Zając

Zając
Lepus[1]
Linnaeus, 1758[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – zając szarak (L. europaeus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

zajęczaki

Rodzina

zającowate

Rodzaj

zając

Typ nomenklatoryczny

Lepus timidus Linnaeus, 1758

Gatunki

zobacz opis w tekście

Zając[14] (Lepus) – rodzaj ssaka z rodziny zającowatych (Leporidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje szeroko rozpowszechnione gatunki obejmujące swoim zasięgiem Eurazję, Afrykę i Amerykę Północną wraz z Grenlandią[15][9][16].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 290–680 mm, długość ogona 25–145 mm, długość ucha 60–170 mm, długość tylnej stopy 76–185 mm; masa ciała 1–6,8 kg[16].

Systematyka

Etymologia

  • Lepus: łac. lepus leporis „królik, zając”[17].
  • Chionobates: gr. χιων khiōn, χιονος khionos „śnieg”; βατης batēs „piechur”, od βατεω bateō „stąpać”, od βαινω bainō „chodzić”[18]. Gatunek typowy: Lepus variabilis Pallas, 1778 i Lepus borealis Pallas, 1778 (= Lepus timidus Linnaeus, 1758).
  • Eulagos: gr. ευ eu „dobry, ładny, typowy”; λαγoς lagos „zając”[19]. Gatunek typowy: Lepus mediterraneus Wagner, 1841 (= Lepus granatensis Rosenhauer, 1856).
  • Macrotolagus: gr. μακρωτης makrōtēs „długouchy”, od μακρος makros „długi”; -ωτις -ōtis „-uchy”, od ους ous, ωτος ōtos „ucho”; λαγoς lagos „zając”[20]. Gatunek typowy: Lepus alleni Mearns, 1890.
  • Eulepus: gr. ευ eu „dobry, ładny”[21]; rodzaj Lepus Linnaeus, 1758 (zając). Gatunek typowy: Lepus timidus Linnaeus, 1758.
  • Lagos: gr. λαγoς lagos „zając”[7]. Gatunek typowy: Lepus arcticus Ross, 1819.
  • Poecilolagus: gr. ποικιλος poikilos „barwny, wielokolorowy”[22]; λαγoς lagos „zając”[23]. Gatunek typowy: Lepus americanus Erxleben, 1777.
  • Boreolagus: gr. βορειος boreios „północny”, od βορεας boreas „północ”[24]; λαγoς lagos „zając”[23].
  • Allolagus: gr. αλλος allos „inny”[25]; λαγoς lagos „zając”[23]. Gatunek typowy: Lepus mandshuricus Radde, 1861.
  • Tarimolagus: Kotlina Tarymska (chiń. 塔里木盆地; pinyin Tǎlǐmù Péndì; ujg. ‏تارىم ئويمانلىقى‎ Tarim Oymanliqi); λαγoς lagos „zając”[23]. Gatunek typowy: Lepus yarkandensis Günther, 1875.
  • Indolagus: łac. Indus „indyjski”, od India „Indie”; gr. λαγoς lagos „zając”[23]. Gatunek typowy: Lepus nigricollis F. Cuvier, 1823.
  • Proeulagus: gr. προ pro „przed, z przodu”[26]; rodzaj Eulagos J.E. Gray, 1867.
  • Sabanalagus: hiszp. sabana „sawanna”; gr. λαγoς lagos „zając”[13]. Gatunek typowy: Lepus microtis Heuglin, 1865.
  • Sinolagus: łac. Sinae „Chińczyk, chiński”, od gr. Σιναι Sinai „Chińczyk, chiński”; gr. λαγoς lagos „zając”[13]. Gatunek typowy: Lepus sinensis J.E. Gray, 1832.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[16][9][14]:

