Leszczyna południowa

Leszczyna południowa
Ilustracja
Kultywar 'Purpurea'
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bukowce

Rodzina

brzozowate

Rodzaj

leszczyna

Gatunek

leszczyna południowa

Nazwa systematyczna
Corylus maxima Mill.
Gard. dict. ed. 7: Corylus no. 3. 1759
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status none DD.svg
brak danych
Owoce odmiany 'Purpurea'

Leszczyna południowa, l. długookrywowa, l. Lamberta (Corylus maxima) – gatunek rośliny należący do rodziny brzozowatych. Występuje w stanie dzikim w Europie i Azji Mniejszej po Kaukaz. W Polsce nie występuje dziko i jest uprawiana.

Systematyka

Według Germplasm Resources Information Network (GRIN) nie jest to odrębny gatunek, lecz synonim leszczyny pospolitej[4], w wielu jednak ujęciach taksonomicznych, również według Krytycznej listy roślin naczyniowych Polski jest traktowana jako odrębny gatunek[5][6].

Morfologia

Pokrój
Duży krzew o wysokości do 6 m i młodych pędach gęsto owłosionych. Pokrojem podobny do leszczyny pospolitej, od której różni się podługowatymi i większymi (do 2,5 cm długości) owocami, całkowicie osłoniętymi owłosioną pokrywą, dwukrotnie dłuższą od orzecha.
Liście
Duże okrągłe, krótkoogonkowe, obustronnie szorstko owłosione.
Kwiaty
Pylniki w kwiatach przeważnie czerwone.

Zastosowanie

Jest uprawiana dla swoich owoców (orzechy laskowe). Dostępne na rynku orzechy laskowe pochodzą przeważnie od tego gatunku. Odmiany o czerwonych liściach są uprawiane jako rośliny ozdobne, w Polsce najczęściej jest to kultywar 'Purpurea' osiągający wysokość do 3–4 m. Dobrze komponuje się w ogrodzie z innymi krzewami o zielonych czy żółtych liściach, może być również użyty do tworzenia żywopłotów, dobrze bowiem znosi cięcie. Łatwo można ją też odmładzać; przycięta nad ziemią wypuszcza nowe pędy. Czerwoną barwę liści zachowuje przez cały rok. Uprawiana jest jako roślina ozdobna, jednak w niektóre lata wytwarza również dobre orzechy.

Uprawa

Uprawiana dla owoców wymaga stanowiska słonecznego, w celu ozdobnym może być sadzona zarówno w miejscu słonecznym, jak i w półcieniu. Nie ma specjalnych wymagań co do gleby, każda żyzna ziemia ogrodowa jest dobra. Jest mniej odporna na mróz, niż leszczyna pospolita.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-13] (ang.).
  3. Corylus maxima, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-04-25].
  5. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  6. Royal Botanic Garden. [dostęp 2009-05-20].

Bibliografia

  • Joachim Mayer, Heinz-Werner Schwegler: Wielki atlas drzew i krzewów. Oficyna Wyd. „Delta W-Z”. ISBN 978-83-7175-627-6.
  • Maciej Mynett, Magdalena Tomżyńska: Krzewy i drzewa ozdobne. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 1999. ISBN 83-7073-188-0.
  • Corylus maxima 'Purpurea'. [dostęp 2009-05-20].

Media użyte na tej stronie

Corylus maxima 'Purpurea' a1.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Corylus maxima 'Purpurea'
Status none DD.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Corylus maxima Purpurea 0.3 R.jpg
Owoce odmiany 'Purpurea'.