Leon Nencki

Leon Nencki
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 czerwca 1848
Boczki

Data i miejsce śmierci

22 maja 1904
Warszawa

Grób braci Leona i Marcelego Nenckich na Cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie

Leon Piotr Nencki (ur. 28 czerwca 1848 w Boczkach, zm. 22 maja 1904 w Warszawie) – polski lekarz, chemik, bakteriolog i propagator higieny społecznej, brat Marcelego Nenckiego.

Urodził się w Boczkach na Ziemi sieradzkiej, jako dziewiąte z kolei dziecko Wilhelma i Katarzyny Serwaczyńskiej. Ojciec, ewangelik reformowan z wykształcenia prawnik, był właścicielem Sikucina, Kobyli Miejskiej, Boczek i Bruss[1]. Leon Nencki uczył się w Rządowym Gimnazjum w Piotrkowie Trybunalskim (dzisiaj I Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim)[2], a następnie w Gimnazjum Filologicznym w Kaliszu[3], (dzisiaj I Liceum Ogólnokształcące im. Adama Asnyka w Kaliszu), gdzie w 1866 uzyskał maturę. Tego samego roku wstąpił na Wydział Lekarski Szkoły Głównej w Warszawie.

W 1872 wyjechał na dalsze studia na Uniwersytecie w Bernie[4], gdzie rok później złożył egzaminy lekarskie. W swojej pracy doktorskiej Ueber das Verhalten einiger aromatischer Verbinungen im Thierkőrper[5], której promotorem był Marceli Nencki, zajmował się węglowodorami aromatycznymi i ich zachowaniem się w organizmach żywych. Po otrzymaniu doktoratu, między 1874 a 1876, uzupełniał swe wykształcenie na uniwersytetach w Wiedniu, Paryżu i Londynie. Wrócił do |Warszawy w 1877, gdzie po nostryfikacji dyplomu podjął praktykę lekarską. W 1881 został mianowany kierownikiem pracowni chemiczno-bakteriologicznej w Szpitalu św. Ducha w Warszawie, a następnie ordynatorem oddziału chorób wewnętrznych tamże[6]. Interesował się polepszeniem warunków higieny szpitali i mieszkań. Przedstawiał na posiedzeniach czasopisma „Przegląd Techniczny” najnowocześniejsze przyrządy do dezynfekcji. Badał metody usprawniania przechowywania żywności. Był pionierem stosowania kriometrii, metody opartej na prawie Raoulta, którą używał do badania czystości mleka[7].

Należał do Koła Wydawców „Gazety Lekarskiej”. Był jednym z jej wydawców, obok Teodora Herynga, Franciszka Jawdyńskiego, Zygmunta Kramsztyka, Władysława Matlakowskiego, Edmunda Modrzejewskiego, Henryka Nusbauma, Alfreda Sokołowskiego.

Od roku 1895 był współredaktorem i współwłaścicielem Gazety Lekarskiej.

W 1895 został mianowany honorowym członkiem Międzynarodowego Towarzystwa Higienicznego z siedzibą w Brukseli. W 1898 został powołany na członka Rady i wiceprezesa Warszawskiego Towarzystwa Higienicznego[8]. Opublikował około 60 prac naukowych w różnych czasopismach polskich i zagranicznych.

W l. 1892-1903 był świeckim radcą Konsystorza Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Warszawie[9].

Nie założył rodziny. Zmarł nagle, 22 maja 1904 roku w Warszawie[10], w wieku 55 lat, trzy lata po śmierci swego brata Marcelego. Został pochowany na Cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie (kwatera A-2-4)[11].

Przypisy

  1. ↑ Elżbieta Nejman. Wilhelm Nencki – dziedzic dóbr Boczki i Bruss. „Na Sieradzkich szlakach”. 4/92/2008/XXIII, s. 20-21, 2008. 
  2. ↑ Strona internetowa 1 LO im. B. Chrobrego w Piotrkowie Tryb.- Historia szkoły, 1lo.internetdsl.pl [dostęp 2017-11-24].
  3. ↑ http://www.info.kalisz/pl/szkoła/rvicz1.htm
  4. ↑ Universität Bern - Universitätsarchiv. [dostęp 2009-11-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-02)].
  5. ↑ Leon von Nencki. Ueber das Verhalten einiger aromatischen Verbindungen im Thierkörper. „Naunyn-Schmiedeberg's Archives of Pharmacology”. 1 (6), s. 420-425, 1873. DOI: 10.1007/BF01983219 (niem.). 
  6. ↑ Aktualności - Urząd Gminy i Miasta Szadek, www.szadek.net [dostęp 2017-11-24] (pol.).
  7. ↑ Leon Nencki, Theodor Podczaski. Zur Kryoskopie der Milch. „Zeitschrift fűr Lebensmitteluntersuchung und -Forschung A”. 6 (24), s. 1139-1141, 1903. DOI: 10.1007/BF02069655 (niem.). 
  8. ↑ Polskie Towarzystwo Higieniczne - Zarząd Główny, Warszawa-Śródmieście, bazy.ngo.pl [dostęp 2017-11-24].
  9. ↑ Kazimierz Bem, Ustroje kościołów ewangelicko‑reformowanych w Rzeczypospolitej Obojga Narodów na przełomie XVI i XVII wieku, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”, 57, 2013, s. 123, DOI: 10.12775/oirwp.2013.05, ISSN 0029-8514 [dostęp 2020-07-02].
  10. ↑ Chemik Polski Nr 21
  11. ↑ śp. Leon Nencki

Bibliografia

  • A Szwejcerowa, Leon Nencki (1848-1904) – zapomniany lekarz i higienista Warszawy, „Archiwum Historii Medycyny”, 39 (1), 1976, s. 81-91, PMID: 769737.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Leon Piotr Nencki.jpg
Leon Piotr Nencki
Leon Nencki, Marceli Nencki (grób).JPG
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób uczonych, braci Leona i Marcelego Nenckich na Cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie