Leopold Tajner
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Klub | KS Watra Cieszyn (1946-1949) |
Odznaczenia | |
Leopold Tajner (ur. 15 maja 1921 w Roztropicach, zm. 25 lutego 1993 w Wiśle) – polski skoczek narciarski, kombinator norweski, biegacz narciarski, trener. Inicjator budowy wielu skoczni. Brat olimpijczyka Władysława Tajnera, a także Alojzego i Jana. W 1952 wziął ślub z Heleną z domu Madeja[1]. Miał czworo dzieci, trzy córki – Aldonę, Jolantę i Barbarę oraz syna Apoloniusza Tajnera.
Przebieg kariery zawodniczej
Tajner, syn Franciszka, Austriaka z okolic Ramsau i Franciszki Lens, córki austriackiego żandarma Franza Theinera, jako dziecko pracował w kamieniołomie, aby zarobić na swoje pierwsze narty[2]. Miał dziewięcioro rodzeństwa, czwórka zmarła w dzieciństwie[3]. Skakał na skoczni w Goleszowie. Wygrał konkurs w skokach o puchar dyrektora goleszowskiej cementowni. Został mistrzem Śląska juniorów w skokach[3]. W 1935 ukończył szkołę podstawową. Znalazł zatrudnienie jako pomocnik mechanika lotniczego[2]. Zdobył uprawnienia pilota oblatywacza szybowców, ukończył kurs lotów holowanych i akrobacji lotniczej. Zimą brał udział w zgrupowaniach Śląskiego Okręgowego Związku Narciarskiego, startując w zawodach. Zaczął też uczęszczać do technikum lotniczego w Katowicach, lecz wybuch wojny przerwał edukację. Przez trzy lata był robotnikiem przymusowym w okolicach Oberstdorfu, gdzie pracował przy torach kolejowych, a następnie, jako Ślązak, został siłą wcielony do armii niemieckiej, gdzie pracował w roli mechanika samolotowego. Był m.in. we Francji, Afryce i Ukrainie podczas walk na froncie wschodnim[2].
Po wojnie nadal zajmował się narciarstwem i szybownictwem. Pracował jako instruktor w Szkole Szybowcowej Ligi Lotniczej na Górze Chełm. Trenował swojego młodszego brata, Władysława. Sam startował w kombinacji norweskiej[1]. W 1948 reprezentował Polskę na igrzyskach w Sankt Moritz. Zajął 34. miejsce w kombinacji (w biegu był 35. z czasem 1:38:45.0 i notą 126,0 pkt. oraz 20. w skokach – 61,5 m, 58 m i 55 m z notą 195,5 pkt.) i 76. w biegu na 18 km[3]. Na olimpiadę pojechał w mundurze amerykańskiego oficera, gdyż nie miał własnego, reprezentacyjnego ubrania. Przed powrotem do domu wygrał konkurs skoków w Szpindlerowym Młynie[1]. Pokonał skoczków z Norwegii, Szwecji i Czechosłowacji, m.in. Asbjørna Ruuda. W pierwszej serii, w trudnych warunkach, uzyskał 79 metrów i zdobył Wielką Nagrodę Czechosłowacji[3]. W drugiej serii wylądował w tym samym miejscu. Został wicemistrzem Polski w skokach (1949) i w kombinacji (1950). W 1950 wygrał międzynarodowy konkurs skoków w Oberhofie. 11 marca 1951 zajął drugie miejsce w zawodach skoków na Memoriale Bronisława Czecha i Heleny Marusarzówny[4]. W 1952 w Oslo był na 39. w skokach na olimpiadzie (skoki na 57 m i 56,5 m z notą 178,0 pkt.). Wystąpił z kontuzją, gdyż podczas treningu zwichnął nogę w kolanie[1]. W 1960 swym skokiem otworzył skocznię w Nydku w Czechosłowacji. Po licznych operacjach plastyki ścięgien obu kolan zakończył karierę narciarską.
Praca trenerska
Tajner ukończył kursy szkoleniowe i został trenerem klasy mistrzowskiej. Dzięki niemu zamontowano oświetlenie na skoczni w Goleszowie. Brał też udział w budowie ok. 10 skoczni, boiska do gier sportowych, urządzeń lekkoatletycznych i biegowego toru igelitowego[1]. Wybudował trzy skocznie w Goleszowie, które zostały pokryte igelitem w latach 60. Dwie z nich istnieją do dzisiaj. Był też inicjatorem budowy skoczni w Wiśle-Centrum. Na wzór norweski włączył do treningu zawodników skoki do wody. Uczył ich także skoków na słomę (później używał drabinek i płótna, a także mat kokosowych i słomy ryżowej) i na stalowej linie. Celem tego rodzaju treningów skoczków było opanowanie podstawowych elementów: dojazdu, odbicia i lądowania[5]. Pracował w Olimpii Goleszów, Górniku Koniaków i ROW Rybnik. W latach 90. zrezygnował z działalności trenerskiej. Wychował setki skoczków, kombinatorów i biegaczy narciarskich[6]. Za swój wkład w narciarstwo otrzymał wiele odznaczeń i nagród państwowych, między innymi tytuł Mistrza Sportu, Złotą Odznakę PZN, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złotą Odznakę Zasłużony w rozwoju województwa katowickiego, Zasłużonego Działacza Kultury Fizycznej, Medale 30-lecia i 40-lecia Polski Ludowej, Zasłużonego Działacza Sportu Związkowego, Złotą Odznakę Zasłużonemu w rozwoju województwa katowickiego i inne[6]. Zmarł 25 lutego 1993 roku. Pochowany jest na cmentarzu katolickim[3]. Obecnie rozgrywany jest memoriał ku jego czci.
Osiągnięcia
Igrzyska olimpijskie
1948 Sankt Moritz | – | 34. miejsce (w kombinacji norweskiej), 76. miejsce (w biegu na 18 km) |
1952 Oslo | – | 39. miejsce (w skokach) |
Starty L. Tajnera w kombinacji na igrzyskach olimpijskich – szczegółowo
Miejsce | Dzień | Rok | Miejscowość | Dyscyplina/konkurencja | Wynik | Strata | Zwycięzca |
---|---|---|---|---|---|---|---|
34. | 31 stycznia – 2 lutego | 1948 | Sankt Moritz | kombinacja norweska skoki + bieg na 18 km | 321,50 pkt. | 127,30 pkt. | Heikki Hasu |
Starty L. Tajnera w biegach na igrzyskach olimpijskich – szczegółowo
Miejsce | Dzień | Rok | Miejscowość | Dyscyplina | Czas | Strata | Zwycięzca |
---|---|---|---|---|---|---|---|
76. | 31 stycznia | 1948 | Sankt Moritz | bieg na 18 km | 1:38:45,0 | 0:24:55,0 | Martin Lundström |
Starty L. Tajnera w skokach na igrzyskach olimpijskich – szczegółowo
Miejsce | Dzień | Rok | Miejscowość | Skocznia | Konkurs | Skok 1 | Skok 2 | Nota | Strata | Zwycięzca |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
39. | 24 lutego | 1952 | Oslo | Holmenkollen | indywid. | 57,0 m | 56,5 m | 178,0 pkt | 48,0 pkt | Arnfinn Bergmann |
Sukcesy krajowe
- wicemistrz Polski w skokach: 1949[7]
- wicemistrz Polski w kombinacji: 1950
- brązowy medalista mistrzostw Polski w skokach: 1951[7].
Sukcesy zagraniczne
- Wielka Nagroda Czechosłowacji: 1948.
Przypisy
- ↑ a b c d e Szatkowski 2003 ↓, s. 3.
- ↑ a b c Szatkowski 2003 ↓, s. 2.
- ↑ a b c d e TAJNER LEOPOLD (1921-1993). PKOl.pl. [dostęp 2012-01-06].
- ↑ Dziennik Polski. 1951, nr 71 (2198), 12.03.1951. mbc.malopolska.pl.
- ↑ Szatkowski 2003 ↓, s. 4.
- ↑ a b Szatkowski 2003 ↓, s. 6.
- ↑ a b Wyniki Mistrzostw Polski – 1920-2002. Skijumping.pl. [dostęp 2012-01-06].
Bibliografia
- Polski Komitet Olimpijski: Leopold Tajner – sylwetka w portalu www.olimpijski.pl. olimpijski.pl. [dostęp 2014-12-21]. (pol.).
- Wojciech Szatkowski: Tajner Leopold. Skijumping.pl, 2003. [dostęp 2012-01-06]. (pol.).
- Leopold Tajner. Sports-Reference.com. [dostęp 2012-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 grudnia 2012)]. (ang.).
- Golec J., Bojda S., Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 1, Cieszyn 1993, s. 250.
- Trzcionka W., Bohaterów dwóch, Kalendarz Cieszyński 2002, Cieszyn 2001, s. 299-300.
- Legendy polskiego sportu, cz. 1 Białe szaleństwo, Aniela Tajner, fundacja „Gloria Victoribus”, 1991, str. 62-64
- Bogdan Tuszyński, Leksykon olimpijczyków polskich 1924–2006, Henryk Kurzyński, Warszawa: Fundacja Dobrej Książki, [2007?], s. 628, ISBN 978-83-86320-10-3, OCLC 749704893 .
Media użyte na tej stronie
Pictograms of Olympic sports - Nordic combined
Olympic Rings without "rims" (gaps between the rings), As used, eg. in the logos of the 2008 and 2016 Olympics. The colour scheme applied here pertains to the 2016 Olympics in Rio de Janeiro.
Olympic Rings without "rims" (gaps between the rings), As used, eg. in the logos of the 2008 and 2016 Olympics. The colour scheme applied here pertains to the 2016 Olympics in Rio de Janeiro.
(c) Bundesarchiv, Bild 183-09632-0021 / Quaschinsky, Hans-Günter / CC-BY-SA 3.0
UBz: Beim Spezialsprunglauf-Schauspringen: Leopold Tajner (CSR) beim Sprung