Leon Zawistowski

Leon Łada-Zawistowski

generał brygady
Data i miejsce urodzenia	19 listopada 1873 Kijów
Data i miejsce śmierci	12 października 1944 Pogwizdów
Przebieg służby
Lata służby	do 1928
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie
Jednostki	Kowieński Pułk Strzelców XXXIX Brygada Piechoty 26 Dywizja Piechoty 23 Dywizja Piechoty 5 Dywizja Piechoty
Stanowiska	dowódca pułku piechoty dowódca brygady piechoty dowódca piechoty dywizyjnej dowódca dywizji piechoty
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Leon Łada-Zawistowski (ur. 19 listopada 1873^[1] w Kijowie, zm. 12 października 1944 w Pogwizdowie) – generał brygady Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Leon Zawistowski urodził się 19 listopada 1873 w Kijowie, w rodzinie Ignacego, profesora gimnazjum. Po ukończeniu sześcioklasowej szkoły realnej w Rydze wstąpił do Szkoły Junkrów w Czugujewie. Następnie pełnił zawodową służbę w Armii Imperium Rosyjskiego. W szeregach tej armii walczył w czasie I wojny światowej. W czasie działań wojennych dostał się do niewoli niemieckiej.

Jako były oficer armii rosyjskiej zwolniony z obozu jeńców reskryptem Rady Regencyjnej z 25 października 1918 roku został przydzielony do podległego jej Wojska Polskiego i mianowany na stopień majora^[2]. Przydzielony do 1 pułku piechoty i mianowany dowódcą placu w Zambrowie. Tam 31 grudnia 1918 przystąpił do organizacji Kowieńskiego pułku strzelców. 12 lutego 1919 na czele pułku liczącego zaledwie 173 żołnierzy wyruszył na front z zadaniem objęcia odcinka nad Niemnem i nawiązania kontaktu z bolszewikami. 26 lutego dowodził pułkiem w natarciu na stację Różanka. W okresie od 12 do 19 kwietnia dowodził Grupą swojego imienia w skład której wszedł Kowieński pułk strzelców, półbatalion Białostockiego ps, półtora szwadronu ułanów i pluton artylerii. Pod jego rozkazami grupa stoczyła walki o stację Nowojelnia i Nowogródek. 22 maja 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu pułkownika, w piechocie, w „grupie byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej”. Dowództwo pułku zdał 25 lipca 1920 po czym został mianowany dowódcą III Brygady w 2 Dywizji Litewsko-Białoruskiej i Grupy „Orawy”. Od 13 do 16 sierpnia 1920 pełnił obowiązki dowódcy 2 Dywizji Litewsko-Białoruskiej. Następnie dowodził XXXIX Brygadą Piechoty^[3].

W 1921, po zakończeniu wojny z bolszewikami i przejściu wojska na stopę pokojową, został wyznaczony na stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej 26 Dywizji Piechoty w Skierniewicach, pozostając oficerem nadetatowym 85 pułku piechoty w Nowej Wilejce^[4]. W maju 1924 został przeniesiony do Katowic na takie samo stanowisko w 23 Dywizji Piechoty^[5][6].

3 listopada 1926 Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go dowódcą 5 Dywizji Piechoty we Lwowie. 16 marca 1927 Prezydent RP awansował go na generała brygady. Dywizją dowodził do 18 lutego 1928. Z dniem 30 czerwca 1928 został przeniesiony w stan spoczynku^[7]. Mieszkał w Białej Szlacheckiej, w powiecie pajęczańskim^[8][9]. W grudniu 1938 figurował na liście wypłat kawalerów VM.

Leon Zawistowski był żonaty ze Stefanią Grodziecką, siostrą Bolesława Grodzieckiego. Stefania otrzymała od Katarzyny i Anny Gołębowskich dwór w Białej^[10].

Awanse

• podporucznik – 1896
• porucznik – 1901
• sztabskapitan – 1904
• kapitan – 1911
• major – 25 października 1918
• podpułkownik
• pułkownik – 3 maja 1922 zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 29. lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty^[11]
• generał brygady – 16 marca 1927 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 i 6. lokatą w korpusie generałów

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1922)^[12]
• Krzyż Niepodległości (23 grudnia 1933)^[13]
• Krzyż Walecznych – czterokrotnie

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
• Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
• Szymon Baron: Zarys historji wojennej 77-go pułku piechoty. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
• Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.

Linki zewnętrzne

• Stanisław Uszakiewicz, Z historii 77 pp – Strzelców Kowieńskich, w: Polskie pismo historyczno-krajoznawcze na Białorusi