Leszek Szaruga
 Leszek Szaruga (2014) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Narodowość | |
| Język | |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
| Odznaczenia | |
 | |
| Strona internetowa | |
.JPG)
Leszek Szaruga, właśc. Aleksander Wirpsza (ur. 28 lutego 1946 w Krakowie) – polski poeta, prozaik, tłumacz niemieckiej i rosyjskiej poezji, wykładowca uniwersytecki – historyk literatury, krytyk literacki.
Życiorys
Jest synem Witolda Wirpszy i Marii Kureckiej. Ukończył studia na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego[1]. Pracę doktorską pt. „Walka o godność”[2] napisał pod kierunkiem prof. Ireny Maciejewskiej. W 1968 r. był zatrzymany i aresztowany podczas wydarzeń marcowych. Wtedy też przybrał pseudonim Leszek Szaruga[2].
W latach 70. i 80. był redaktorem pism drugiego obiegu, takich jak „Puls”, „Wezwanie”. W latach 1979–1989 współpracował z sekcją polską Radia Wolna Europa (pod pseudonimami: Jan Krajnik, Krzysztof Powoski). Od 1979 współpracował z „Kulturą”, Pod koniec istnienia pisma był w nim szefem działu poezji. 23 sierpnia 1980 roku dołączył do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami[3]. W latach 1987-1990 mieszkał w Berlinie Zachodnim, gdzie współpracował z sekcjami polskimi BBC oraz Deutsche Welle oraz czasopismami emigracyjnymi.
Od przyjazdu na stałe do kraju w roku 2003 wykładowca Uniwersytetu Szczecińskiego, Częstochowskiej WSP, Uniwersytetu Warszawskiego. Redaktor pism „Nowaja Polsza” oraz „Przegląd Polityczny”. Laureat Nagrody Kościelskich (1986) oraz nagrody literackiej „Kultury” (1999).
W 2000 otrzymał habilitację na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu na podstawie rozprawy „Państwo - historia - literatura”[1].
2 czerwca 2009 z rąk podsekretarza stanu w MKiDN Tomasza Merty odebrał Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[4]. Członek Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, z którego odszedł na znak protestu wobec członkostwa Marcina Wolskiego i Rafała Ziemkiewicza w tymże stowarzyszeniu[5].
W 2019 nominowany do Orfeusza - Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego za tom W tym samym czasie[6] a w 2022 do Nagrody Literackiej „Nike” za poemat Mucha[7] i do Nagrody Poetyckiej im. Kazimierza Hoffmana za tom Łowca[8].
Twórczość literacka
Poezja
- Wiersze 1980
- Nie ma poezji 1981
- Pudło 1981
- Czas morowy 1982
- Przez zaciśnięte zęby 1986
- Mgły 1987
- Po wszystkim 1991
- Klucz od przepaści 1994
- Skupienie 1996
- Każdy jest kimś 2000
- Panu Tadeuszowi 2001
- Mówienia 2004
- Życiowy wybór 2006[9]
- Blag 2008
- Wybór z Księgi. Cykle sylwiczne, fragmenty, wiersze 2016[10]
- extractum 2017
- Zaczyna się 2017/2018
- W tym samym czasie 2018
Zbiory synkretyczne
Przypisy
- ↑ a b Leszek Szaruga. culture.pl. [dostęp 2019-01-31].
- ↑ a b Jubileusz czterdziestolecia pracy twórczej Leszka Szarugi. tekstualia.pl. [dostęp 2019-01-31].
- ↑ Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43 [b.n.s])
- ↑ Medale Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. mkidn.gov.pl, 1 czerwca 2009. [dostęp 2013-01-01].
- ↑ Autorzy opuszczają Stowarzyszenie Pisarzy Polskich. W: lubimyczytać.pl [on-line]. 2020-08-17. [dostęp 2020-08-21].
- ↑ Orfeusz - Nagroda Poetycka im. K. I. Gałczyńskiego - NOMINOWANI, www.orfeusz-nagroda.pl [dostęp 2019-05-02].
- ↑ Nagroda Literacka Nike 2022. Oto lista nominowanych, Onet Kultura, 15 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-15] (pol.).
- ↑ Nominowani do Nagrody poetyckiej im. Kazimierza Hoffmana „KOS” 2022 (za najlepszy tom poetycki wydany w 2021 roku), KPCK, 29 kwietnia 2022 [dostęp 2022-05-01] (pol.).
- ↑ We wszystkim jest wszystko (o Leszku Szarudze), [w:] Janusz Drzewucki, Charakter pisma. Szkice o polskiej poezji współczesnej, Kraków-Warszawa: Instytut Książki - "Twórczość", 2015, ISBN 978-83-61005-24-7.
- ↑ Leszka Szarugi czas zaprzyszły niedokonany, [w:] Janusz Drzewucki, Środek ciężkości. Szkice o współczesnej liryce polskiej, Mikołów: Instytut Mikołowski, 2016, ISBN 978-83-85250-20-9.
Linki zewnętrzne
- Leszek Szaruga – publikacje w bibliotece Polona
Media użyte na tej stronie
Autor:
KaBeJotTubka Stowarzyszenie Pisarzy Polskich
Oddział Warszawski, Licencja: CC BY 3.0Leszek Szaruga w Domu Literatury w Warszawie, Wieczór poświęcony pamięci Stanisława Piętaka, Leszek Szaruga patrzy w stronę przemawiającego Piotra Piętaka
Baretka Srebrnego Medalu "Zasłużony Kulturze - Gloria Artis"
Autor: Mariusz Kubik, Licencja: CC BY 4.0
Stefan Bratkowski (b. November 22, 1934 in Wrocław, Poland, d. April 18, 2021 in Warsaw, Poland), Polish journalist, writer and essayist - with Julia Hartwig (1921-2017), Polish poet and Leszek Szaruga [Aleksander Wirpsza], b. 1946), Polish poet and essayist.