  • Lepus nigricollis F. Cuvier, 1823 – zając czarnoszyi
  • Lepus peguensis Blyth, 1855 – zając birmański
  • Lepus hainanus Swinhoe, 1870 – zając hainański
  • Lepus fagani O. Thomas, 1902 – zając etiopski
  • Lepus saxatilis F. Cuvier, 1823 – zając zaroślowy
  • Lepus victoriae O. Thomas, 1893 – zając sawannowy
  • Lepus yarkandensis Günther, 1875 – zając nadrzeczny
  • Lepus starcki Petter, 1963 – zając wyżynny
  • Lepus capensis Linnaeus, 1758 – zając płowy
  • Lepus habessinicus Hemprich & Ehrenberg, 1832 – zając abisyński
  • Lepus tolai Pallas, 1778 – zając pustynny
  • Lepus tibetanus Waterhouse, 1841 – zając pustynny
  • Lepus comus J.A. Allen, 1927 – zając junnański
  • Lepus oiostolus Hodgson, 1840 – zając wełnisty
  • Lepus americanus Erxleben, 1777 – zając amerykański
  • Lepus californicus J.E. Gray, 1837 – zając wielkouchy
  • Lepus insularis W. Bryant, 1891 – zając czarny
  • Lepus alleni Mearns, 1890 – zając antylopi
  • Lepus altamirae Nelson, 1907
  • Lepus callotis Wagler, 1830 – zając białoboki
  • Lepus flavigularis Wagner, 1844 – zając wydmowy
  • Lepus granatensis Rosenhauer, 1856 – zając iberyjski
  • Lepus europaeus Pallas, 1778 – zając szarak
  • Lepus castroviejoi Palacios, 1977 – zając kantabryjski
  • Lepus corsicanus de Winton, 1898 – zając apeniński
  • Lepus townsendii Bachman, 1839 – zając białoogonowy
  • Lepus arcticus Ross, 1819 – zając polarny
  • Lepus othus Merriam, 1900 – zając alaskański
  • Lepus timidus Linnaeus, 1758 – zając bielak
  • Lepus brachyurus Temminck, 1844 – zając kusy
  • Lepus mandshuricus Radde, 1861 – zając mandżurski
  • Lepus coreanus O. Thomas, 1892 – zając koreański
  • Lepus sinensis J.E. Gray, 1832 – zając chiński

Przypisy

  1. ↑ Lepus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 57. (łac.)
  3. ↑ J. J. Kaup: Skizzirte Entwickelungs-Geschichte und natürliches System der europäischen Thierwelt. Darmstadt: Carl Wilhelm Leske, 1829, s. 170. (niem.)
  4. ↑ J.E. Gray. Notes on the skulls of hares (Leporidæ) and picas (Lagomyidæ) in the British Museum. „The Annals and Magazine of Natural History”. Third Series. 20, s. 222, 1867 (ang.). 
  5. ↑ E. A. Mearns. The species of the Mexican border were shown to represent three sections of the genus Lepus, which might with advantage be recognized as subgenera. „Science”. New Series. 1, s. 698, 1895 (ang.). 
  6. ↑ A. N. Ch. Acloque: Faune de France. Paris: Librairie J.-B. Baillière et Fils, 1900, s. 52. (fr.)
  7. ↑ a b Palmer 1904 ↓, s. 361.
  8. ↑ M. W. Lyon. Classification of the Hares and their allies. „Smithsonian Miscellaneous Collections”. 45 (1445), s. 324, 1094 (ang.). 
  9. ↑ a b c d D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Lepus. W: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-03-04].
  10. ↑ S. Ognev. Zur Systematic der russischen Hasen. „Zoologischer Anzeiger”. 84, s. 71, 1929 (niem.). 
  11. ↑ A.A. Gureev. „Doklady Akademii nauk SSSR”. 57, s. 517, 1947 (ros.). 
  12. ↑ A.A. Gureev: Fauna SSSR, Mlekopitayushchie. T. 3. Cz. 3: Lagomorpha. Moskwa: Nauka, 1964, s. 1-276. (ros.)
  13. ↑ a b c d A.O. Averianov. Podrodovaya sistematika zaitsev roda Lepus (Lagomorpha, Leporidae). „Byulletin’ Moskovskovo Obshchestva Ispytatelei Prirody, Otdel Biologicheskii”. 103 (1), s. 1-3, 1998 (ros.). 
  14. ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 56. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.)
  15. ↑ C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 286–292. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.)
  16. ↑ a b c S. Schai-Braun & K. Hackländer: Family Leporidae (Hares and Rabbits). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 126–148. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.)
  17. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 373.
  18. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 182.
  19. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 275.
  20. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 395.
  21. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 86.
  22. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 180.
  23. ↑ a b c d e Jaeger 1944 ↓, s. 119.
  24. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 33.
  25. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 11.
  26. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 184.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Feldhase.jpg
Autor: de:User:Fmickan, Licencja: CC-BY-SA-3.0
European Hare