Leopold Kwiatkowski

Leopold Kwiatkowski
Data i miejsce urodzenia

11 listopada 1906
Nowy Sącz

Data i miejsce śmierci

11 lutego 1968
Nowy Sącz

Zawód, zajęcie

pilot szybowcowy

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Złoty Krzyż Zasługi Brązowy Krzyż Zasługi Krzyż Partyzancki Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”

Leopold Kwiatkowski ps. „Tomek”, „Bela”,„Szostak”, „Andrzej”,„Cis” (ur. 11 listopada 1906 w Nowym Sączu , zm. 11 lutego 1968 tamże) – pilot, instruktor szybowcowy, instruktor narciarstwa, żołnierz AK, kurier ZWZ.

Tablica na nagrobku Leopolda Kwiatkowskiego
Grób Leopolda Kwiatkowskiego w Nowym Sączu

Życiorys

Leopold Kwiatkowski urodził się 11 listopada 1906 w Nowym Sączu. Ukończył Szkołę Powszechną w Nowym Sączu następnie edukację kontynuował w Zakopanem w Państwowej Szkole Przemysłu Drzewnego, którą ukończył w 1928. W czasie nauki należał do szkolnego koła modelarstwa lotniczego, gdzie zainteresował się lotnictwem i budował modele samolotów i szybowców. W 1929 roku odbywał służbę wojskową w 3 Pułku Strzelców Podhalańskich w Bielsku-Białej. W jednostce wojskowej należał do sekcji narciarskiej Wojskowego Klubu Sportowego 3PSP. Jako zawodnik WKS startował na zawodach w Żywcu, gdzie zajął III miejsce w skokach narciarskich. W późniejszym czasie startował wielokrotnie jako zawodnik Związku Strzeleckiego “Strzelec”, Kolejowego Przysposobienia Wojskowego. Do najważniejszych startów w zawodach należą: Mistrzostwa Związku Strzeleckiego “Strzelec”: w 1931 roku Jordanowie (I miejsce, bieg klasyczny 14km, skoki, II miejsce), Mistrzostwa Kolejowego Przysposobienia Wojskowego Okręgu Krakowskiego w Zakopanem (II miejsce drużynowego biegu patrolowego[1]), Mistrzostwa KPW w Wilnie (II miejsce bieg klasyczny 15km). W latach 1929-1931 był jednym z organizatorów sekcji narciarskiej Kolejowego Przysposobienia Wojskowego "Sandecja" w którym pełnił także funkcję trenera do 1938 roku. Jego wychowankami byli: Roman Stramka, Julian Zubek, Zbigniew Ryś, Jan Freisler.


W 1932 roku został członkiem Kolejowego Koła Szybowcowego LOPP w Nowym Sączu, pracował również przy budowie szybowca CWJ w Warsztatach Kolejowych oraz był trenerem w sekcji narciarskiej Kolejowego Klubu Przysposobienia Wojskowego [2].

Na Winnej Górze koło Nowego Sącza wziął udział w kursie szybowcowym, zdobył uprawnienia pilota szybowcowego klasy A. W następnych latach uzyskał kategorie B i C pilota szybowcowego, w 1933 roku w Bezmiechowej zdobył uprawnienia instruktora szybowcowego. Brał udział w krajowych zawodach szybowcowych organizowanych przez Aeroklub Rzeczypospolitej Polskiej w 1934 roku IV Krajowych Zawodach Szybowcowych w Ustianowej na szybowcu IS-B Komar jako zawodnik krakowskiej sekcji lotniczej Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej (LOPP). W następnym roku startuje na V Krajowych Zawodach Szybowcowych gdzie w klasyfikacji ogólnej Leopold Kwiatkowski zajął 8 miejsce w klasyfikacji wysokości lotów (suma wysokości lotowów) i 7 miejsce w klasyfikacji czasów lotów (suma czasów lotów) oraz zdobył srebrny medal za wykonanie zadania dziennego zawodów za przelot docelowy Sanoka[3]. W nowo powstałej Szkole Szybowcowej LOPP Okręgu Krakowskiego w Tęgoborzy pełnił funkcję instruktora szybowcowego[4].

W sierpniu 1939 ewakuował z Tęgoborzy do Stanisławowa mienie szkoły szybowcowej której był komendantem. Podczas okupacji niemieckiej poszukiwany był przez Niemców, ukrywał się, wstąpił do organizacji konspiracyjnej ZWZ gdzie jako sportowiec i żołnierz rezerwy brał udział w tworzeniu tras, punktów łączności i melin służących do przerzucania polskich żołnierzy i cywilów z okupowanej Polski na Węgry przez granicę słowacką.

Do służby kurierskiej zaangażował swojego wychowanka, zawodnika sądeckiego Klubu Sportowego KPW Romana Stramkę ps. „Romek”. Wiosną 1940 roku będąc w Budapeszcie Kwiatkowski został zaprzysiężony i jako żołnierz podziemia pod ps ”Tomek” rozpoczął regularną pracę kuriera na trasie Warszawa – Kraków – Nowy Sącz – Budapeszt. Kwiatkowski pokonywał szlaki kurierskie o kryptonimach „Poprad" i „Dunajec", przebiegały one przez Piwniczną i Szczawnicę, gdzie najczęściej przekraczał granicę[5].

