Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu |
Doktorat | 1952 |
Profesura | 1966 |
nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie |
Odznaczenia | |
|
Leon Kaczmarek (ur. 12 marca 1911 w Wanne, zm. 26 października 1996[1] w Lublinie) – polski profesor[2], toponimista i logopeda, ojciec polskiej logopedii, współtwórca Polskiego Towarzystwa Logopedycznego[3][4].
Życiorys
Rodzina mieszkała w Wanne w Niemczech, ale po 1918 przeprowadziła się do Jarocina. W tym mieście ukończył gimnazjum (1931), a potem pojechał do Poznania, gdzie studiował na Uniwersytecie Poznańskim filolologię polską pod kierunkiem m.in. profesorów Henryka Ułaszyna, Edwarda Klicha, Mikołaja Rudnickiego i Adama Tomaszewskiego. Do 1939 był asystentem na tej uczelni, a także pracował jako nauczyciel. W latach 1945–1946 był wicestarostą, a w latach 1946–1948 starostą jarocińskim. Podobną funkcję sprawował w Kole w latach 1948–1950. W 1950 powrócił do działalności naukowej na Uniwersytecie Poznańskim (był adiunktem w Katedrze Germanistyki, a potem kierownikiem Archiwum Fotograficznego). Doktoryzował się z językoznawstwa ogólnego i filologii germańskiej w 1952[3].
W 1954 przeprowadził się do Lublina i został kierownikiem Katedry Języka Polskiego na Uniwersytecie im. Marii Curie-Skłodowskiej. Od 1955 do 1959 był dziekanem Wydziału Humanistycznego, gdzie zorganizował Laboratorium Nauki Języka[3].
Od lat 60. XX wieku, a zwłaszcza od 1970, m.in. w związku z reorganizacjami nauki polskiej, zainteresował się logopedią, która stała się odtąd przewodnim motywem jego badań. Przez wiele lat pełnił funkcje konsultanta naukowego Instytutu Kształcenia Nauczycieli i Badań Oświatowych w Warszawie. Wykładał też na warszawskim Uniwersytecie. Od 1973 zasiadał w Radzie Naukowej Instytutu Filologii Polskiej UMCS, a od 1973 do 1975 instytutem tym kierował. Od 1960 do 1989 był redaktorem czasopisma naukowego Logopedia – Kultura Żywego Słowa. Do 1989 był prezesem Polskiego Towarzystwa Logopedycznego, które w 1963 współtworzył[3].
Wśród wypromowanych przez niego doktorów znalazł się Jerzy Bartmiński.
Dorobek
Opublikował około dwieście prac, w tym m.in.:
- Nazwy geograficzne powiatu jarocińskiego (1934, brązowy medal Uniwersytetu Poznańskiego),
- Kształtowanie się mowy dziecka (1953),
- Opieka nad wymową dziecka w Polsce (1960),
- Urzędowe nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych województwa lubelskiego (1961),
- Nazwy topograficzne Lubelszczyzny (1961),
- O przedmiocie i zadaniach logopedii (1962),
- Projekt pisowni fonetycznej specjalnej (1963),
- O przymiotnikach odmiejscowych na Lubelszczyźnie (1966),
- Jan Siestrzyński, syn ziemi zamojskiej, pionier fonetyki polskiej (1969),
- Mowa – jej kształtowanie, zaburzenia i korekcja (1969),
- Cybernetyczne podstawy kształtowania mowy u głuchych (1970),
- Cybernetyczne założenia kształtowania i rozwoju mowy (1970),
- Opieka szkoły nad dzieckiem z zaburzeniami mowy (1973),
- Korelacyjna klasyfikacja zaburzeń słownego i pisemnego porozumiewania się (1974, 1975),
- Program studiów logopedycznych (1975, 1981),
- Rewalidacja dzieci i młodzieży z zaburzeniami mowy (1977, 1980, 1988),
- Stan , rozwój i perspektywy logopedii w Polsce (1975, 1977),
- O polskiej logopedii (1982),
- Jan Baudouin de Courtenay – prekursor nowoczesnej logopedii (1983),
- O polskiej logopedii (1991),
- Model opieki logopedycznej w Polsce. Projekt (1991),
- Nasze dziecko uczy się mowy (1966, 1970, 1977, 1982, 1988)[3].
Członkostwo
Był członkiem m.in.: Polskiego Towarzystwa Logopedycznego, Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Lubelskiego Towarzystwa Naukowego, Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Zasiadał w komitetach redakcyjnych czasopism: „Glottodidactica”, „Lingua Posnaniensis”, „Zeitschrift fur Phonetik, „Sprachwissenschaft und Kommunikationsforschung”[3].
Odznaczenia
Odznaczony został m.in.:
- Złotym Krzyżem Zasługi (1946),
- Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1958),
- Odznaką 1000-lecia Państwa Polskiego (1966),
- Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1971),
- Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1973),
- Medalem 30-lecia Polski Ludowej (1974),
- Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1984),
- Złotą Odznaką Honorową Polskiego Związku Głuchych (1967),
- odznaką Za zasługi dla Lubelszczyzny (1969),
- Złotą Odznaką ZNP (1970),
- Odznaką Przyjaciela Dziecka (1973),
- Złotą Odznaką Zasłużonego Działacza TPD (1974),
- Medalem 40-lecia Polski Ludowej (1984)[5],
- Odznaką tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel PRL,
- medalem Za zasługi dla rozwoju Ziemi Jarocińskiej (1985)[3].
Bibliografia
- Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, str. 488
Przypisy
- ↑ Anna Sołtys-Chmielowicz, Pożegnanie profesora Leona Kaczmarka (1911–1996), "Audiofonologia", tom IX, 1996, s. 161–163.
- ↑ http://www.logopedia.umcs.lublin.pl/images/leon%20kaczmarek.pdf
- ↑ a b c d e f g Elżbieta Maria Minczakiewicz, Leon Kaczmarek. 1911-1996, UMCS, Lublin
- ↑ Polskie Towrazystwo Logopedyczne, Historia PTL
- ↑ Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, str. 488
Media użyte na tej stronie
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY-SA 3.0
Baretka odznaki tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej
Baretka: Medal 30-lecia Polski Ludowej
Baretka: Medal 40-lecia Polski Ludowej
Autor:
Kolekcja należy do muzeum: Muzeum użytkownika pieczarek
[na:] myvimu.com, Licencja: CC BY-SA 2.0Złota Odznaka ZNP
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY-SA 3.0
Baretka odznaki tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej
Baretka Odznaki 1000-lecia Państwa Polskiego
prof. dr hab. Leon Kaczmarek (1911-1996) logopeda