W marcu 1940 Centralnego Komitetu Obrony Narodowej polecił dostarczyć bardzo ważne dokumenty oraz przeprowadzić z Nowego Sącza do Budapesztu Ryszarda Świętochowskiego najbliższego współpracownika gen Władysława Sikorskiego, zadanie wykonali Kwiatkowski, Roman Stramka ps „Romek”, Jan Freisler ps „Sądecki”, Klemens Gucwa ps „Góral”, przy granicy słowacko-węgierskiej kurierzy natknęli się na węgierską straż graniczną, Świętochowski został aresztowany, kurierzy zbiegli z dokumentami które zostały dostarczone do gen Sikorskiego[6].

Kwiatkowski od 1942 uruchomił nową sztafetową trasę kurierską z Rabę Wyżną do Orawkę przez Trstenę na Słowacji, do Popradu i dalej na Węgry[7].

Jako kurier łącznie 102 razy przekroczył zieloną granicę z tego 16 razy do Budapesztu, 86 razy w systemie sztafetowym na Słowację przenosząc materiały konspiracyjne, pieniądze i broń. Kiedy Gestapo rozpoczęło aresztowania jego siatki kurierskiej wstąpił do oddziału partyzanckiego pod dowództwem Juliana Zapały ps „Lampart ” działającego w Gorcach[8].

Po zakończeniu II wojny światowej wrócił do Szkoły Szybowcowej w Tęgoborzy gdzie brał udział w jej odbudowie i pracował w niej jako instruktor szybowcowy do 1948 roku[5], w tym samym roku został wybrany jednym z Komisarzy Sportowych Aeroklubu RP na województwo krakowskie[9]. Do jesieni 1950 roku pełnił funkcję kierownika szkoły szybowcowej która została rozwiązana przez komunistyczne władze a Kwiatkowski został usunięty z pracy w lotnictwie przez komunistyczną władze za przynależność do AK w czasie okupacji niemieckiej i został skierowany do pracy w kamieniołomach. Jednak po roku 1956 został zrehabilitowany powrócił do pracy lotnictwie do utworzonego Aeroklubu Podhalańskiego w Łososinie Dolnej[10].

W 1958 roku za wyjątkowy wkład pracy w dziedzinie lotnictwa został uhonorowany przez Międzynarodową Federacje Lotniczą (FAI) dyplomem Paula Tissandiera. W latach 1962-1968 Leopold Kwiatkowski pełnił funkcję kierownika Aeroklubu Podhalańskiego w Łososinie Dolnej.

Leopold Kwiatkowski zmarł 11 lutego 1968 roku w Nowym Sączu, pochowany został na Katolickim Cmentarzu Komunalnym przy ul. Rejtana.

Upamiętnienie

  • Jedna z ulic w Nowym Sączu na osiedlu Gorzków otrzymała nazwę Kwiatkowskiego Leopolda
  • Aeroklub Podhalański nosi imię Leopolda Kwiatkowskiego

Odznaczenia i wyróżnienia

Przypisy

  1. obecnie ta dyscyplina sportowa ma nazwę biatlon
  2. MKS Sandecja, Historia. [dostęp 2017-11-25].
  3. „Zawody szybowcowe w Ustianowej”, Skrzydlata Polska nr 11/1935 str 309
  4. Leopold Kwiatkowski „Rozwój szkoły w Tęgoborzu", Skrzydlata Polska 2/1938 s 43-45
  5. a b Przerzuty i Kurierzy z książki Rotmistrza Budarkiewicza – AK NA PODHALU. partyzanciakpodhale.pl. [dostęp 2017-11-24].
  6. Józef Bieniek ” Między Warszawą a Budapesztem”, Rocznik Sądecki tom IX 1968, s 276-277
  7. Edmund Odorkiewicz "Kryptonim "Dorsze" Wydawnictwo Śląsk 1971r. s115
  8. Józef Bieniek “Między Warszawą i Budapesztem”, Rocznik Sądecki tom IX, s 249-318
  9. Biuletyn ARP nr164/1948
  10. Tomasz Kawa: Jubileusz nad Dunajcem i Łososiną. sebastiankawa.pl. [dostęp 2017-11-25].

Linki zewnętrzne

Bibliografia

  • Józef Bieniek ’’Między Warszawą i Budapesztem’’ Rocznik Sądecki 1968 tom IX s 249-346
  • Piotr Kazana “Przyczynek do biografii Leopolda Kwiatkowskiego”, Almanach Sądecki 3/4/2015 s75-81

Media użyte na tej stronie

POL Brązowy Krzyż Zasługi BAR.svg
Baretka: Brązowy "Krzyż Zasługi".
POL Krzyż Partyzancki BAR.svg
Baretka: Krzyż Partyzancki
Tablica na nagrobku Leopolda Kwiatkowskiego.jpg
Autor: Zalasem1, Licencja: CC BY-SA 4.0
Leopold Kwiatkowski, pilot, instruktor szybowcowy, instruktor narciarstwa, żołnierz AK, kurier ZWZ.
POL Brązowy Medal za Zasługi dla Obronności Kraju BAR.svg
Baretka: Brązowy Medal "za Zasługi dla Obronności Kraju".
Grób Leopolda Kwiatkowskiego w Nowym Sączu.jpg
Autor: Zalasem1, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Leopolda Kwiatkowskiego , pilota, instruktora szybowcowego, instruktora narciarstwa, żołnierza AK, kuriera ZWZ.